Google'ın kuantum bilgisayar alanındaki pratik uygulamalardaki önemli ilerlemelerinin ardından, IBM de kendi kuantum sıçramasını duyurmaya hazırlanıyor. Bir haber sitesinin aktardığına göre, IBM'li araştırmacılardan oluşan bir ekip, standart AMD çipler üzerinde kuantum hata düzeltme işlemini nasıl gerçekleştirdiklerini detaylandıran bir makale yayımlayacak. Bu gelişme, kuantum bilgisayarların pratik kullanımının önündeki en büyük engellerden biri olan sonuç doğruluğunu önemli ölçüde iyileştirebilir.
Hata düzeltme algoritmasının, sadece gerçek zamanlı çalışmakla kalmayıp, aynı zamanda AMD FPGA çipler üzerinde gereken hızdan 10 kat daha hızlı çalıştığı bildiriliyor. Bu son gelişme, IBM'in geçen ayın sonlarında duyurduğu ve o dönemde AMD hisselerinde önemli bir yükselişe neden olan AMD ile olan işbirliğinin bir sonucu olarak görülüyor.
Bu yeni ve gelişmiş algoritmayla yapılan çalışmanın, planlanandan bir yıl önce tamamlandığı belirtiliyor. Bu haber, hem teknoloji meraklıları hem de yatırımcılar için memnuniyet verici çünkü IBM'in Starling adını verdiği büyük ölçekli kuantum bilgisayar projesinin takvimini öne çekebilir.
FPGA'lar, alan programlanabilir kapı dizileri anlamına gelir. Bu, iç yapılarının yazılım aracılığıyla yeniden yapılandırılabileceği anlamına gelir. Bu çipler, genel amaçlı kullanım ve ham performans yerine, yüksek derecede özelleşmiş görevleri verimli bir şekilde çalıştırma yeteneği sunar. Günlük hayatta birçok alanda karşımıza çıksalar da, özellikle eski oyun konsollarında, atari makinelerinde ve bilgisayar emülatörlerinde kullanılan geliştirme kitlerinde yer aldıklarını duyduğunuzu tahmin ediyoruz.
Yazılıma gelince, büyük olasılıkla Haziran ayında yayımlanan bir makalede ilk kez tanıtılan Relay-BP (Relay Belief Propagation) algoritması kullanılıyor. IBM, daha sonra ağustos ayında yaptığı bir duyuruda, kuantum araştırma ekibinin bu algoritmayı FPGA'lar üzerinde iyi sonuçlar elde ettiğini ve bunu "sadece esnek ve kompakt değil, aynı zamanda bilinen tüm alternatif yöntemlerden daha hızlı ve daha doğru" olarak tanımladığı tek kuantum LDPC (Low-Density Parity-Check) hata düzeltme algoritması olarak nitelendirdiğini gururla açıklamıştı.
Hata düzeltme, kullanılabilir bir kuantum bilgisayar yapmanın temel unsurlarından biridir. Basitçe ifade etmek gerekirse, kuantum bilgisayarlar çok sınırlı sayıda program çalıştırabilir. Ancak, kübitlerinin aynı anda hem 0 hem de 1 olabilmesi sayesinde, her olası girdiyi aynı anda dikkate alarak işlem yapabilirler. Bununla birlikte, sonucu okumak oldukça karmaşıktır. Çünkü sonucu okuma eylemi, sonucu değiştirebilir ve sonuç zaten deterministik değildir; örneğin 2+2 işleminin sonucunu 3.999 veya 4.001 gibi düşünebilirsiniz. Hata payını azaltmak, kuantum bilgisayarların pratikliği için temel bir adımdır ve hem IBM hem de Google bu alanda büyük ilerlemeler kaydetmiştir.
