Yapılan yeni bir araştırma, yüksek düzeyde kenevir kullanımının tüp bebek (IVF) yoluyla hamile kalma şansını olumsuz etkileyebileceği konusunda uyarıyor.
Tüp bebek tedavisi gören hastaların yumurtaları etrafındaki foliküler sıvıdan alınan 1.059 numunenin analizi, kenevirin etkin maddesi olan tetrahidrokanabinol (THC) için 62 numunenin pozitif olduğunu gösterdi.
Daha yüksek THC seviyelerine sahip foliküler sıvılardan elde edilen olgunlaşmamış yumurta hücrelerinde (oositler) kromozomal anormalliklerin daha sık görüldüğü belirlendi. Ayrıca bu oositlerin, çevrelerinde THC izi bulunmayan eşleştirilmiş kontrollere göre daha hızlı olgunlaştığı gözlemlendi.
Araştırmacılar, bu bulguların kenevir tüketiminin tüp bebek sonuçlarını etkileyebileceğini düşündürdüğünü belirtiyor. Ancak çalışmanın doğal yollarla hamile kalma üzerindeki potansiyel etkilerini incelemediği vurgulanıyor.
Yirmi dört hastadan alınan yumurtalarla yapılan deneylerde de benzer sonuçlar elde edildi. THC konsantrasyonlarına maruz kalan döllenmemiş yumurtalarda, önceki deneye kıyasla yaklaşık %10 daha fazla kromozom hatası tespit edildi ve bu yumurtalar daha hızlı olgunlaştı.
Araştırmacılar, örneklem büyüklüğünün küçük olması nedeniyle hastanın yaşı gibi doğurganlığı etkileyebilecek diğer faktörlerin kontrol edilemediğini belirtiyor. Günümüzde yaş, yumurta kalitesinin azalmasındaki en önemli risk faktörüdür.
Uzmanlar, doğurganlık tedavisi düşünen veya bu tedaviyi alan kadınlar için bu araştırmanın, kenevir kullanımının gebe kalmayı önlemeyerek, kromozomal olarak normal embriyo üretme olasılığını azaltarak üreme sonuçlarını olumsuz etkileyebileceğini düşündürdüğünü ifade ediyor. Embriyo euploidisinin başarılı implantasyon ve sağlıklı gebelikle yakından ilişkili olması nedeniyle, kenevir maruziyeti gebe kalma süresini uzatabilir ve tüp bebek başarısızlığı ile düşük riskini artırabilir.
Hayvan çalışmaları THC maruziyetinin embriyo gelişimini olumsuz etkilediğini göstermiş ve insanlarda yapılan diğer çalışmalar da düzenli kenevir kullanımı ile kısırlık arasında orta düzeyde bağlantılar bulmuştur. Bu durum daha fazla araştırmaya duyulan ihtiyacı ortaya koymaktadır.
Tıbbi ve eğlence amaçlı kenevir kullanımının dünya genelinde giderek daha fazla insan için ağrı ve ruh sağlığına destek sağladığı gözlemlenirken, çalışma belleğinin kaybı ve kalp hastalığı riskinin artması gibi önemli sağlık endişeleri de devam etmektedir. Gebelik sırasında kullanımı önerilmemekte ve daha fazla kanıt olmadan, gebe kalma sürecinde kaçınılması en güvenli seçenektir.
Daha önceki araştırmalar da kenevir kullanımını sperm sorunlarıyla ilişkilendirmiştir. Bu nedenle araştırmacılar, potansiyel ebeveynlerin hamile kalmaya çalışırken, hamilelik sırasında ve emzirme döneminde kaçınılması gereken maddeler listesine keneviri eklememeleri yönündeki tavsiyeleri desteklemektedir.
Uzmanlar, "Şu anda, gebe kalma veya gebelik sırasında herhangi bir miktarda esrar [kenevir] kullanımının iyi tolere edildiği bilinmemektedir ve mevcut sınırlı kanıtlar en güvenli seçeneğin kaçınmak olduğunu göstermektedir" uyarısında bulunuyor.
Yeni araştırma, Nature Communications dergisinde yayımlanmıştır.
