Yapılan yeni bir çalışma, Mars'ın 3.7 milyar yıl önce düşündüğümüzden daha yağmurlu ve ıslak bir yer olduğunu ortaya koyuyor. Kızıl Gezegen'in güneyindeki Noachis Terra bölgesinde 14.000 kilometreyi aşan genişlikteki antik, tersine dönmüş nehir yataklarının incelenmesiyle elde edilen bu bulgular, o dönemde Mars'ta yaşamın var olabileceği ihtimalini güçlendiriyor.
Bilim insanları, Mars yüzeyinde kuruyup kalmış nehir yataklarını ilk olarak 1970'lerdeki Mariner 9 yörünge görevi sırasında keşfetmişti. Bu yataklar, 3.5 milyar yıldan daha eskiye tarihleniyordu. Ancak suyun varlığına dair tek kanıt bu kanallar değil. Suyun akışa geçmesi veya buharlaşmasıyla geride bıraktığı tortul birikintileri de önemli ipuçları sunuyor. NASA'nın Curiosity keşif aracının incelediği Gale Krateri'ndeki devasa tortul yığınları, bu duruma bir örnek teşkil ediyor.
Zamanla tortullar sertleşirken, nehir yatakları ve çevreleyen araziler aşınarak yok oldu. Daha dayanıklı olan tortullar ise zamanla yüksek sırtlar halinde günümüze ulaştı. Jeologlar bunlara 'flüviyal sarmal sırtlar' veya daha basit bir deyişle 'tersine dönmüş kanallar' adını veriyor.
Yapılan son araştırmada, bu tersine dönmüş kanal ağının Noachis Terra bölgesinde geniş bir alana yayıldığı keşfedildi. Bu keşif, daha önceki çalışmalarda göz ardı edilen bu bölgenin, aslında bol miktarda su barındırdığına işaret ediyor. Bilim insanları, bu durumun, Mars'ın milyarlarca yıl boyunca çok az değişime uğramış bir zaman kapsülü olduğunu ve Dünya'da artık mümkün olmayan jeolojik süreçleri kaydettiğini belirtiyor.
Bazı tersine dönmüş kanallar günümüze tekil parçalar halinde ulaşırken, bazıları yüzlerce kilometre uzunluğunda ve metrelerce yüksekliğe sahip bütün sistemler oluşturuyor. Bu kadar yaygın bir kanal ağının ani sellerden ziyade, yaklaşık 3.7 milyar yıl önce yaşanmış ve bir jeolojik dönemin diğerine geçtiği Noachian-Hesperian geçişi sırasında, stabil iklim koşulları altında uzun bir süre boyunca oluştuğu düşünülüyor.
En ilgi çekici nokta ise, bu kanalları oluşturan suyun kaynağının büyük olasılıkla yağmur, dolu veya kar gibi atmosferik yağışlar olması. Noachis Terra'daki bu geniş kanal ağı, Mars'ın o dönemde sıcak ve nemli bir iklime sahip olup bol yağmurlu günler yaşadığına dair güçlü bir kanıt olarak kabul ediliyor. Bu bulgu, Mars'ın bugün bildiğimiz soğuk ve çorak çöl görünümünden çok daha önce Dünya'ya benzediğini bir kez daha gösteriyor.
