James Webb Uzay Teleskobu'nun (JWST) gözlemleri, Güneş Sistemimize doğru ilerleyen göklerarası kuyrukluyıldız 3I/ATLAS'ın bileşiminde dikkat çekici bir özellik ortaya koydu. Yeni bir çalışmaya göre, bu gök cisminin, şimdiye kadar bir kuyrukluyıldızda kaydedilen en yüksek karbondioksit (CO2) / su (H2O) oranlarından birine sahip olabileceği düşünülüyor.
Bu sıra dışı kimya, eğer doğrulanırsa, 3I/ATLAS'ın Güneş Sistemimizin ötesindeki gizemli kökenleri hakkında önemli bilgiler sunabilir. Bilim insanları, temmuz ayında keşfedildiğinden beri 3I/ATLAS hakkında bilgi toplamak için çeşitli teleskopları kullanıyorlar. Son derece nadir görülen bu kuyrukluyıldız, şimdiye kadar kaydedilen üçüncü onaylanmış göklerarası nesne olma özelliğini taşıyor. Araştırmacılar, bu kozmik ziyaretçinin ekim ayında Güneş'in yanından geçip Sistemimizden tamamen ayrılmadan önce yapısını incelemek için sabırsızlanıyor.
JWST'nin 6 Ağustos'ta gerçekleştirdiği ilk gözlemlerde, kuyrukluyıldızın yaydığı ışığa dayanarak fiziksel özelliklerini anlamak için teleskobun yakın-kızılötesi spektrografı kullanıldı. Elde edilen bulgular, 25 Ağustos'ta Avrupa araştırma deposu Zenodo'da yayınlanan ve henüz hakem denetiminden geçmemiş bir ön baskı makalesinde rapor edildi. JWST'nin görüntülemesi, 3I/ATLAS'ın atmosferinin veya 'komasının', kuyrukluyıldızlar yıldızların yanından geçerken oluşan gaz ve toz bulutunun, karbondioksit tarafından domine edildiğini gösterdi.
Araştırmacılar, yüksek karbondioksit içeriğinin, radyasyona maruz kalma ile veya kuyrukluyıldızın oluştuğu yerde CO2'nin donma çizgisine olan uzaklığı ile ilişkili olabileceğini belirtti. Bu CO2 donma çizgisi, genç yıldızların etrafında dönen ve gezegenlerin, kuyrukluyıldızların ve asteroitlerin doğduğu girdaplı gaz ve toz bulutu olan ana protoplaneter disk içinde belirlenir.
Araştırmacılar makalelerinde, "Gözlemlerimiz, doğal olarak CO2 açısından zengin bir çekirdekle uyumludur. Bu durum, 3I/ATLAS'ın Güneş Sistemi kuyrukluyıldızlarından daha yüksek seviyelerde radyasyona maruz kalmış buzlar içerdiğini veya ana protoplaneter diskindeki CO2 donma çizgisine yakın bir yerde oluştuğunu gösterebilir." ifadelerini kullandı.
Yapılan yeni gözlemlerle birlikte 3I/ATLAS hakkında daha fazla bilgi ediniliyor. Şu ana kadarki bulgular, kuyrukluyıldızın saatte 210.000 kilometreyi aşan hızlarda, Güneş Sistemi'ndeki diğer hiçbir cisme benzemeyen düz bir yörüngede ilerlediğini gösteriyor. İlk boyut tahminleri kuyrukluyıldızın yaklaşık 11 kilometre genişliğinde olduğunu gösterse de, Hubble Uzay Teleskobu'ndan elde edilen sonraki veriler, 3I/ATLAS'ın muhtemelen en fazla 5,6 kilometre çapa sahip olduğunu öne sürüyor. Her iki durumda da, bu şimdiye kadar görülen en büyük göklerarası nesne olma ihtimali yüksek. Ayrıca, bir çalışma Güneş Sistemimizden yaklaşık 3 milyar yıl daha yaşlı olduğunu öne sürdüğü için 3I/ATLAS, şimdiye kadar görülen en yaşlı kuyrukluyıldız da olabilir. Kuyrukluyıldızın nereden geldiği henüz bilinmiyor.
Bazı spekülasyonlar da mevcut. Geçen ay yayınlanan tartışmalı bir ön baskı çalışması, 3I/ATLAS'ın gizlenmiş, "olası düşmanca" uzaylı teknolojisinin bir parçası olabileceği fikrini inceledi. Ancak uzmanlar, bu çalışmanın iddialarını "saçmalık" ve "hakaret" olarak nitelendirdi.
Bir NASA açıklamasında, kuyrukluyıldızın Sistemimize gelenler arasında kaydedilen en yüksek hıza sahip olmasının, 3I/ATLAS'ın milyarlarca yıldır hareket halinde olduğunun ve yıldızlar ile bulutsuların yanından geçerken kütleçekimsel bir fırlatma etkisiyle ivme kazandığının bir kanıtı olduğu belirtildi.
Hubble gözlemleri için bilim ekibi lideri ve UCLA'dan astronom David Jewitt, "Kuyrukluyıldızın nereden geldiğini kimse bilmiyor. Bu, bir saniyenin binde biri kadar bir sürede bir tüfek kurşununu görmek gibi. Nereden başladığını belirlemek için geçmişe dönük olarak doğru bir şekilde yansıtamazsınız." dedi.
