Dünya genelinde milyonlarca insan, özellikle kalp krizi sonrasında kardiyovasküler riskleri azaltmak amacıyla beta bloker adı verilen ilaçları kullanıyor. Ancak iki yeni çalışma, bu ilaçların pek çok hasta için artık faydalı olmadığını, hatta bazı durumlarda zararlı olabileceğini öne sürüyor.
Beta blokerler, kalp atış hızını ve kan basıncını düşürerek kalbin oksijen ihtiyacını azaltmaya yardımcı olur. Geleneksel olarak, kalbin iyileşmesi ve ikinci bir krizi önleme riskini azaltmak için kalp krizi (miyokard enfarktüsü) sonrasında reçete edilirler.
Bu ilaçlar kırk yılı aşkın bir süredir kullanılsa da, modern tıbbi tedavi yöntemlerindeki gelişmeler (stentler ve statinler gibi) kalp krizi sonrası iyileşmeyi önemli ölçüde iyileştirmiştir. Günümüzde birçok kalp, geçmişe göre daha iyi toparlanabiliyor.
Yeni araştırmalar, kalbi iyi iyileşen kadın hastalar için beta blokerlerin daha fazla zarar verebileceğini, kardiyovasküler sorunlar ve hatta ölüm riskini artırabileceğini belirtiyor. Araştırmacılar, beta blokerlerin uzun süredir akut miyokard enfarktüsü sonrası temel bir tedavi olduğunu ve ilk çalışmaların sonuçlarıyla desteklendiğini ancak bu çalışmaların günümüzdeki modern standart bakımın öncesinde yapıldığını vurguluyor.
Beta blokerlerin günümüzde hala geçerli olup olmadığını test etmek için İspanya ve İtalya'dan bilim insanları, kalp krizi geçirip sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonu (kalbin ne kadar verimli kan pompaladığının bir ölçüsü) yüzde 40'ın üzerinde olan 8.438 hastayı inceledi. Normal EF değerleri %55-70 arasındadır.
Hastaların yaklaşık yarısı standart tedaviye ek olarak beta blokerlerle tedavi edilirken, diğer yarısı tedavi edilmedi. Ortalama 3.7 yıllık takip sonucunda, gruplar arasında ikinci bir kalp krizi, kalp yetmezliği nedeniyle hastaneye yatış veya ölüm oranlarında önemli bir fark gözlemlenmedi.
Araştırmacılar daha sonra sadece 1.627 kadın hasta üzerinde yapılan sayısal analizlerde, beta bloker kullanan kadınların daha kötü sonuçlar gösterdiğini, komplikasyon ve ölüm risklerinin daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Bu risk, kalbi en iyi iyileşen kadınlarda ve en yüksek dozları alanlarda daha belirgindi. Erkeklerde ise bu örüntüye rastlanmadı.
Araştırmacılar, beta blokerlerin aritmi ve yüksek tansiyon gibi diğer durumların tedavisinde hala rolleri olduğunu belirtiyor. Tıbbi kılavuzların güncellenmesinin zaman alabileceğini ancak gelecekte daha bireyselleştirilmiş bir beta bloker kullanım yaklaşımı görmek istediklerini ifade ediyorlar.
İspanya Ulusal Kardiyovasküler Araştırma Merkezi'nden bir kardiyolog, bu sonuçların tedaviyi kolaylaştırmaya, yan etkileri azaltmaya ve her yıl binlerce hastanın yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olacağını belirtti. Araştırmalar, The New England Journal of Medicine ve European Heart Journal gibi dergilerde yayımlandı.
