Uzmanlar, hasta birini görmek bile, sizi enfekte edemeyecek kadar uzakta olsalar bile, beyninizde ve vücudunuzda bir alarm sistemini tetikleyebileceğini ortaya koydu. Sanal gerçeklik gözlükleri kullanılarak yapılan bir dizi deney, beynimizin hastalık belirtilerine ne kadar hassas olduğunu gözler önüne serdi.
Katılımcılar, uzaktaki sanal bir avatarda ateşli döküntü gibi belirgin hastalık belirtileri gördüğünde, beyinlerinin aniden devreye girdiği ve bağışıklık sistemlerinin yüksek alarma geçtiği gözlemlendi. Buna karşılık, sağlıklı ve nötr görünümlü bir avatar gördüklerinde, beyinlerinde aynı aktivasyon modelleri görülmedi ve kan örneklerinde bağışıklık belirteçlerinde ani bir artış saptanmadı.
Bu belirteçlerden bazıları, doğuştan gelen lenfoid hücreler (ILC'ler) olarak bilinir. ILC'ler, vücut bir patojene doğrudan maruz kaldığında kanda artabilir. Ancak bu deneyde, yalnızca sanal bir enfeksiyonun görülmesi ve maruz kalma olasılığının varlığı yeterli oldu. Uluslararası bir yazar ekibinin belirttiğine göre, bu veriler ILC'lerin sadece vücutta enfeksiyon tespit edildiğinde değil, aynı zamanda enfeksiyon potansiyel bir tehdit olarak algılandığında da tepki verdiğini gösteriyor.
Makine öğrenimi kullanılarak yapılan analizlerde, beynin tehdit algılama aktivitesinin, bağışıklık tepkisini büyük ölçüde açıklayabildiği tespit edildi. Uzaktaki sanal bir hasta kişiyi gören katılımcıların beyinleri, avatarlar korkutucu veya nötr bir ifadeye sahip olduğunda görülmeyen benzersiz bir desende ışıklandı. Özellikle en uzaktaki hasta avatarlar, beynin tehdit ağı sisteminden en güçlü tepkiyi aldı. İlginç bir şekilde, bu aktive olan beyin bölgelerinden bazıları, grip aşısı yapıldıktan sonra tetiklenebilen bölgelerle aynı.
Bulgular, beyin yaklaşan bir tehdit hissettiğinde hızla tepki vererek, hipotalamus gibi beyin bölgelerinde aktiviteyi tetiklediğini ve bu bölgelerin de bağışıklık sistemi ile iletişim kurduğunu gösteriyor. Bu durum, vücudun mücadele etmek için zaman kazanmasını sağlıyor.
Son deneyler toplamda 248 sağlıklı yetişkin üzerinde gerçekleştirildi. Deneklerden biri, VR gözlükleriyle yüze bir dokunuş hissettiklerinde bir düğmeye basmaları istendi. Sanal hasta kişiyi gören denekler, nötr veya korkutucu bir avatar görenlere kıyasla dokunuşa daha hızlı tepki verdiler. Bu, hastalık görme nedeniyle beyinlerinin hazırlandığını gösteriyor. Araştırmacılar, bu beklentinin muhtemelen bir savaş ya da kaç tepkisi olarak evrimleştiğini düşünüyor, ancak algılanan bulaşıcılık ve tiksinmenin nasıl etkileşimde bulunduğu gibi çözülmesi gereken çok şey olduğunu da belirtiyorlar.
Yazarlar, bu bulguların, insanlarda enfeksiyon tehditlerine karşı sadece fiziksel temastan sonra değil, entegre bir nöro-immün reaksiyonu önerdiğini belirtiyor. Bu uyanıklığı sayesinde beynimiz, görünmez tehlikelere karşı bizi korumak için her zaman tetikte bekliyor.
Bu çalışma, Nature Neuroscience dergisinde yayınlandı.
