Hindistan Okyanusu'ndaki küçük bir Avustralya toprağı olan Noel Adası'nda Google'ın devasa bir yapay zeka veri merkezi kurmayı planladığına dair çıkan haberlere ilişkin Google'dan açıklama geldi. Şirket, projenin yapay zeka merkezi olmadığını, amacın denizaltı kablo hatları olduğunu belirtti.
Önde gelen haber kaynaklarından birinin, Avustralya ordusu ile yapılan bir bulut bilişim anlaşmasının ardından Google'ın Noel Adası'na gelişmiş yapay zeka altyapısı kuracağını ve bu lokasyonun Çin'in deniz aktivitelerini izlemede stratejik önem taşıdığını bildirmesi üzerine Google'dan yanıt gecikmedi. Şirket, söz konusu projenin yapay zeka veri merkezi olmadığını, denizaltı kabloları ile ilgili olduğunu vurguladı.
Google'dan yapılan açıklamada, "Noel Adası'nda büyük bir yapay zeka veri merkezi inşa etmiyoruz. Bu, Avustralya'ya dijital bağlantı sağlamayı hedefleyen 'Australia Connect' projemizin bir parçasıdır. Denizaltı kablo altyapısını geliştirmeye devam ediyoruz ve bu konuda daha fazla detayı yakında paylaşmaktan memnuniyet duyarız." denildi.
Yine de, şirketin bu açıklamasının ardından söz konusu haber kaynağının, Google'ın adadaki veri merkezi planlarına ilişkin belgelere ulaştığı ve haberini geri çekmediği belirtildi. Google'ın ise Kasım 2024'te duyurduğu Australia Connect girişimi, Hint-Pasifik bölgesinde dijital bağlantıyı iyileştirmeye odaklanan denizaltı kablo altyapısını kapsıyor.
Bu çabanın ana bileşenlerinden biri olan Bosun denizaltı kablosu, Avustralya'nın Darwin kentini Noel Adası'na ve oradan da Singapur'a bağlayacak. Google'ın duyurusuna göre Bosun, hem Noel Adası'nın sembolik kuşu Beyaz Kuyruklu Tropik Kuş'u hem de geminin baş güverte zabiti anlamına gelen denizcilik terimini temsil ediyor. Ayrıca, bölge boyunca yeni dijital yollar oluşturacak ek bir ara bağlantı kablosu Melbourne, Perth ve Noel Adası'nı birbirine bağlayacak.
Google ayrıca, Bosun kablosunu ABD, Avustralya ve Fiji'yi birbirine bağlayan Tabua denizaltı kablo sistemiyle entegre edecek olan Darwin ile Sunshine Coast'u birbirine bağlayan yerel fiber hatları sunmak üzere Vocus gibi ortaklarla da çalışıyor.
İletişim açısından potansiyel stratejik konumu dışında, Noel Adası, her yıl 100 milyondan fazla kırmızı yengecin yumurtlamak için okyanusa doğru ilerlediği devasa yıllık yengeç göçüyle tanınıyor. Teknoloji devi, adayı ABD Deniz Piyadeleri'nin her yıl altı ay boyunca konuşlu bulunduğu Darwin'e bağlayacak denizaltı kablosunu inşa etmek için çevresel onay başvurularında bulundu.
Peki ya yengeçler?
Yapay zeka şu anda hareket halinde olsa da, kabuklular da öyle. Noel Adası'nın yıllık yengeç göçü, Sir David Attenborough'nun 1990'da burayı ziyaret ettiğinde en büyük TV anlarından biri olarak tanımladığı doğal bir fenomen. Her yıl milyonlarca yengeç ormandan çıkarak yolları, dereleri, kayaları ve plajları aşarak okyanusa ulaşır. Burada dişi yengeçler 100.000'e kadar yumurta üretebilir. Hayatta kalan minik yavru yengeçler, platodaki güvenliğe geri dönmek için yaklaşık dokuz gün yürürler.
Google, denizaltı kabloları için çevresel onayları ararken, zamanlama Noel Adası'nın en ünlü sakinleri için hassas olabilir. Parklar Avustralya'ya göre, adanın yıllık kırmızı yengeç göçü 2025 için şimdiden başladı ve önümüzdeki birkaç hafta içinde, yaklaşık 15-16 Kasım tarihlerinde büyük bir yumurtlama etkinliği bekleniyor.
Göçün en yoğun olduğu dönemlerde, yengeçlerin orman ve deniz arasında hareket etmesi nedeniyle yolların bazı bölümleri kısa süreliğine trafiğe kapanır ve adada göç eden kitleleri korumak için yolların üzerine özel yengeç köprüleri inşa edilmiştir.
Parklar Avustralya, göç her yıl gerçekleşse de, yavru yengeçlerin çoğu zaman balıklar, manta vatozları ve balina köpekbalıkları tarafından yenildiği için denizden ormana olan yolculuktan çoğu yıl az sayıda yengecin kurtulduğunu belirtiyor. Sadece on yılda bir veya iki kez gerçekleşen (büyük sayıda yavrunun gerçekten hayatta kaldığı) başarılı göçler, adanın kırmızı yengeç popülasyonunu korumak için kritik öneme sahiptir.
Google'ın kablo altyapısının 100 milyon yürüyen kabuklu ile nasıl bir arada var olacağı henüz görülmedi, ancak çevresel önlemlerin alındığı bildiriliyor. Yıllık göç olayının büyüklüğüne bakıldığında, buranın yengeçlerin dünyası olduğu ve insanların sadece içinde yaşadığı açıkça görülüyor.
