Laboratuvarda yetiştirilen hücre kümeleri, lösemi ve lenfoma gibi kan hastalıkları olan hastalar için kan bağışına bir gün alternatif olabilecek bir keşifle, insan kanı kök hücreleri üretmeye teşvik edildi. Bu yenilikçi süreci geliştiren bir ekip, bu küçük kan fabrikalarına 'hematoid' adını veriyor. Hematoidlerin, göbek kordonu kök hücreleri gibi hem kırmızı hem de beyaz kan hücrelerine dönüşebildiği gösterildi.
Bağışlanmış insan kök hücrelerinden yapılan bu embriyo benzeri yapılar, daha ileri gelişim için gerekli olan yolk kesesi ve plasenta gibi kritik dokuları içermiyor. Ancak bir embriyo gibi, hematoidler de sekizinci güne kadar sıvı dolaşımını sağlamak için atan birkaç kalp hücresi geliştirerek, sadece iki haftalık inkübasyonun ardından kan üretmeye başlıyor.
Üniversiteden gelişim biyoloğu Jitesh Neupane, "Diskte kan kırmızısı renginin belirmesi heyecan verici bir andı – çıplak gözle bile görülebiliyordu," diyor. "Bu, kan hücrelerinin insan embriyogenezi sırasında doğal olarak nasıl oluştuğuna dair ışık tutuyor ve ilaçları taramak, erken kan ve bağışıklık gelişimini incelemek ve lösemi gibi kan hastalıklarını modellemek için potansiyel tıbbi ilerlemeler sunuyor."
Ayrıca bu yöntem, laboratuvarda insan kanı kök hücreleri üretmek için daha verimli bir yol sunuyor. Önceki yöntemler, büyüme faktörleri ve diğer proteinlerle düzenli takviye gerektirerek daha fazla bakım gerektiriyordu. Yeni geliştirilen bu canlı yapılar ise daha kendi kendine yetebiliyor.
Şimdilik bu hematoidler sadece prototip aşamasında. Ancak ekip, devam eden gelişmeler konusunda yüksek beklentilere sahip.
Üniversiteden bir başka gelişim biyoloğu Azim Surani, "Henüz erken aşamada olmasına rağmen, laboratuvarda insan kan hücreleri üretme yeteneği, hasarlı dokuları onarmak ve yenilemek için hastanın kendi hücrelerini kullanan gelecekteki rejeneratif terapilere doğru önemli bir adım" diye belirtiyor.
Bu araştırma Cell Reports dergisinde yayımlandı.
