Bilim insanları, James Webb Uzay Teleskobu (JWST) ile evrenin bilinen en erken kara deliğini tespit etti. Bu inanılmaz keşif, Büyük Patlama'dan yalnızca 500 milyon yıl sonrasına, yani tam 13 milyar yıldan daha öncesine uzanıyor.
CAPERS-LRD-z9 adı verilen bu kara deliğin ve ev sahibi galaksinin özelliklerinin, evrenin o gizemli erken dönemlerindeki koşulları anlamamıza yardımcı olabileceği belirtiliyor. Araştırmanın sonuçları, 6 Ağustos'ta Astrophysical Journal Letters adlı bilimsel yayında yayımlandı.
Araştırmacılardan biri, bu keşifle ilgili yaptığı açıklamada, "Kara delik arayışında, pratikte gidebileceğiniz en uzak noktaya geldik. Mevcut teknolojinin tespit edebileceği sınırları gerçekten zorluyoruz." dedi.
CAPERS-LRD-z9, "Küçük Kırmızı Nokta" olarak adlandırılan bir galaksi türüne ait. Bu isim, bu galaksilerin diğerlerine göre küçük olması ve JWST'nin güçlü kızılötesi sensörleriyle gözlemlendiğinde kırmızı ışık yaymasıyla açıklanıyor. Küçük Kırmızı Noktalar parlak görünüyor, bu da çok sayıda yıldıza sahip olduklarını düşündürebilir. Ancak, mevcut kozmoloji teorilerine göre evrenin erken dönemlerinde bu kadar çok yıldıza sahip olmak pek olası değil.
Araştırmacılar, Küçük Kırmızı Noktaların keşfinin erken JWST verilerinden büyük bir sürpriz olduğunu, zira Hubble Uzay Teleskobu ile görülen galaksilere hiç benzemediğini belirtiyor. Ekip şimdi bu yapıların ne olduğunu ve nasıl oluştuklarını anlamaya çalışıyor.
CAPERS-LRD-z9'un ve benzeri Küçük Kırmızı Noktaların doğasını daha iyi anlamak için bilim insanları, galaksiyi JWST ile inceledi. Elde edilen bulgular, bir kara deliğe hızla düşen gazın yarattığı belirli bir dalga boyu deseni olduğunu gösterdi. Bu desen, CAPERS-LRD-z9'u bugüne kadar tespit edilen en erken doğrulanmış kara delik yapıyor ve kara deliklerin diğer Küçük Kırmızı Noktaların merkezinde yer alabileceğini düşündürüyor.
CAPERS-LRD-z9'daki kara delik oldukça büyük. Güneş'ten yaklaşık 38 milyon kat daha fazla kütleye sahip olduğu tahmin ediliyor. Bu da Samanyolu'nun merkezindeki süper kütleli kara delik olan Sagittarius A*'dan yaklaşık 10 kat daha ağır olduğu anlamına geliyor, ancak bu tahminde esneklik payı bulunuyor. Bilim insanları ayrıca, kara deliğin galaksisindeki tüm yıldızların kütlesinin yaklaşık %5'i kadar kütleye sahip olabileceğini düşünüyor, bu da modern galaksilerdeki oranların çok üzerinde.
Bu keşif, erken dönem kara deliklerinin tahmin edilenden çok daha hızlı büyüdüğü veya modellerin öngördüğünden çok daha büyük kütlelerle başladığı yönündeki artan kanıtlara katkıda bulunuyor. CAPERS-LRD-z9 ayrıca, Küçük Kırmızı Noktaların neden kırmızı göründüğünü de açıklayabilir. Araştırmacılar, kara deliği çevreleyen yoğun bir gaz bulutunun, yayılan ışığı daha uzun ve daha kırmızı dalga boylarına kaydırabileceğini öngörüyor.
Bilim insanları, CAPERS-LRD-z9 üzerine yapılacak ileri çalışmaların, erken evrenlerdeki kara delikler ve galaksiler hakkında daha fazla bilgi sunabileceğini belirtiyor. Bu eşsiz nesneden neler öğrenecekleri konusunda heyecanlı olduklarını ifade ediyorlar.
