Yirmi yıldan uzun bir süredir ilk kez Dünya yörüngesinin ötesine insan taşıyacak olan Artemis II görevi için hazırlıklar tüm hızıyla devam ediyor. Gelişmelerle ilgili bilgi veren yetkililer, insanlı Ay görevini 5 Şubat 2025 itibarıyla başlayacak bir pencerede gerçekleştirmeyi hedeflediklerini açıkladı.
Johnson Uzay Merkezi'nde Salı günü düzenlenen basın toplantısında konuşan yetkililer, henüz tamamlanması gereken işler olsa da, uzay ajansının artık bu önemli görev için yol haritasını belirlediğini vurguladı.
Artemis II görevi, NASA'nın uzay keşiflerinde büyük bir adım olarak görülüyor. Dört astronotun (Reid Wiseman, Victor Glover, Christina Koch ve Jeremy Hansen) Ay'ın etrafında bir tur atarak Dünya'ya dönmesini amaçlayan bu 10 günlük görev, Aralık 1972'deki Apollo 17 görevinden bu yana astronotların Dünya yörüngesinin dışına ilk çıkışı olacak.
Görev Donanımları Hazırlanıyor
Görevin kalbi olan Uzay Fırlatma Sistemi (SLS) roketi monte edilmiş durumda ve uçuşa hazır olduğu belirtildi. Orion uzay aracı ise son hazırlık aşamasında ve yılın ilerleyen aylarında roketin en üstüne entegre edilecek.
Artemis fırlatma direktörü Charlie Blackwell-Thompson'a göre, önümüzdeki yılın başlarında roket ve uzay aracı kombinasyonu Kennedy Uzay Merkezi'ndeki fırlatma rampasına taşınacak. Rampada, yer sistemlerine bağlanacak olan roket ve uzay aracına, yaklaşık iki hafta sürecek bir "ıslak deneme" gerçekleştirilecek.
Bu yakıt testi sırasında, roketin ilk ve ikinci kademeleri sıvı hidrojen ve oksijen ile tamamen doldurulacak ve geri sayım T-29 saniyeye kadar ilerleyecek. Testin ardından, roket boşaltılacak ve fırlatma için son hazırlıklar tamamlanacak.
Dünya ve Ay'ın yörüngeleri ile görev kısıtlamaları nedeniyle, her ay dört ila sekiz gün süren fırlatma pencereleri bulunuyor. Blackwell-Thompson, Şubat ayında bu pencerenin 5'inde açılacağını ve bir akşam fırlatması olacağını belirtti.
Fırlatmanın ardından, Orion uzay aracı kalkıştan yaklaşık üç saat sonra SLS roketinin üst kademesinden ayrılacak. Uzay aracı, Dünya yörüngesinde yaklaşık 24 saat geçirecek. Bu süre zarfında gemideki dört astronot, aracın yaşam destek sistemleri, iticileri ve diğer ekipmanlarının nominal şekilde çalışıp çalışmadığını kontrol edecek.
Her şeyin yolunda gitmesi halinde, uzay aracı ana motorunu ateşleyerek Ay etrafında serbest dönüş yörüngesine girecek. Bu yörüngede, itici sistemdeki olası sorunlara bakılmaksızın Dünya'ya dönebilecek olan Orion, Ay'a ve hatta 8.000 ila 14.000 kilometre ötesine kadar seyahat edip gezegenimize geri dönecek.
Isı Kalkanı Test Edilecek
10 gün süren görevin ardından Orion, Dünya'ya inişine başlayacak. Bu uçuşun en önemli hedeflerinden biri, uzay aracının ısı kalkanını yoğun atmosfere giriş sırasındaki yüksek sıcaklıklarda test etmek olacak. 2022'deki Artemis I test uçuşunda ısı kalkanı başarısız olmamış olsa da, yanmış malzemenin önemli parçaları uçuş sırasında beklenmedik bir şekilde kopmuştu. NASA, bu sorunu çözmek için neredeyse iki yıl boyunca kapsamlı araştırmalar yaptı.
Atmosfere giriş sırasında, ısı kalkanının dış katmanındaki malzeme ayrışır ve gazlar yayar. Bu gazların, gözenekli ısı kalkanından dağılması bekleniyordu. Ancak Artemis I'de (insansız bir uçuş) gazların beklenenden daha hızlı biriktiği ve bu basıncın ısı kalkanı parçalarını kopardığı gözlemlendi. Sorunu inceleyen ve test eden NASA mühendisleri, Orion'un atmosfere giriş yörüngesini değiştirmeleri halinde gaz birikiminin önemli ölçüde azaltılabileceği bir ortam yaratabileceklerine karar verdiler.
Artemis II giriş uçuş direktörü Rick Henfling, "Artemis II'ye duyduğumuz güven, iki yıl boyunca gerçekleştirilen sayısız teste dayanıyor," dedi ve bu analizi yapan mühendislere tam güvendiğini sözlerine ekledi.
NASA yetkilileri, Salı günü yaptıkları açıklamada, Artemis II'yi mümkün olan en kısa sürede gerçekleştirmek için baskı altında olmadıklarını belirtti. Görev, iki astronotun Ay'ın Güney Kutbu'na inişini amaçlayan Artemis III'e giden bir basamak niteliği taşıyor. Bu bağlamda NASA, su buzu ve diğer kaynakları keşfetmek amacıyla Ay'a ilk dönen olmak için Çin ile rekabet halinde.
Keşif Sistemleri Geliştirme Misyon Direktörlüğü'nde vekaleten görev yapan yardımcı idari genel müdür Lakiesha Hawkins, "Yönetimimiz, yaygın olarak ikinci bir uzay yarışı olarak adlandırılan bu dönemde yer aldığımızı kabul etmemizi istedi. Ay yüzeyine ilk dönen olmak gibi bir istek var. Bununla birlikte, NASA'nın temel hedefi bunu güvenli bir şekilde başarmak," ifadelerini kullandı.
