1 Temmuz'da gökbilimciler, Güneş'e doğru yüksek hızla ilerleyen sıradışı bir cisim fark etti. 3I/ATLAS olarak adlandırılan bu şaşırtıcı uzay yolcusunun, yörüngesi sayesinde Güneş Sistemimizin dışından geldiği anlaşıldı. Bu, tarihte üçüncü kez bir yıldızlararası ziyaretçiyi keşfetmemiz anlamına geliyordu ve oldukça tuhaf özellikleri vardı.
3I/ATLAS Rekor Kırıyor
3I/ATLAS, saatte 245.000 kilometre hızla hareket ediyordu; bu da onu şimdiye kadar Güneş Sistemimizde tespit edilen en hızlı cisim yapıyor. Ayrıca oldukça büyüktü. İlk tahminler, cismin boyutunun 20 kilometreye kadar ulaşabileceğini gösteriyor. Bilim insanları, bu cismin Güneşimizden bile daha yaşlı olabileceğini düşünüyor.
Uzaylı Olabilir mi?
Uzayda bir şey gördüğümüzde ilk varsayımımız, onun bir kaya veya buz kütlesi olduğudur. Ancak 3I/ATLAS'ın garip özellikleri, bazılarına bunun tamamen farklı bir şey olabileceği fikrini düşündürttü. Harvard astrofizik profesörü Avi Loeb ve meslektaşları tarafından arXiv ön baskı sunucusuna yüklenen ve henüz hakemlik değerlendirmesinden geçmemiş bir makalede, 3I/ATLAS'ın bir uzaylı teknolojisi olup olamayacağı tartışıldı. Loeb, daha önceki yıldızlararası cisim 1I/ʻOumuamua'nın da bir uzaylı aracı olabileceğini öne sürmüş tartışmalı bir isim. Loeb'in dikkat çektiği tuhaflıklardan biri de, 3I/ATLAS'ın yörüngesinin Venüs, Mars ve Jüpiter'e inanılmaz derecede yakın geçmesi.
Kendi Uzaylı Problarımızı Gönderdik
Evrende dolaşan uzaylı probları fikri kulağa tuhaf gelse de, insanlar 1970'lerde kendi sondalarımızı uzaya gönderdi. Voyager 1 ve 2, resmi olarak Güneş Sistemimizden ayrıldı ve Pioneer 10 ile 11 de yakın zamanda ayrılacak. Bu nedenle, eğer varsa, uzaylı medeniyetlerinin de kendi galaktik kaşiflerini göndermiş olması mantıklı bir çıkarım.
Ancak bu, kritik bir soruyu beraberinde getiriyor: Küçük yeşil adamların çıkıp merhaba demesi bir yana, 3I/ATLAS'ın veya başka bir yıldızlararası cismin bir uzaylı probu olup olmadığını nasıl anlarız?
Uzaylı Problarını Tespit Etmek
Bir cismin doğal bir nesne mi yoksa uzaylı probu mu olduğunu belirlemenin ilk adımı elbette onu tespit etmek. Güneş Sistemimizde gördüğümüz çoğu şey kendi ışığını yaymaz; bunun yerine Güneş'ten yansıttığı ışıkla onları görürüz. Daha büyük nesneler genellikle daha fazla güneş ışığı yansıtır, bu yüzden onları görmek daha kolaydır. Dolayısıyla gördüğümüz şeyler, özellikle Dünya'dan uzaktayken, daha büyük kuyrukluyıldızlar ve asteroitlerdir. Daha küçük nesneleri tespit etmek çok zor olabilir. Şu anda, Jüpiter kadar Güneş'ten uzaktaki 10 ila 20 metre boyutundaki cisimleri takip edebiliyoruz. Kendi Voyager problarımız yaklaşık on metre boyutunda. Eğer bir uzaylı probu benzer boyutlardaysa, onu belki de Jüpiter ve Mars arasındaki asteroit kuşağında fark edebiliriz.
Şüpheli bir şey tespit edersek, bunun gerçekten bir prob olup olmadığını anlamak için birkaç ipucu ararız. Her şeyden önce, doğal bir kökenin en olası olduğunu düşünerek, uzaylıların dahil olmadığını gösteren kanıtlar ararız. Bu yönde bir ipucu, cismin kuyrukluyıldızlar gibi gaz "kuyruğu" yayması olabilir. Ancak, uzaylı kökenine dair ipuçları da arayabiliriz. Çok güçlü bir kanıt, iletişim biçimi olarak probdan gelen herhangi bir radyo dalgası olurdu. Bu, probun hala çalışır durumda olduğu ve tamamen bozuk olmadığı varsayımına dayanır. Ayrıca, probun üzerine çarpan güneş ışığının neden olduğu elektrostatik deşarj belirtileri de arayabiliriz. Başka bir kesin kanıt ise manevra veya itme belirtileri olurdu. Aktif bir prob, rotasını düzeltmeye veya kaynaklarıyla sinyal göndermek ve almak için antenlerini yeniden konumlandırmaya çalışabilir. Ve gerçek bir "smoking gun" (kesin delil), Dünya'ya kararlı bir yörüngede yaklaşması olurdu. Övünmek gibi olmasın ama Dünya, Güneş Sistemimizdeki en ilginç yerdir: suyumuz, sağlıklı bir atmosferimiz, güçlü bir manyetik alanımız ve yaşamımız var. Herhangi bir karar verme yeteneğine sahip bir prob, ilginç küçük gezegenimiz hakkında veri toplamak ve incelemek isteyebilir.
Belki de Asla Bilemeyeceğiz
Ancak, net işaretler olmadan, bazı yıldızlararası nesnelerin doğal mı yoksa uzaylı yapımı mı olduğunu bilmek imkansız olabilir. 3I/ATLAS gibi nesneler, uzayın engin, garip ve sürprizlerle dolu olduğunu bize hatırlatıyor. Çoğunun doğal açıklamaları var. Ancak en garip nesneler ikinci bir incelemeye değer. Şimdilik 3I/ATLAS muhtemelen uzak bir sistemden gelen olağanüstü hızlı, eski ve buzlu bir ziyaretçi. Ama aynı zamanda bir test vakası olarak da hizmet ediyor: arama, gözlem ve Evren hakkında sorular sorma şeklimizi geliştirmek için bir fırsat.
