Ağustos 2012'den bu yana Mars'ın kayalık yüzeyinde bilimsel bir görevle ilerleyen yalnız bir robot var: Curiosity.
Gale Krateri'ndeki görevi boyunca Curiosity, Kızıl Gezegen'in jeolojik ve su geçmişi hakkında paha biçilmez bilgiler ortaya çıkararak, bizimkine hem çok benzeyen hem de çok farklı olan bir dünyaya ışık tuttu.
Ancak NASA'nın Mars Keşif Yörünge Aracı'ndan gelen yeni bir görüntü, Curiosity'nin varlığının gerçekliğini çarpıcı bir şekilde gözler önüne seriyor: Başladığı yerden çok uzakta, tamamen yabancı bir dünyadaki neredeyse tam izolasyonu içinde, gezgin robot Mars'ın sırlarını keşfetmek için yorulmadan çalışıyor.
Yörünge aracı, 28 Şubat'ta Gale Krateri üzerinden hızla geçerken, gezgini Mars'ın daha soluk renkli kumlarının ortasında küçücük bir siyah nokta olarak gösteren bir fotoğraf çekti. NASA, bu görüntünün, bir Mars yörünge aracının bir gezgini Kızıl Gezegen üzerinde seyrederken ilk kez bu şekilde yakalamış olabileceğini belirtiyor.
Siyah noktanın ardında uzanan uzun, dolambaçlı gri bir çizgi, Curiosity'nin tekerlek izleri... Bu izler, 2 Şubat'tan fotoğrafın çekildiği ana kadar yaklaşık 320 metrelik (1.050 fit) bir mesafeyi, yani 11 sürüşte kat edilen yolu kapsıyor.
Bu izler çok uzun sürmeyecek. Mars, vahşi rüzgarlarla fırtınalı olabilir ve zamanla Curiosity'nin yolculuğunun izlerini silebilir.
Bu mesafe, aynı zaman diliminde dolaşan bir insan için çok büyük sayılmaz; ancak Curiosity çok yavaş hareket eder. Saatte sadece 160 metre (525 fit) maksimum hıza sahiptir, bu da ortalama bir insanın yürüme hızından yaklaşık 40 kat daha yavaştır.
Bunun birden fazla nedeni var. Yavaş hareket etmek, güç kullanımını düşük tutmaya yardımcı olur; gezici oldukça ağırdır ve 110 watt'lık nükleer bir jeneratörle çalışan nispeten düşük güce sahiptir.
Yavaş hareket etmek aynı zamanda Curiosity'nin zorlu ve değişken Mars arazisinde güvenli bir şekilde ilerlemesini sağlar. Bugüne kadar Curiosity, sadece 34.59 kilometrelik bir mesafeyi kat etti.
Şubat ayında Curiosity, bilim insanlarının büyük su baskınları tarafından oyulduğuna ve geçerken kaya molozu yığınları bıraktığına inandığı Gediz Vallis kanalında ilerliyordu. Curiosity'nin bu kanalda, bilim insanlarının hala açıklamaya çalıştığı saf kükürt bulduğu yer de burasıydı.
Gezici o zamandan beri kanaldan ayrıldı ve çeşitli özelliklerini keşfetti. Bunlar arasında Devil's Gate adı verilen küçük bir tepenin üzerine tırmanmak, Cahuilla ve Santa Ynez'in kimyasal okumalarını almak ve katmanlı yapısıyla pastaya benzeyen Hale Teleskobu adı verilen bir oluşumun görüntülerini çekmek yer alıyor.
Şu anda, Mount Sharp'ın eteğindeki boxwork adı verilen örümcek ağı benzeri sırt desenlerine doğru ilerliyor. Dünya'da boxwork, yeraltı suyu bir çatlak ağı içinden akarken ve çatlakları minerallerle kaplarken oluşur. Sonraki milyonlarca yıl boyunca çevredeki kaya aşındığında, çatlaklara biriken mineraller kalır ve hassas ve büyüleyici bir rölyef deseni oluşturur.
Mars'taki boxwork desenlerinin de aynı şekilde oluşmuş olması mümkün, ancak Curiosity'nin bunu doğrulamak için daha yakından bakması gerekecek. Bilim insanları ayrıca oluşumdaki minerallere de bakmak istiyorlar, çünkü bunlar yeraltında, bugünkü Mars'tan daha sıcak ve daha ıslak koşullarda birikmişti.
Bu koşullar, yüzeydeki koşullardan daha çok mikrobiyal yaşam için elverişlidir. Mars'ta antik yaşamın izleri bulunabilirse, boxwork oluşumu bakmak için en umut verici yerlerden biridir.
Mars robotları gerçekten de birer harika. İnsan ruhunun cesaretini, direncini ve kararlılığını temsil ediyorlar. Ve tabii ki, içinde yaşadığımız Evren'e dair sınırsız merakımızı.
