Otomobil üreticileri, estetik kaygılarla araç tasarımlarını iyileştirmek adına gömme (flush) kapı kollarına yöneliyor. Ancak bu şık tasarım tercihi, beraberinde ciddi güvenlik risklerini de getiriyor. Özellikle elektrikli araçlarda, güç kesintisi durumunda bu kapı kollarının açılmaması, içeridekilerin mahsur kalmasına ve kurtarma ekiplerinin müdahalesinin zorlaşmasına neden olabiliyor.
Bu durum, elektrikli araçlarda konvansiyonel kilit mekanizmaları yerine IP tabanlı elektronik kontrollere ağırlık verilmesiyle daha da kritik hale geliyor. Ön koltuk yolcuları için bir acil durum kolu bulunsa da, arka koltuklar için bu mekanizmanın eklenmesi zaman almış ve hatta eklenmiş olsa dahi birçok yolcunun bu acil durum kolunun yerini veya nasıl çalıştırılacağını bilmemesi önemli bir sorun teşkil ediyor.
Güç kaybının yanı sıra, ciddi kazalarda alev alan veya dumanla dolan araçlardan çıkışın imkansız hale gelmesi gibi trajik vakalar da yaşanıyor. Bu durum, ilk müdahale ekiplerinin de görevini yapmasını zorlaştırıyor.
Çin'den Müdahale Geliyor Mu?
Bu tasarım özelliğinin ömrü ise sınırlı görünüyor. Çinli yetkililerin, bu tür geri çekilebilir kapı kollarına yönelik endişeleri olduğu ve 2027 yılından itibaren bu mekanizmaların kullanımını yasaklamaya hazırlandığı bildiriliyor. Gömme kapı kolları, yan darbelere karşı daha fazla arıza verme eğiliminde olup, kazalar sonrası çıkış veya kurtarma sürelerini uzatabiliyor. Hatta yoğun yağışlı havalarda kısa devre yaparak insanları araçlarında mahsur bırakabilen bu kollar, parmak sıkışmaları gibi yaralanmalara da neden olabiliyor.
Peki, estetik faydanın karşılığında elde edilen aerodinamik kazanç ne kadar? Araştırmalar, gömme kapı kollarının hava sürüklenme katsayısını (Cd) yaklaşık 0.01 oranında azalttığını gösteriyor. Bu durum, araç menziline belki bir mil kadar ek bir katkı sağlayabiliyor ki, bu da otomobil üreticilerinin estetik uğruna göz ardı ettiği bir oran.
Eğer otomobil üreticileri gerçekten aerodinamik iyileştirmeleri bu denli önemseseydi, daha küçük jantlarla karşılaşmamız gerekirdi. Tekerleklerin dönüşü aerodinamik dirence en büyük katkıyı sağlayan unsurlardan biri. Ancak tasarımcıların büyük jantlara olan düşkünlüğü, birçok elektrikli aracın resmi verimlilik rakamlarını tutturmasını engelliyor ve sürüş konforunu da olumsuz etkiliyor.
Küresel elektrikli araç pazarındaki Çin'in önemi düşünüldüğünde, olası bir yasaklama kararı, gelecekte piyasaya sürülen araçlarda gömme kapı kollarının sayısında ciddi bir azalmaya yol açacaktır.