Günümüz dünyasında yoğun iş temposundan sonra rahatlamak için oyun oynamak yaygın bir aktivite. Ancak yeni bir bilimsel çalışma, bu oyunların genç yetişkinlerde tükenmişlik riskini azaltabileceğini ve yaşam memnuniyetini artırabileceğini kanıtladı. Yapılan araştırmaya göre, Super Mario Bros. ve Yoshi gibi popüler oyunlar, gençlerde "çocuksu bir hayranlık" uyandırarak genel mutluluğu artırıyor.
Kırk bir üniversite öğrencisiyle yapılan derinlemesine mülakatlar sonucunda elde edilen nitel veriler, oyunların katılımcılarda çocukluk anılarını canlandırdığını ve mutluluk verdiğini gösterdi. Bu mutluluk hali, tükenmişlik hissini azaltarak zihinsel sağlığı olumlu yönde etkiledi. Araştırma ekibi ayrıca 336 katılımcıyla nicel veri toplamak için bir anket çalışması da gerçekleştirdi. Analizler, özellikle çocukluk anılarından gelen mutluluğun, tükenmişlik üzerindeki doğrudan etkiden daha belirgin olduğunu ortaya koydu. "Çocuksu bir hayranlık" tek başına tükenmişliği gidermese de, anıların tetiklediği mutluluk zihinsel stresi azaltmada önemli bir rol oynuyor.
Bu çalışma, çocuksu hayranlık kavramını ve popüler video oyunlarının tükenmişliği azaltma ve oyuncuların duygusal iyilik halini iyileştirmedeki rolünü inceleyen ilk araştırmalardan biri olarak öne çıkıyor. Araştırmacılar, bu bulguların, iyi tasarlanmış ve küresel olarak bilinen oyunların, kaçış ve nostaljinin ötesinde, erişilebilir ve dayanıklılık inşa eden dijital mikro-ortamlar olarak işlev görebileceğine dair yeni bir bakış açısı sunduğunu belirtiyor. Elde edilen sonuçlar, oyun ve zihinsel sağlık arasındaki köprü kuran araştırmalara katkı sağlıyor ve oyun tasarımcıları, eğitimciler ve ruh sağlığı profesyonelleri için günlük oyun yoluyla zihinsel iyilik halini teşvik etme konusunda pratik çıkarımlar sunuyor.
Oyunseverler bu etkileri uzun yıllardır deneyimliyor olsa da, nostalji ve çocukluk anılarının bilimsel bir çalışmayla nicel olarak ölçülmesi ilk kez gerçekleşiyor. Öte yandan, video oyunlarının stres ve zihinsel sağlık üzerindeki etkilerine dair başka çalışmalar da mevcut. 2006-2021 yılları arasında yapılan araştırmaları inceleyen bir meta-analiz, oyunların çeşitli türlerde stresi azalttığını buldu. Bu analiz, egzersiz ve gündelik oyunların yanı sıra aksiyon, aksiyon-macera ve artırılmış gerçeklik oyunlarının da stres ve kaygıyı azaltmada etkili olduğunu gösterdi. Konsollar, bilgisayarlar, akıllı telefonlar ve sanal gerçeklik sistemleri gibi farklı platformlarda yapılan oyunların da olumlu sonuçlar verdiği belirtildi. Hatta kısa süreli oyun seanslarının bile stres ve kaygıyı azaltmada faydalı olduğu sonucuna varıldı.
Bu araştırmalar video oyunları ile mutluluk arasında olumlu bir ilişki olduğunu gösterse de, daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyuluyor. Daha önceki bazı çalışmalar, yatmadan önce video oyunu oynamanın uyku bozukluklarına yol açabileceğini belirtirken, 2022 tarihli bir meta-analiz, önceki çalışmaların "yüksek önyargı riski" ve "düşük kaliteli" araştırmalar içerdiğini ortaya koydu.
