Karayip Denizi'nin ortasında adeta 'yerinde sayan' Tropikal Fırtına Melissa, insan yürüme hızından bile yavaş ilerliyor. Jamaika'nın Kingston kentinin yaklaşık 260 kilometre güneydoğusunda bulunan fırtına, şu anda saatte sadece 1.6 kilometre hızla güneydoğuya doğru sürükleniyor.
Uzmanlar, fırtınanın hafta sonu boyunca bir insanın yürüme hızının altında, saatte yaklaşık 3.2 kilometre ile ilerlemesinin beklendiğini ve bunun Karayip adaları için ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirtiyor.
Meteoroloji tahminlerine göre, Melissa'nın önümüzdeki saatlerde kuzeydoğu ve kuzey yönünde yavaş bir hareket izlemesi, Cumartesi gününden itibaren ise batıya doğru kayması öngörülüyor.
Ulusal Kasırga Merkezi'nin (NHC) son güncellemesine göre, fırtınanın Pazar gecesine kadar Dominik Cumhuriyeti, Haiti ve Jamaika'nın bazı bölgelerine 20 ila 35 santimetre arasında yağış getirmesi bekleniyor. Yer yer daha yüksek miktarlarda yağış da görülebilir.
Kurum yetkilileri tarafından yapılan açıklamada, "Dominik Cumhuriyeti'nin güneyinde ve Jamaika'nın doğusunda önemli ve hayatı tehdit eden ani sel ve çok sayıda toprak kayması bekleniyor. Haiti'nin güneyinde ise yıkıcı ani sel ve toprak kaymaları öngörülüyor. Dominik Cumhuriyeti'nin kuzeyinde, Haiti'nin kuzeyinde ve Jamaika'nın batısında ise Pazar gecesine kadar 8 ila 13 santimetre arasında yağış tahmin ediliyor. Sel etkileri önümüzdeki hafta Jamaika'nın batısında artabilir." ifadeleri kullanıldı.
Karayip Denizi'nin rekor seviyede sıcak sularıyla beslenen fırtınanın hafta sonu boyunca hızla Kategori 3 veya daha üstü bir kasırgaya dönüşmesi bekleniyor. Ancak fırtınanın inanılmaz derecede yavaş hareket etmeye devam edeceği tahmin ediliyor.
Melissa, 2025 Atlantik kasırga sezonunun 13. isimlendirilmiş fırtınası olarak kayıtlara geçti. Fırtınanın bu kadar yavaş hareket etmesinin kesin nedeni henüz bilinmiyor. Ancak atmosferin üst seviyelerindeki güçlü rüzgarlar ve hava sistemlerindeki diğer nemlendirici koşulların bir kombinasyonunun sorumlu olabileceği düşünülüyor. Örneğin, sıcak havayı yukarı iterek enerjisini salmasını ve kötü hava koşulları yaratmasını sağlayan soğuk bir cephenin olmaması, Melissa'nın sürünerek ilerleyen hızını kısmen açıklayabilir.
Ancak, yavaş hareket eden tropikal fırtınalar artık bundan on yıllar öncesine göre daha az görülmedik bir durum değil. Yapılan araştırmalar, tropikal fırtınaların karaya yaklaşırken özellikle yavaşladığını gösteriyor. Örneğin, 2018'de yapılan bir çalışma, 1949 ile 2016 yılları arasında küresel tropikal fırtınaların hızının %10 yavaşladığını ortaya koydu. Çalışmanın yazarı, bu yavaşlamayı insan kaynaklı küresel ısınmaya bağladı.
Çalışmada, "Yavaşlama büyüklüğü bölgeye ve enleme göre önemli ölçüde değişir, ancak genellikle insan kaynaklı emisyonların zorladığı atmosfer dolaşımındaki beklenen değişikliklerle tutarlıdır." denildi.
2019'da yayınlanan daha sonraki bir çalışmada ise, Kuzey Atlantik'teki tropikal fırtınaların kıyı bölgelerinde daha fazla 'durma' eğiliminde olduğu ve bu bölgelere daha fazla yağış getirdiği bildirildi. Araştırmacılar bu gözlemi, hem daha yavaş hareket eden hızlara hem de ani yön değişikliklerine bağladı. Bu durum, tropikal fırtınaların günümüzde saatlerce bir yerde beklemesine neden oluyor, tıpkı Melissa'nın şu an yaptığı gibi.
Sonuçlar, PNAS dergisinde yayınlanan ve son 300 yılda tropikal siklonların ortalama süresinin arttığını ortaya koyan daha yakın tarihli araştırmalarla da destekleniyor. Ayrıca, 2020'de yapılan bir araştırma, gelecekteki iklim değişikliğinin tropikal fırtınaları, özellikle orta enlemlerde daha uzun süreli hale getireceğini buldu.
Yavaş hareket eden tropikal fırtınalarla ilgili asıl sorun, belirli bölgelere devasa miktarda yağış bırakabilmeleri ve bu da yıkıcı sellere ve toprak kaymalarına yol açabilmesidir. Bunun bir örneği, 2017'de Teksas üzerinde 'duran' Harvey Kasırgası'dır ve bu olay, ABD tarihinde bir tropikal siklondan kaynaklanan en yüksek yağış miktarını kaydetmiştir.
