NASA'nın Perseverance keşif aracı, Mars'ta Kızıl Gezegen'in en eski ve en ilginç kayaçlarını barındırabilecek yeni bir bölgeye ulaştı.
Perseverance, geçmişteki Mars yaşamına dair izler aramak ve ileride Dünya'ya getirilmek üzere onlarca kaya örneği toplamak amacıyla Şubat 2021'de 45 kilometre genişliğindeki Jezero Krateri'ne iniş yapmıştı.
Araba boyutundaki keşif aracı, geçtiğimiz dört yıldan fazla sürede geniş bir alanı kat etti ve şimdi Norveç'teki Prins Karls Forland adasında bulunan bir dağ sırasına atıfla Krokodillen (Norveççe'de "timsah" anlamına gelir) olarak adlandırılan, kayalık çıkıntılardan oluşan bir platoya ulaştı.
Yaklaşık 30 hektarlık bir alanı kaplayan Krokodillen, Jezero Krateri'nin kenarındaki antik kayaçlar ile ötesindeki ovalar arasında bir sınır niteliğinde. Daha önceki çalışmalar, bu bölgenin sıvı su varlığında oluşan kil mineralleri barındırabileceğini göstermişti.
Eğer Perseverance Krokodillen boyunca daha fazla bu tür mineral bulursa, bu alanın uzun zaman önce yaşanabilir olmuş olabileceği anlamına gelir ki, bu da kayaçların yaşı göz önüne alındığında oldukça ilgi çekici bir düşünce.
Görev ekibinden bilim insanları, Krokodillen kayaçlarının Jezero Krateri oluşmadan önce, Mars'ın en erken jeolojik dönemi olan Noachian sırasında şekillendiğini ve Mars'taki en eski kayaçlar arasında yer aldığını belirtiyor. Eğer burada potansiyel bir biyolojik imza bulunursa, bu, geçen yıl kraterde bulunan bulgulardan tamamen farklı ve Mars evriminin çok daha önceki bir dönemine ait olacaktır.
Daha önce keşif aracının incelediği bir kayaçta, eski mikrobiyal yaşam aktivitesiyle tutarlı kimyasal izler ve yapılar bulunmuştu. Ancak bu tür özellikler jeolojik süreçlerle de oluşabilmekte, dolayısıyla bunlar kesin değil, potansiyel biyolojik izler olarak değerlendirilmekte.
Mars'ta mevcut veya geçmiş yaşamın varlığını kesin olarak doğrulamak, Perseverance'ın sınırlı bilimsel yükü düşünüldüğünde zorlu bir görev olabilir. Bu nedenle keşif aracı, dünya çapındaki donanımlı laboratuvarlarda incelenmek üzere Dünya'ya geri getirilebilecek örnekler topluyor.
Örnek toplama stratejisine gelince: Görev ekibi, ilerleyen süreçte yeni bir strateji uyguluyor. Keşif aracı, topladığı örneklerden bazılarını mühürlemeden bırakacak. Böylece, gerekirse daha heyecan verici olabilecek örnekler için mevcut örnekleri boşaltma esnekliğine sahip olacaklar. Ekip bu yaklaşımı benimsiyor çünkü Perseverance'ın mühürlenmemiş tüpleri azalıyor ve hala keşfedilecek birçok ilginç alan bulunuyor.
Keşif aracı, 38'i örnek toplamak için olmak üzere toplam 43 tüp taşıyor. Diğer beş tüp ise, toplanan örneklerde Dünya'dan gelen herhangi bir kirliliğin olup olmadığını belirlemeye yardımcı olmak için tasarlanmış "şahit" tüpler.
Şu ana kadar Perseverance, örnek tüplerinin sadece yedisi hariç hepsini doldurmuş durumda. Görev ekibinden bilim insanları, araçtaki her dolu örnek tüpünün kendi benzersiz ve ilgi çekici bir hikayesi olduğunu vurguluyor ve bu stratejinin çeşitli ve ilgi çekici kaya örnekleri toplama sürecinde maksimum esneklik sağladığını belirtiyor.
