İnsanlık tarihi boyunca göç yolları, farklı popülasyonların nerede ve ne zaman yaşadığına dair önemli ipuçları sunar. Kolombiya, yaklaşık 14.500 yıl önce ilk modern insanların Orta Amerika'dan Güney Amerika'ya geçtiği kritik bir coğrafi konumdadır. Yapılan son araştırmalar, bu topraklarda daha önce bilinmeyen, gizemli bir kadim halkın varlığına işaret ediyor.
Araştırmacılar, Kolombiya'nın merkezindeki Altiplano platosunda bulunan beş farklı bölgeden titizlikle seçilmiş 21 insan kalıntısı üzerinde DNA analizi gerçekleştirdi. Bu analizler, bölgenin 6.000 yıllık tarihini aydınlatmaya yardımcı oldu.
Elde edilen DNA verileri, modern torunlarla genetik bağı bulunmayan kadim bir popülasyonun varlığını ortaya koydu. Bu grup, Güney Amerika'daki en erken yerleşimcilerden bazıları olabilir, ancak zamanla tamamen ortadan kaybolmuşlar.
Araştırmayı yürüten ekip, bu erken avcı-toplayıcıların genetik izlerine modern popülasyonlarda rastlayamadıklarını belirtiyor. Bu durum, Kolombiya'nın başkenti Bogotá çevresindeki nüfusun zamanla tamamen değiştiği anlamına geliyor.
DNA, bireylerin büyümesi ve gelişmesi için gerekli genetik talimatları taşır ve ebeveynlerden, büyükanne ve büyükbabalardan nesiller boyu aktarılır. Bilim insanları, DNA'yı inceleyerek nesiller arasındaki bağlantıları kurabilir ve popülasyonların zaman içinde nasıl hareket ettiğini ve evrimleştiğini anlayabilirler.
Yaklaşık 6.000 yıl önce Kolombiya bölgesinde bir grubun yerleşik olduğu görülürken, tamamen farklı bir genetiğe sahip başka bir topluluk yaklaşık 2.000 yıl önce bu bölgeyi ev edinmiştir. Büyük olasılıkla Chibchan dilleri konuşan bu ikinci grubun, Orta Amerika'nın güney kısımlarındaki modern gruplarla bilinen genetik bağları bulunmaktadır.
Bu daha sonraki grup aynı zamanda bir kültürel değişimi de temsil eder. Başlangıçtaki avcı-toplayıcı popülasyondan, çömlekçilik ve daha gelişmiş tarım yöntemleri konusunda yetenekli insanlara geçiş yaşanmıştır. Görünüşe göre bu insanlar, 16. yüzyılda Avrupa'dan gelen yerleşimcilerin gelişine kadar bu bölgede kalmışlardır.
Kolombiya Ulusal Üniversitesi'nden bir genetikçiye göre, orijinal popülasyona ait genetik izlerin tamamen kaybolması, özellikle Güney Amerika gibi bir bölgede oldukça sıra dışı bir durum.
Yaklaşık 6.000 yıl önce var olan bu yeni keşfedilen gruba ne olduğu konusunda araştırmacılar kesin bir yorum yapmıyor. Çatışma veya hastalık gibi olağan nedenler sorumlu olabilir, ancak bu konunun gelecekteki çalışmalarla aydınlatılması bekleniyor.
Pek çok soru henüz yanıtsız kalsa da, bu araştırma Güney Amerika'nın tarihine ve kuzeyden güneye göç eden ilk insanlara dair değerli bilgiler sunuyor.
Kolombiya, Güney Amerika ile kuzeyindeki kıta arasında bir kara köprüsü görevi gördüğü için, üzerine çalışılması gereken özellikle önemli bir yerdir ve henüz birçok sırrı barındırdığı düşünülmektedir.
Araştırma ekibinden bir antropolog, bu çalışmanın Kolombiya'dan yayınlanan ilk kadim insan genomları olduğunu vurguluyor. Bulgular, Science Advances dergisinde yayımlandı.