Normalde 'Kızıl Gezegen' olarak bilinen Mars, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından çekilen yeni bir uydu fotoğrafında sarı, turuncu ve kahverengi tonlarıyla bambaşka bir yüzünü sergiliyor. Dünya'yı anımsatan bu renkli yüzey, aynı zamanda bir göktaşı kraterini ve dört tane toz şeytanını da gözler önüne seriyor.
ESA'nın Mars Express yörünge aracı üzerindeki yüksek çözünürlüklü kamera tarafından çekilen bu görüntü, Mars'ın geçmişi ve gelecekte insan yaşamına ev sahipliği yapma potansiyeli hakkında yapılan araştırmalar için kritik öneme sahip olan Arcadia Planitia bölgesini yakalıyor.
Arcadia Planitia: Mars'ın Gizemli Ovası
Güneş Sistemi'ndeki en yüksek volkanların kuzeybatısında yer alan Arcadia Planitia, bilim insanları için ilgi çekici bir bölge. Bölge, en fazla 3 milyar yıl öncesine ait katılaşmış lav akıntılarıyla kaplı. Ayrıca, yüzeye yakın yerlerde su buzu barındırma potansiyeli olduğu düşünülüyor, bu da burayı gelecekteki Mars görevleri için önemli bir hedef haline getiriyor.
Arcadia Planitia, küçük hortumlara benzeyen kısa ömürlü rüzgar sütunları olan 'toz şeytanları'nın da uğrak yeri. Toz şeytanları, Mars yüzeyinin üzerindeki havayı ısıtmasıyla oluşuyor ve yükselen hava tozu da beraberinde sürüklüyor. Yeni görüntüde dört toz şeytanı, ovanın üzerinde ilerlerken görülüyor. Görüntünün merkezine yakın, daha koyu kahverengi ve açık kırmızı kısımların sınırında, beyazımsı toz bulutları şeklinde fark edilebilirler.
Fotoğrafın sağ alt köşesinde 15 kilometre genişliğinde büyük bir göktaşı krateri yer alıyor. Kraterin etrafındaki katmanlı malzeme oluşumu, darbe sırasında zeminde önemli miktarda su buzu bulunduğunun kanıtı. Kraterde belirgin bir erozyon olmaması ise, jeolojik zaman çizelgesine göre nispeten yakın bir zamanda oluştuğunu gösteriyor.
Görüntü Neden Biraz Bulanık? Renklerin Sırrı Ne?
Görüntünün hafif bulanık olduğunu fark ederseniz, bu Mars'taki rüzgarın etkisidir. Rüzgarın taşıdığı küçük toz ve partiküller, hafif bir görsel bulanıklık yaratıyor.
Bulanıklığa neden olan rüzgar, fotoğraftaki kırmızı alanın da sorumlusu. Bu kırmızı bölge, 'yardanglar' adı verilen sırtlarla kaplı. Yardanglar, rüzgarın daha zayıf kayaları aşındırması ve daha dirençli kısımları geride bırakmasıyla oluşur.
Kırmızı bölümün altında yer alan morumsu kahverengi arazi ise yüksek oranda silikat ve düşük oranda demir içeriyor. Renk farklılıkları ayrıca, kum tanelerinin yoğunluğu ve boyutu gibi özelliklerinden de kaynaklanıyor; bu özellikler, kumların Mars yüzeyinde nasıl biriktiğini ve hareket ettiğini etkiliyor.