Güneş Sistemi'nin uzak bölgelerinde, bugüne dek gözden kaçmış, Dünya büyüklüğünde bir gezegenin varlığına dair yeni bulgular ortaya çıktı. Bu varsayımsal gezegenin, daha önce önerilen 'Gezegen Dokuz'dan çok daha yakın bir yörüngede olabileceği düşünülüyor.
Gözlemler, astrofizikçilerin daha önce detaylı bir şekilde incelemediği, Neptün ötesindeki buzlu dünyalardan oluşan Kuyruklu Yıldızlar Kuşağı'nda beklenmedik bir durum tespit etmesine yol açtı. Bu kuşaktaki bazı nesnelerin yörüngelerinin 15 derecelik bir eğime sahip olması, adeta bir 'karışıklık' yaratan bir gezegenin etkisine işaret ediyor.
Princeton Üniversitesi'nden astrofizikçi Amir Siraj, bu durumu, "Güneş Sistemi'nin derinliklerinde, muhtemelen Dünya'dan küçük ama Merkür'den büyük, görünmeyen bir gezegenin varlığı bir açıklama olabilir," sözleriyle değerlendiriyor. Siraj, bu çalışmanın henüz bir gezegen keşfi olmadığını, ancak bu gizemin çözümü için bir gezegenin güçlü bir aday olduğunu vurguluyor.
Güneş'ten çok uzakta yer alan Kuyruklu Yıldızlar Kuşağı'ndaki nesneleri gözlemlemek oldukça zorlu bir süreç. Bu buzlu dünyalar, Güneş'ten yansıyan ışığı çok az yansıttıkları gibi, aşırı soğuk olmaları nedeniyle termal radyasyon da yaymıyorlar. Bu nedenle, bu bölgedeki küçük ve karanlık dünyaların tespiti, nerede oldukları bilinmedikçe neredeyse imkansız hale geliyor.
Ancak umutsuzluğa kapılmaya gerek yok. Tarihte Neptün, Uranüs'ün yörüngesindeki tuhaflıklar sayesinde 1846'da keşfedilmişti. Daha sonra, 1930'da Plüton'un keşfi için de Neptün ve Uranüs'ün yörünge anomalilerinden yararlanılmıştı. Bu durum, yörüngesel hareketlerdeki olağan dışılıkların, kayıp dünyaları bulmak için güvenilir bir yöntem olduğunu gösteriyor.
Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte, Güneş Sistemi'nin bu uzak bölgesini daha detaylı inceleme yeteneğimiz de artıyor. Eğer orada gizlenen bir gezegen varsa, Kuyruklu Yıldızlar Kuşağı'ndaki herhangi bir tuhaflık onun varlığının bir işareti olabilir.
Siraj ve meslektaşları, gözlemsel yanlılıkları ortadan kaldıran yeni bir yöntem geliştirerek Kuyruklu Yıldızlar Kuşağı'nın düzlemini hesapladılar. Bu tekniği, Neptün'ün yörüngesinin ötesinde bulunan ve yörünge yarıçapları 50 ila 400 astronomik birim arasında değişen 154 nesne üzerinde uyguladılar.
Araştırmacılar, eğer yakınlarda bir gezegen olmasaydı, tüm bu nesnelerin daha düz bir düzlemde yörüngede olması gerektiğini düşündüler. Gerçekten de, 50-80 astronomik birim arasındaki nesnelerde ve 200-400 astronomik birim arasındaki nesnelerde bu durum gözlemlendi. Ancak, Güneş'ten 80 ila 200 astronomik birim mesafede bulunan nesneler arasında, araştırmacılar %96 ila %98 kesinlikle %15'lik bir eğim tespit ettiler.
Bu tür bir eğimin, yalnızca 100 milyon yıl gibi nispeten kısa bir sürede kendiliğinden düzelmesi beklenirdi. Eğer bu durum devam ediyorsa, bu eğimi sürekli hale getiren bir etkenin varlığına işaret ediyor. Bu nedenle araştırmacılar, bu etkiyi tekrarlayabileceklerini görmek için simülasyonlar yürüttüler.
Güneş Sistemi simülasyonlarında en çok benzeyen sonuç, Merkür ve Dünya arasında bir boyuta sahip, 80 ila 200 astronomik birim arasında, %10'luk bir eğimle yörüngede dönen küçük bir gezegenin varlığıyla elde edildi.
Araştırmacılar, bu varsayımsal dünyaya "Gezegen Y" adını öneriyorlar.
Elbette bu, kesin bir kanıt olmaktan uzak. Ancak, Gök Ada'nın sırlarını arayan astronomlar için önemli bir ipucu niteliği taşıyor. Hala 400 astronomik birimin ötesinde keşfedilmeyi bekleyen 'Gezegen Dokuz' ile birlikte, Güneş Sistemi'nin dış bölgeleri gelecekteki gezegen avcıları için gerçek bir hazine olabilir. Hatta bu bulgular, gelecekteki teleskop ve gözlem cihazlarının tasarımına da ışık tutabilir.
İster gizli gezegenler olsun ister olmasın, Kuyruklu Yıldızlar Kuşağı ve ötesi hakkında daha fazla bilgi edinmek, evrendeki yerimize dair bilimsel anlayışımızı ilerletecektir.
Bu araştırma, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society Letters dergisinde yayımlandı.
