Ana yıldızına adeta sarılmış gibi duran bir gezegenin, yıldızdan fırlayan devasa patlamalara neden olarak kendi kütlesini kaybettiği gözlemlendi.
Bilim dünyasında bir ilk olarak kayıtlara geçen bu gözlemde, devasa bir ötegezegeni, yıldızına o kadar yakın bir yörüngede olduğu tespit edildi ki, bu yakınlık yıldızın manyetik alanını etkileyerek devasa patlamalara yol açıyor ve çevresine şiddetli radyasyon saçılmasına neden oluyor.
Bu patlamalar da sırasıyla ötegezegeni vurarak, atmosferini normalden çok daha hızlı bir şekilde kaybetmesine sebep oluyor.
Araştırmacılar, bu durumu "Bir gezegenin ana yıldızında güçlü patlamaları tetiklediği, manyetik yıldız-gezegen etkileşiminin ilk net kanıtını bulduk" sözleriyle ifade ediyor. Özellikle heyecan verici olan nokta ise, bu etkileşimin en az üç yıldır devam etmesi ve detaylı bir şekilde incelenmesine olanak sağlaması.
Önceden gök bilimciler, yıldızların gezegen gibi küçük cisimlerden etkilenmeyecek kadar bağımsız olduğunu düşünüyordu. Ancak artan kanıtlar, durumun böyle olmayabileceğini gösteriyor. HIP 67522 adlı Güneş benzeri bir yıldız ve onun ötegezegeni HIP 67522b, bu konuda oldukça kesin kanıtlar sunuyor.
Sistem, yaklaşık 408 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor ve sadece 17 milyon yaşında. Bu da yıldızlar için oldukça genç bir yaş sayılıyor ve beraberinde getirdiği tüm 'çocukluk' hallerini taşıyor. Jüpiter büyüklüğünde olmasına rağmen kütlesinin sadece %5'i kadar olan bu ötegezegen, yıldızının etrafında 6,95 günde bir baş döndürücü bir hızla dönüyor.
Bu dönüş esnasında, gezegenin manyetik alanı yıldızın manyetik alanıyla etkileşime giriyor gibi görünüyor. Yörüngesinde dönerken enerji biriktiriyor ve bu enerjiyi periyodik olarak manyetik alan çizgileri boyunca yıldıza doğru serbest bırakıyor; adeta HIP 67522b'ye doğrudan yönelen devasa bir patlamayı tetikleyen bir kırbaç şaklaması gibi. Araştırmacılar, beş yıllık gözlem süresince ötegezegene doğru 15 patlama kaydetti.
Gezegenin özellikle enerjik patlamaları tetiklediği belirtiliyor. Yıldızın manyetik alan çizgileri boyunca gönderdiği dalgaların belirli anlarda patlamaları başlattığı, ancak patlamaların enerjisinin dalgaların enerjisinden çok daha yüksek olduğu ifade edildi. Bilim insanları, bu dalgaların aslında meydana gelmeyi bekleyen patlamaları tetiklediğini düşünüyor.
Hesaplamalara göre HIP 67522b, yıldızını "rahatsız etmeseydi" alacağından altı kat daha fazla radyasyon alıyor. Ötegezegeni bu kadar şişkin ve dağınık yapıda olduğu için, bu patlamalar atmosferi ısıtıyor ve adeta sönmekte olan bir balon gibi uzaya kaçmasına neden oluyor: Bu durum, gezegenin sadece 100 milyon yıl içinde Neptün kadar küçülmesine yol açabilir.
Araştırmacılar, bir sonraki adımın Samanyolu Galaksisi'nde bu tür başka sistemler bulmak ve daha önce hiç görülmemiş bu olguyu daha iyi anlamak olduğunu belirtiyor.
Bu önemli araştırma, bilim dünyasının saygın dergilerinden Nature'da yayımlandı.
