Hollanda hükümeti, stratejik öneme sahip yerel çip üreticisi Nexperia'nın kontrolünü Çinli sahibi Wingtech'ten almak üzere "olağanüstü" bir adım attı. Bu gelişme, yarı iletken sektöründe artan ulusal çıkarların bir yansıması olarak öne çıkıyor.
Hükümetin bu kararı almasındaki temel endişe, önemli teknolojilerin Çinli ana şirkete aktarılması ihtimali. Bu hamleyle, "kritik teknolojik bilginin ve yeteneklerin Hollanda ve Avrupa topraklarında kalması" hedefleniyor.
Nexperia, modern elektronik cihazlarda kullanılan diyotlar, transistörler, MOSFET'ler ve mantık kapıları gibi basit silikon bileşenlerin üretiminde dünyanın önde gelen şirketlerinden biri. Wingtech ise geçtiğimiz bir yıldır Amerika Birleşik Devletleri'nin "varlık listesinde" yer alıyor ve potansiyel bir güvenlik endişesi olarak değerlendiriliyor. Bu liste, eylül ayında söz konusu şirketlerin iştiraklerini de kapsayacak şekilde genişletildi, bu da Nexperia'nın da potansiyel bir güvenlik endişesi olarak gündeme gelmiş olabileceğini gösteriyor.
Her ne kadar doğrudan doğrulanmasa da, bu bağlantının varlığına işaret ediliyor ve Hollanda hükümeti şirketin kontrolünü kesin olarak ele almış durumda. Bu ayın başlarında Hollandalı bir yargıç, şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Zhang Xuezheng'i görevden aldı. Wingtech ise ilerleyen zamanlarda kendisinin yerine Çinli olmayan birini atayacağını taahhüt etti.
Hükümet, zararlı olarak değerlendireceği yönetim kararlarını engelleme veya tersine çevirme yetkisine de sahip olacak. Ancak Almanya ve İngiltere'deki fabrikalar da dahil olmak üzere şirketin dünya genelindeki çeşitli tesislerinde rutin operasyonlar devam edecek.
Hollanda hükümetine göre, Nexperia'nın kontrolünü ele alma kararı, şirketteki "ciddi idari eksiklikler ve eylemlere ilişkin acil sinyaller" üzerine alındı. Hükümet, "Bu sinyallerin, kritik teknolojik bilginin ve yeteneklerin Hollanda ve Avrupa topraklarında korunması ve devamlılığını tehdit ettiği" açıklamasını yaptı.
Hükümet ayrıca, "Bu yeteneklerin kaybının Hollanda ve Avrupa'nın ekonomik güvenliği için risk oluşturabileceği" uyarısında bulundu. Wingtech ise konuyla ilgili avukatlarıyla görüştüğünü ve şirketin meşru haklarını ve çıkarlarını korumak için hükümetten yardım talep ettiğini belirtti.
Hollanda hükümetinin özellikle hangi teknolojileri korumak istediği net olmamakla birlikte, yarı iletken şirketleri dünya genelinde stratejik savunma nedenleriyle ve ticari fırsatlar nedeniyle önemli görülüyor. Modern işlemciler, en yeni yüksek teknolojili insansız hava araçları, füze teknolojileri, ileri düzey altyapı ve modern yapay zeka geliştirmeleri için gerekli olduğundan, dünya hükümetlerinin büyük önem verdiği ve korumak istediği teknolojiler arasında yer alıyor.
Dünya genelinde birçok ülkenin kendi yarı iletken üretim kapasitesini artırmaya ve kendi yapay zeka veri merkezlerini kontrol etmeye yönelmesiyle birlikte, son yıllardaki oldukça bağlantılı küresel ekonomiye kıyasla daha çok kutuplu bir ticaret ekonomisi görmeye başlıyoruz.
