Mars yörüngesindeki iki uzay aracı, yıldızlararası kuyruklu yıldız 3I/ATLAS'ın daha önce hiç görülmemiş yakınlıkta görüntülerini yakaladı. Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) Mars'taki görevleri kapsamında bu gizemli cisimle ilgili elde edilen veriler, bilim dünyası için büyük önem taşıyor.
Bilmediğimiz bir yıldız sisteminden gelen ve Güneş Sistemi'mizin derinliklerini aylardır süren bir yolculukla turlayan kuyruklu yıldız 3I/ATLAS, geçtiğimiz günlerde Mars'a en yakın geçişini yaptı. Bu geçiş sırasında, ESA'nın ExoMars İzleyici Gaz Yörünge Aracı (TGO) ve Mars Express yörünge aracının görüş alanına girdi.
Mars'ın yaklaşık 30 milyon kilometre yukarısından süzülen kuyruklu yıldız, Mars Express için fazla sönüktü ancak ExoMars TGO görevi, bir dizi görüntü çekmeyi başardı. ESA bu görüntüleri bir animasyon GIF'i haline getirdi. Animasyonda, parlak ve bulanık bir nokta olarak görünen kuyruklu yıldız, saatte yaklaşık 210.000 kilometre hızla Mars'tan uzaklaşırken ekranın merkezine doğru alçalıyor.
3I/ATLAS'tan Neler Görebiliyoruz?
Görüntülerdeki parlak nokta, kuyruklu yıldızın buzlu kayaçlardan oluşan çekirdeğini ve çekirdekten yayılan gaz bulutu olan komayı temsil ediyor. Güneş'e yaklaştıkça, yüzeyindeki buzun gaz haline dönüşmesiyle koma büyüyüp daha parlak hale geliyor. Güneş rüzgarının yarattığı basınç da komadaki gaz ve tozları Güneş'ten uzağa iterek kuyruklu yıldızlara belirgin kuyruklarını kazandırıyor.
ESA yetkilileri, TGO'nun Mars yüzeyini yakından izlemek üzere tasarlandığını ve uzak mesafedeki, hızlı hareket eden nesneleri kaydetmek için en iyi araçlara sahip olmadığını belirtti. Görüntüleri çeken bilim insanlarından biri, kuyruklu yıldızın normal hedeflerinden 10.000 ila 100.000 kat daha sönük olduğunu ifade etti. Bu nedenle yeni görüntülerde belirgin bir kuyruk görünmüyor. Ancak kuyruklu yıldız Güneş'e yaklaştıkça hem komasının hem de kuyruğunun büyümesi ve parlaklaşması bekleniyor.
Şu anki görüntüler, bu sıra dışı cisim hakkında yeni bilgiler sunmasa da ESA, kuyruklu yıldızın olası boyutları ve bileşimi hakkında veri toplamak amacıyla her iki Mars uydusundan gelen görüntüleri analiz etmeye devam edecek.
Bu yakın geçiş sırasında NASA'nın Mars gezegenindeki araçlarının kuyruklu yıldızı görüp görmediği henüz bilinmiyor. Ancak, 4 Ekim'de Perseverance keşif aracının navigasyon kamerasınca çekilen ham bir görüntüde, gökyüzünde parlak, çizgili bir nesne görülüyor ve bunun 3I/ATLAS olabileceği düşünülüyor. Bu görüntüyle ilgili resmi bir açıklama henüz yapılmadı.
3I/ATLAS, şimdiye kadar keşfedilen üçüncü yıldızlararası nesne olma özelliğini taşıyor. Tahminlere göre 5 ila 11 kilometre genişliğinde olan bu kuyruklu yıldız, bugüne kadar gözlemlenenler arasında en büyüğü olabilir. Hızı ve yörüngesi, milyarlarca yıldır galakside süzüldüğünü ve muhtemelen Güneş'ten çok daha yaşlı olduğunu gösteriyor.
Kuyruklu yıldız şu anda Güneş'in arka tarafında, Dünya'nın görüş alanının dışında bulunuyor ancak Aralık ayı başlarında yer tabanlı teleskoplarla tekrar görülebilecek. 3I/ATLAS, Mart 2026'da Jüpiter'in yanından geçtikten sonra sonsuza dek Güneş Sistemi'mizden ayrılacak.
