Napolyon Bonapart'ın 1812'deki Rusya seferinden geri çekilirken ordusunun büyük bir kısmını kaybetmesinin ardındaki nedenler uzun süredir tartışma konusu. O dönemde kıtlık, soğuk hava ve hastalıklar ordunun yarısını kırıp geçirmişti. Şimdi yapılan yeni bir DNA analizi, dönemin tıbbi kayıtlarında belirtilen tifodan ziyade farklı hastalıkların Napolyon ordusunun zayıflamış güçlerini nasıl etkilediğine dair ipuçları sunuyor.
O zamanki doktorlar, belirtileri arasında ateş, baş ağrısı ve döküntü olan tifodan bahsediyordu. Ancak Paris Cité Üniversitesi'nden mikrobiyolog Rémi Barbieri ve ekibinin yaptığı çalışma, tifoya neden olan Rickettsia prowazekii bakterisinin izine rastlamadı. Bunun yerine, 13 askerin dişlerinden elde edilen antik DNA örneklerinin analizi, askerlerin Salmonella enterica türünden kaynaklanan paratifo ve vücut bitleriyle bulaşan, tekrarlayan ateş hastalığına yol açan Borrelia recurrentis bakterisinin bir kombinasyonundan etkilendiğine dair kanıtlar buldu.
Araştırmacılar, bitlerle bulaşan tekrarlayan ateşin tek başına ölümcül olmasa da, zaten bitkin düşmüş askerleri ciddi şekilde zayıflatabileceğini belirtiyor. Barbieri ve ekibi, yaptıkları analizde tifonun tespit edilememesinin, hastalığın askerlerin ölümüne katkıda bulunmadığı anlamına gelmediğini, zira yalnızca 13 kişiden örnek alındığını vurguluyor. Ancak, 2001 yılında Litvanya'nın Vilnius kentinde bulunan toplu mezarlarda 3.000'den fazla asker cesedi bulunması, dönemin hastalık yükünün ne kadar büyük olduğunu gösteriyor.
Tarihi kayıtlardaki semptomlarla uyuşan tifüs gibi çeşitli hastalıkların da ordunun zayıflamasında rol oynamış olabileceğini belirten başka araştırmacılar da bulunuyor. Mezarlarda bulunan askerlerin üzerinde silah bulunmaması, bu kişilerin muharebede değil, daha çok hastalık ve bitkinlik nedeniyle hayatını kaybettiği yönündeki görüşleri destekliyor.
Bilim insanları, Napolyon ordusunu Rusya geri çekilişi sırasında etkileyen salgın hastalıkların yelpazesini tam olarak anlamak için daha fazla sayıda örneğin incelenmesi gerektiğini ifade ediyor. Elde edilen sonuçlar ışığında, askerlerin ölümünde yorgunluk, soğuk hava ve paratifo ile bit kaynaklı tekrarlayan ateş gibi çeşitli hastalıkların birleşiminin makul bir senaryo olduğu düşünülüyor.
