Intel, Avrupa Birliği'nin antitröst kararına itirazında başarısız oldu. Bu karar sonucunda şirket, yaklaşık 16 yıldır süren rekabet davasında 237 milyon Euro (278 milyon Dolar) para cezasına çarptırıldı.
Bu uzun soluklu antitröst soruşturması ve hukuki çekişme, 2000'li yılların başlarında başlamıştı. Ancak uygulanan cezanın miktarı, 2009 yılındaki ilk cezanın yaklaşık dörtte biri kadar.
Intel'in Piyasa Hakimiyeti ve AMD'nin Dezavantajı
Intel, 2000 ile 2008 yılları arasında pazar hakimiyetini kötüye kullanmak ve rekabet karşıtı uygulamalarda bulunmakla suçlandı. Avrupa Komisyonu, topladığı kanıtlar doğrultusunda 2009 Mayıs ayında bu duruma tepki gösterdi. Intel, kişisel bilgisayar üreticilerine ve perakendecilere yönelik uyguladığı koşullu indirimler ve ödemelerle rakibi AMD'nin rekabetini engellemekle ve iş ortaklarını kendi ekosistemine hapsetmekle itham edildi.
Uzun Hukuki Süreç
Mayıs 2009'da Avrupa Komisyonu, Intel'e o dönem için rekor bir ceza olan 1.06 milyar Euro (1.24 milyar Dolar) uyguladı. Bu ceza, Intel'in AMD'nin gelişimini engellediği gerekçesiyle verildi.
Intel, aynı yıl bu cezaya itiraz etti. Ancak 2014 yılında Genel Mahkeme, Komisyon'un kararını ve cezasını onayladı.
2017 yılında Avrupa Birliği Adalet Divanı, Intel'in indirimlerinin AMD'nin rekabetini gerçekten kısıtlayıp kısıtlamadığını yeniden incelemek üzere 2014 yılındaki kararı bozdu.
Daha sonra, 2022 yılında Genel Mahkeme, Komisyon'un daha önceki eksik analizleri nedeniyle milyar dolarlık cezayı iptal etti.
Bu iptalin ardından yeniden değerlendirmeler yapıldı ve 2023-2024 yıllarında tamamlandı. Komisyon, cezanın miktarını yeniden hesaplarken, indirim programlarından ziyade doğrudan OEM'lere yönelik AMD tabanlı ürünleri durdurma veya geciktirme yönündeki ödemelere odaklandı. Bu yeniden hesaplama sonucunda ceza 376 milyon Euro'ya (438 milyon Dolar) düşürüldü.
Bugün ise Genel Mahkeme, Komisyon'un 2023 tarihli Intel aleyhindeki kararını onadı. Ancak, Intel için bir miktar olumlu haber olarak, Lüksemburg merkezli mahkeme, indirilen cezayı bir kez daha düşürerek 237 milyon Euro'ya (278 milyon Dolar) indirdi. Gerekçe olarak, bu miktarın ihlalin ciddiyeti ve süresini daha iyi yansıttığı belirtildi.
Sıradaki Durak: AB Adalet Divanı?
Bu dava gerçekten sona erdi mi? Muhtemelen hayır. Çünkü hem Komisyon hem de Intel, davayı birkaç yıl daha uzatmak için Avrupa'nın en yüksek mahkemesi olan AB Adalet Divanı'na temyiz başvurusunda bulunabilir.
Yıllar içinde AB, piyasa usulsüzlükleri ve rekabetçi hilelerle sıklıkla mücadele etti. Buna örnek olarak, Apple'ın App Store kısıtlamalarını azaltmaya zorlanması, Google'ın arama sonuçlarını manipüle etmesi ve Microsoft'un Windows'ta tarayıcı seçimi ekranı sunmaya zorlanması gibi vatandaş odaklı kararlar gösterilebilir.
Ayrıca, AB vatandaşları daha uzun garanti süreleri, daha güvenli gıda standartları, gelişmiş gizlilik hakları, malların ve hizmetlerin serbest dolaşımı (örneğin çevrimiçi alışveriş, mobil dolaşım) gibi birçok avantajdan yararlanıyor. Bu kolektif pazarlık gücü, bazen çok uluslu şirketler ve teknoloji devleri tarafından eleştiriliyor.
