Etrafınızda sürekli kıpırdayan birini görmek sizi rahatsız ediyor mu? Belki de bu durum can sıkıcı, hatta tahammül edilemez bir hal alıyor. Peki, bunun nedeni ne olabilir?
Yapılan bir araştırmaya göre, başkalarının kıpırdayan hareketlerini görmenin yarattığı bu rahatsız edici duygu, inanılmaz derecede yaygın bir psikolojik olgu ve her üç kişiden birini etkiliyor.
Adı, 'hareketlerden tiksinme' anlamına gelen misokinesia olan bu tuhaf olgu, son yıllara kadar bilim insanları tarafından pek incelenmemişti. Ancak benzer bir durum olan ve bazı tekrarlayan seslere karşı hassasiyetle karakterize edilen misophonia (seslerden tiksinme) bağlamında dikkat çekmişti.
Araştırmacılara göre, misokinesia da misophonia'ya benzerlik gösteriyor ancak tetikleyiciler genellikle sesten ziyade görsel oluyor.
Bu yeni araştırmalar, misokinesia'nın ne kadar yaygın olduğunu ortaya koyuyor.
Misokinesia, bir kişinin küçük ve tekrarlayan hareketlerine, örneğin elini veya ayağını bilinçsizce kıpırdatmasına karşı güçlü bir olumsuz duygusal tepki olarak tanımlanıyor. Şaşırtıcı bir şekilde, bu konuda bilimsel araştırma oldukça sınırlıydı.
Anlayışımızı geliştirmek için yapılan bu çalışma, kıpırdanmaya karşı artan hassasiyetin, pek çok insanın karşı karşıya kaldığı bir durum olduğunu gösteriyor.
4.100'den fazla katılımcıyla yapılan bir dizi deneyde, araştırmacılar üniversite öğrencileri ve genel nüfustan oluşan bir grupta misokinesia'nın yaygınlığını ölçtü, bunun etkilerini değerlendirdi ve bu duyumların neden ortaya çıkabileceğini araştırdı. Sonuçlar, yaklaşık üçte birinin günlük yaşamlarında başkalarının tekrarlayan ve kıpırdayan davranışlarına karşı bir miktar misokinesia duyarlılığı bildirdiğini ortaya koydu. Bu sonuçlar, misokinesia duyarlılığının sadece klinik popülasyonlarla sınırlı olmadığını, aksine daha geniş ve genel nüfus tarafından paylaşılan temel ve bugüne kadar yeterince tanınmamış bir sosyal zorluk olduğunu destekliyor.
Analize göre, misokinesia bazen ses hassasiyeti olan misophonia ile birlikte görülebiliyor ancak bu her zaman böyle olmuyor. Bu olgu, bireyler arasında önemli ölçüde farklılık gösteriyor; bazı kişiler kıpırdanma uyaranlarına karşı yalnızca düşük düzeyde duyarlılık bildirirken, diğerleri oldukça etkilenmiş hissediyor.
Kişiler duygusal olarak olumsuz etkileniyor ve öfke, endişe veya hayal kırıklığı gibi tepkiler yaşayabiliyorlar. Hatta sosyal ortamlarda, işte ve öğrenme ortamlarında keyifleri azalıyor. Bazıları bu durum nedeniyle daha az sosyal aktiviteye katılıyor.
Bu durumun neden bu kadar rahatsız edici olduğu hala araştırılıyor. Araştırmacılar, insanların misokinesia'sının görsel dikkat hassasiyetlerinden kaynaklanıp kaynaklanmadığını görmek için testler yaptılar. Ancak erken deneylere dayanan sonuçlar bu konuda kesinlik kazandırmadı. Araştırmacılar, refleksif görsel dikkat mekanizmalarının misokinesia duyarlılığına önemli ölçüde katkıda bulunduğuna dair kesin bir kanıt bulamadılar.
Misokinesia'nın bilişsel düzeyde nereden kaynaklandığına dair araştırmaların henüz başında olsak da, araştırmacıların gelecekteki araştırmalar için bazı hipotezleri var. Bir olasılık, 'ayna nöronlarının' (hareket ettiğimizde aktif olan ancak başkalarının hareketlerini gördüğümüzde de aktifleşen nöronlar) rol oynayabileceği düşünülüyor. Bu durumda, misokinesia'dan muzdarip kişiler, kıpırdayan birini gördüklerinde, o kişinin belki de endişe veya gerginlik gibi duygularını ayna nöronları aracılığıyla kendilerinde hissediyor olabilirler.
Bu durumun gerçekten böyle olup olmadığını yalnızca ileriki araştırmalar gösterecek. Ancak görülen sonuçlar, bu tuhaf olgunun düşündüğümüzden çok daha yaygın olduğunun net bir göstergesi.
Misokinesia'dan muzdarip olanlar için şu söylenebilir: Yalnız değilsiniz. Bu zorluk yaygın ve gerçek.
