Meta'nın yapay zeka alanındaki önde gelen isimlerinden ve Turing Ödülü sahibi Yann LeCun, şirketten ayrılarak kendi girişimiyle 'dünya modelleri' olarak adlandırılan farklı bir yapay zeka türüne odaklanmayı planlıyor. LeCun'un önümüzdeki aylarda Meta'dan ayrılacağı ve yeni girişimi için fon toplama görüşmelerine başladığı belirtiliyor. Bu ayrılık, şirketin CEO'su Mark Zuckerberg'in, Meta'nın yapay zeka alanında OpenAI ve Google gibi rakiplerinin gerisinde kaldığına karar vermesi üzerine şirketin yapay zeka operasyonlarını köklü bir şekilde yeniden düzenlemesinin ardından gerçekleşiyor.
Dünya modelleri, yapay zeka mühendislerinin metin dışında video ve mekansal verilerden öğrenerek fiziksel dünya hakkında içsel bir "anlayış" geliştirmesini beklediği varsayımsal yapay zeka sistemleridir. ChatGPT gibi mevcut büyük dil modellerinin bir dizideki bir sonraki veri parçasını tahmin etmesinin aksine, dünya modelleri ideal olarak neden-sonuç senaryolarını simüle edecek, fizik kurallarını anlayacak ve makinelerin hayvanlar gibi akıl yürütmesini ve plan yapmasını sağlayacaktır. LeCun, bu mimarinin tam olarak gelişmesinin bir on yıl sürebileceğini ifade ediyor.
Bazı yapay zeka uzmanları, büyük dil modelleri gibi Transformer tabanlı yapay zeka modellerinin, fiziksel dünyayı eğitim verilerinden içselleştirdiği yönünde görüş belirtse de, mevcut kanıtlar genellikle fiziksel dünyanın nasıl işlediğine dair temel bir anlayış yerine sofistike örüntü eşleştirmesine işaret ediyor.
LeCun'un planlanan ayrılışı, şirketin bu yıl yaşadığı çalkantılı dönemin ardından yaşanan liderlik değişikliklerinin sonuncusu. Nisan ayında piyasaya sürülen ve sektörde Google ve OpenAI'nin en gelişmiş tekliflerinden daha kötü performans gösterdiği düşünülen Llama 4 yapay zeka dil modelinin hayal kırıklığı yaratan lansmanı ve kıyaslama verilerini manipüle etme tartışmaları, Meta için önemli bir dönüm noktası oldu. Bu arada, Meta'nın yapay zeka sohbet botu da kullanıcılar arasında yaygınlaşamadı ve çocuklarla olan etkileşimleri konusunda tartışmalara ve aksaklıklara neden oldu.
Yapay Zekaya Farklı Bir Yaklaşım
LeCun, 2013 yılında Meta'nın Temel Yapay Zeka Araştırmaları (FAIR) laboratuvarını kurdu ve o günden beri şirketin baş yapay zeka bilimcisi olarak görev yaptı. Kendisi, derin öğrenme ve evrişimli sinir ağları üzerine öncü çalışmalarıyla 2018 Turing Ödülü'nü kazanan üç araştırmacıdan biridir. Meta'dan ayrıldıktan sonra LeCun, 2003 yılından beri ders verdiği New York Üniversitesi'nde profesör olarak görevine devam edecek.
LeCun daha önce, Zuckerberg'in stratejisinin merkezine yerleştirdiği Llama gibi büyük dil modellerinin faydalı olduğunu ancak hiçbir zaman insanlar gibi akıl yürütme ve planlama yapamayacağını savunmuştu. Bu görüş, Zuckerberg'in "süper zeka" geliştirme vizyonuyla giderek çelişiyor.
Örneğin, Mayıs 2024'te bir OpenAI araştırmacısı ultra-akıllı yapay zekayı kontrol etme ihtiyacını tartışırken, LeCun sosyal medyada yaptığı bir paylaşımda, insanlardan çok daha akıllı yapay zeka sistemlerini kontrol etmenin yollarını acilen bulmadan önce, araştırmacıların bir ev kedisinden daha akıllı bir sistemin tasarımına dair bir ipucuna sahip olmaları gerektiğini belirtti.
FAIR bünyesinde LeCun, bunun yerine gerçek anlamda planlama ve akıl yürütme yeteneğine sahip dünya modelleri geliştirmeye odaklanmıştı. Ancak son bir yılda, Zuckerberg şirketin yapay zeka stratejisini uzun vadeli araştırmadan ticarileştirilebilir ürünlerin hızlı bir şekilde piyasaya sürülmesine kaydırdığı için, Meta'nın yapay zeka araştırma grupları artan gerilimler ve büyük çaplı işten çıkarmalar yaşadı.
Yaz ayları boyunca Zuckerberg, veri etiketleme girişimi Scale AI'nin 28 yaşındaki kurucusu Alexandr Wang'ı Meta'da yeni bir süper zeka ekibini yönetmek üzere işe aldı ve şirketin yüzde 49 hissesini satın aldı. Daha önce Ürün Sorumlusu Chris Cox'a rapor veren LeCun, şimdi Wang'a rapor veriyor. Bu durum, LeCun'un yapay zeka yaklaşımına yönelik sert bir eleştiri olarak yorumlanıyor.
Zuckerberg ayrıca, OpenAI ve Google gibi rakiplerinden etkileyici maaş paketleriyle (100 ila 250 milyon dolar) personel çekerek büyük dil modellerinin bir sonraki iterasyonunu hızlandırmak için özel olarak seçilmiş TBD Lab adında bir ekip kurdu. Sonuç olarak Zuckerberg, milyarlarca dolarlık yapay zeka lideri olma yatırımının karşılığını vereceğine ve geliri artıracağına dair Wall Street'in artan baskısıyla karşı karşıya kaldı. Ancak bu durum, daha önceki meta evrenine geçişte olduğu gibi başarısız olursa, Zuckerberg'in son bahsi de aynı derecede pahalı ve verimsiz olabilir.
