Los Angeles'ta kısa süre önce meydana gelen yıkıcı orman yangınlarının ardından, bilim insanları yangınların geride bıraktığı toksik tehlikeleri anlamak için eşi benzeri görülmemiş bir işbirliğine imza attı. Bölgede büyük hasara yol açan yangınlar, sadece yapıları yok etmekle kalmadı, aynı zamanda havaya, toprağa ve suya zehirli maddeler yayarak milyonlarca insan için sağlık riski oluşturdu.
Önde gelen üniversitelerden bir araya gelen sağlık, çevre ve afet uzmanları, yangın sonrası çevresel etkileri ve insan sağlığı üzerindeki riskleri detaylı olarak incelemek üzere geniş kapsamlı bir konsorsiyum kurdu. Bu işbirliğinin temel amacı, yangınların bıraktığı partikül madde, kimyasallar, ağır metaller ve diğer tehlikeli kirleticilerin yayılımını ve uzun vadeli etkilerini tespit etmek.
Araştırma ekibi, yangın bölgesine yakın, ancak alevlerden etkilenmemiş konutlarda kapsamlı örnekleme çalışmaları yürütüyor. Toprak, içme suyu, iç mekan havası ve ev tozu gibi çeşitli numuneler toplanarak, yangının bıraktığı toksik miras analiz ediliyor. Bu numuneler, ülkenin dört bir yanındaki farklı laboratuvarlara gönderilerek yüzlerce farklı testten geçiriliyor.
Konsorsiyum, çalışmanın uzun vadeli olmasının yanı sıra, toplanan verileri hızla analiz ederek bölge halkına zamanında bilgi sağlamayı da önceliklendiriyor. İlk bulgular, yangın sonrası hava kirliliğinin, özellikle iç mekanlarda, dış mekanlara göre daha yüksek seviyelerde kalabildiğini gösteriyor. Uçucu organik bileşikler (VOC'ler) ve partikül madde seviyelerinin, yangından etkilenen evlerde belirgin şekilde arttığı tespit edildi. Hatta yangın alanından kilometrelerce uzaktaki evlerde bile partikül madde seviyelerinde artış gözlemlendi.
Bilim insanları, bu risklere karşı korunmak için bazı temel önlemler öneriyor. Yangından etkilenen bölgelerde iç hava kalitesinin düzenli olarak izlenmesi, maske kullanımı ve HEPA veya aktif karbon filtreli hava temizleyicilerin kullanılması, potiksek maruziyeti azaltmak için önem taşıyor.
Bu tür felaketlere hızlı ve etkili bilimsel yanıt vermenin önemini vurgulayan araştırmacılar, geçmişteki krizlerden (pandemiler, kasırgalar gibi) edindikleri deneyimleri bu çalışmada kullandıklarını belirtiyor. Konsorsiyumdaki farklı disiplinlerden ve kurumlardan gelen bilim insanlarının veri ve kaynak paylaşarak işbirliği yapması, çalışmanın güvenilirliğini ve etkinliğini artırıyor.
Los Angeles'taki bu kapsamlı araştırma, sadece bu özel yangının etkilerini anlamakla kalmayacak, aynı zamanda giderek artan kentsel yangınlar ve diğer büyük ölçekli felaketler sonrası çevresel ve sağlık risklerinin yönetimi için de önemli bir model oluşturacak.
