Tüm bu kutucukları işaretleyen, etkili, uygun fiyatlı, kullanımı kolay, halk sağlığı için güvenli olduğu onaylanmış, reçetesiz satılan ve adı azelastin olan yeni bir Kovid-19 koruma yöntemi geliştirilmiş olabilir. Uzun yıllardır farklı marka isimleri altında birçok ülkede reçetesiz satılan bu burun spreyi, alerjik nezle gibi çeşitli alerjilerin tedavisinde kullanılıyor. Kovid-19'u önlemedeki etkinliği üzerine yapılan yeni bir deneme, laboratuvar testleri ve SARS-CoV-2 enfeksiyonu geçirmiş hastalardaki umut vadeden sonuçların ardından başlatıldı.
Sekiz hafta süren deneme, Almanya'daki Saarland Üniversitesi'nden bir ekip tarafından yürütüldü. Araştırmacılar, 450 katılımcıyı iki gruba ayırdı: Bir grup günde üç kez azelastin burun spreyi kullanırken, diğer grup aynı rutini plasebo sprey ile takip etti.
Saarland Üniversitesi'nden göğüs hastalıkları uzmanı Robert Bals, "Gözlem süresi boyunca azelastin grubundaki katılımcıların %2,2'si SARS-CoV-2 ile enfekte oldu. Plasebo grubunda ise bu oran %6,7 idi, yani üç kat daha fazla." dedi.
Denemeden elde edilen bir diğer olumlu veri ise azelastin grubunda semptomatik enfeksiyonların (belirtileri de olan doğrulanmış Kovid-19 vakaları) daha az görülmesi, genel olarak solunum yolu enfeksiyonlarının daha düşük sayıda olması ve yaygın bir soğuk algınlığı virüsü olan rinovirüs vakalarının azalmasıydı.
Bu son bulgu, rinovirüsün önlenmesi ve tedavisinin zorluğu göz önüne alındığında biraz beklenmedikti. Bu durum, tedavinin diğer solunum yolu enfeksiyonlarına karşı da etkili olabileceği fikrini akla getiriyor, ancak araştırmanın ana odağı bu değildi.
Kovid-19 enfeksiyon oranları pandeminin ilk yıllarına göre önemli ölçüde düşmüş olsa da, virüs tamamen ortadan kalkmadı. Örneğin, yüksek riskli gruplar ve seyahat edenler için hala bir endişe kaynağıdır. Aşılar yaygın olarak mevcut olsa da, herkes için her zaman etkili olmayabilir.
Bals, "Azelastin burun spreyi, özellikle savunmasız gruplar için, yüksek enfeksiyon oranlarının olduğu dönemlerde veya seyahatten önce mevcut koruyucu önlemleri tamamlayıcı, kolay erişilebilir ek bir profilaksi sağlayabilir." diye ekledi.
Bu umut vadeden sonuçlara rağmen, azelastin alerjen karşıtı olarak onaylanmış olmasına rağmen henüz Kovid-19'u durdurabildiği şeklinde pazarlanamaz. Daha büyük ve daha çeşitli popülasyonlarda, örneğin araştırmacıların bahsettiği savunmasız gruplar üzerinde daha fazla deneme yapılması gerekiyor.
Bu özel çalışma, ilacın Kovid-19'a karşı neden bu koruyucu etkiye sahip olduğunu araştırmadı, ancak geçmiş araştırmalar birden fazla mekanizmanın rol oynadığına işaret ediyor. Elbette burun spreyi olması iyi bir başlangıç; çünkü SARS-CoV-2 enfeksiyonlarının çoğu burun yolundan vücuda giriyor.
Mevcut kanıtlar ayrıca azelastinin, SARS-CoV-2'nin çoğalmasını engelleyerek virüsü durdurabilen ilaçlardan biri olduğunu gösteriyor. Ancak çalışma mekanizması ne olursa olsun, ilacın Kovid-19'u önlemede açıkça etkili olduğu görülüyor ve gelecekte potansiyel bir tedavi olarak bu konuda daha fazla şey duyacağımızı bekleyebiliriz.
Bals, "Sonuçlarımız, azelastin burun spreylerinin isteğe bağlı önleyici bir tedavi olarak kullanımını daha da araştırmaya ve diğer solunum yolu patojenlerine karşı potansiyel etkinliğini incelemeye yönelik daha büyük, çok merkezli denemelere duyulan ihtiyacı vurguluyor." dedi.
Araştırma, JAMA Internal Medicine dergisinde yayımlandı.
