Bu yılki Fizik Nobel Ödülü, kuantum mekaniğini uygulamaya dökerek akıllı telefonlardan yeni nesil bilgisayarlara kadar tüm dijital teknolojilerin geliştirilmesinin önünü açan üç bilim insanına verildi. Bu önemli keşif, kuantum şifreleme, kuantum bilgisayarlar ve kuantum sensörleri gibi alanlarda çığır açacak yeni teknolojiler için kapıları araladı.
Kuantum mekaniği, maddenin en küçük ölçeklerde nasıl işlediğini açıklayan bir bilim dalıdır. Örneğin, normal bir top duvara çarptığında geri seker. Ancak kuantum dünyasında, bir parçacık benzer bir duvardan doğrudan geçebilir. Bu olguya "kuantum tünellemesi" denir.
Bilim insanları, bu kuantum tünelleme olayını elektrik devreleri üzerinde başarıyla gerçekleştirdiler. 1980'lerde yürüttükleri deneylerle, süperiletkenler kullanarak kuantum tünellemesinin makroskopik ölçekte, yani birden fazla parçacığı kapsayacak şekilde de gözlemlenebileceğini gösterdiler. Bu ödül, insan standartlarıyla anlaşılabilir ve ölçülebilir makroskopik ölçeklere ulaşan bir deneyi onurlandırıyor.
Bilim insanlarının bu çalışmaları aynı zamanda son derece kullanışlıdır, zira kuantum mekaniği tüm dijital teknolojilerin temelini oluşturmaktadır. Ödülü kazanan bilim insanlarından biri, cep telefonu aracılığıyla yaptığı bir konuşmada, cep telefonlarının çalışma prensibinin temelinde bu çalışmaların yattığını belirtti. Bilim insanları, deneyleri sırasında bu keşiflerin böylesine önemli pratik uygulamalara yol açacağını öngörmediklerini, yalnızca fiziksel gerçekleri anlamaya odaklandıklarını ifade ettiler.
Bu çığır açıcı araştırmaların birçoğu Amerika Birleşik Devletleri'nde yürütülmüş olsa da, bu tür temel bilim araştırmalarının devamlılığı için bilime yapılan yatırımların ve akademik özgürlüklerin önemi vurgulandı. Bilim dünyası, bu keşiflerin teknolojiyi geleceğe taşıyacağına inanıyor.
