Standart kozmoloji modelinin merkezinde uzun süredir devam eden bir gizem bulunuyor. Evrenin genişlediğine dair tüm gözlemler modeli desteklese de, kozmosun erken dönemlerine ait gözlemler, günümüze daha yakın gözlemlerden daha düşük bir genişleme hızı gösteriyor. Bilim dünyasında bu duruma "Hubble gerilimi" adı veriliyor ve bu gizemi çözmek için henüz kesin bir çözüm bulunamadı.
Termodinamik yasalarının farklı işleyişi, karanlık maddenin var olmaması ya da evrenin kendi içinde bir dönüşe sahip olması gibi birçok farklı fikir ortaya atıldı. Ancak bu fikirler, Hubble gerilimini tam olarak açıklamakta yetersiz kalıyor.
Bu sorunu çözmek için şimdi yeni bir olasılık masada: Ya karanlık madde zamanla evrim geçiriyorsa?
Daha önce karanlık enerjinin evrim geçirdiği modeller üzerinde durulmuştu, ancak karanlık maddenin evrimi pek yaygın olarak düşünülmemişti. Bunun birkaç sebebi var. Birincisi, karanlık maddeye dair elimizdeki gözlemler oldukça tutarlı ve ışıkla güçlü bir şekilde etkileşmeyen bir maddenin varlığına işaret ediyor. Tek zayıf nokta, karanlık madde parçacıklarının henüz doğrudan gözlemlenmemiş olması. İkincisi, karanlık maddeye karşı çıkanların çoğu, kütle çekim teorisini değiştirerek karanlık maddeyi tamamen ortadan kaldırmaya odaklanmıştı. Onlar için karanlık madde düzeltilmesi gereken bir şey değil, temelde yanlış bir fikirdi.
Bu durum, yeni teoriyi oldukça ilginç kılıyor.
Yapılan yeni bir çalışmada, hem evrim geçiren karanlık enerji hem de evrim geçiren karanlık madde modelleri incelendi ve ikinci seçeneğin gözlemsel verilere çok daha iyi uyduğu savunuldu. Araştırmacılar, iki modelin birbiriyle bir miktar ilişkili olduğunu belirtiyor. Evrenin evrimi, enerji yoğunluğunun madde yoğunluğuna oranına bağlı olduğu için, sabit karanlık madde ve evrim geçiren karanlık enerji içeren bir model, evrim geçiren karanlık madde ve sabit karanlık enerji içeren bir modele her zaman benzer görünecektir.
Araştırmacılar, bu durumu açıklamak için egzotik bir karanlık madde türü fikrini araştırdı. Bu tür, zamanla değişen bir durum denklemine (EOS - Equation of State) sahip olabilir. Gözlemlerle eşleşmesi için, karanlık maddenin durum denkleminin zaman içinde salınım yapması gerektiği ortaya çıktı.
Bu tamamen yabancı bir fikir değil. Nötrinolar kütleye sahiptir ve ışıkla güçlü etkileşime girmezler. Evrendeki tüm karanlık maddeyi açıklayamasalar da, bir tür sıcak karanlık maddedirler ve nötrinolar kütle salınımı yaparlar. Belki soğuk karanlık madde parçacıkları da benzer bir salınım etkisine maruz kalıyordur.
Araştırmacılar, gözlemsel verilere en iyi uyan modelin, soğuk karanlık maddenin yaklaşık yüzde 15'inin salınım yaptığı ve geri kalan yüzde 85'inin standart karanlık madde olduğu bir evren olduğunu buldu. Bu senaryo, mevcut karanlık madde gözlemleriyle uyumlu kalırken Hubble gerilimini açıklamaya yardımcı olabilir.
Vurgulamak gerekir ki bu çalışma, henüz bir ön model sunuyor. Araştırmacıların da belirttiği gibi, bu çalışma karanlık madde parçacıkları için belirli kısıtlamalar getirmeyen geniş bir konsept sunmaktadır.
Ancak bu çalışma, daha geniş bir karanlık madde modelleri yelpazesine kapı aralıyor. Bu noktada, evrim geçiren karanlık madde fikri kesinlikle dikkate değer.
