Daha önce 60 yıl sonra Dünya'ya çarpma ihtimali olan gökdelen boyutunda ve 'potansiyel olarak tehlikeli' bir asteroit, bu hafta gezegenimizin yakınından geçecek. Bu heyecan verici doğa olayını, bir teleskop yardımıyla veya ücretsiz çevrimiçi canlı yayın aracılığıyla takip edebilirsiniz.
Bu yılın başlarında keşfedilen asteroit, başlangıçta 2089 yılında Dünya'ya çarpma ihtimali nedeniyle Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) çarpışma riski listesinin başında yer almıştı. Ancak yapılan yeni gözlemlerle birlikte, artık acil bir tehdit olarak görülmüyor.
2025 FA22 olarak adlandırılan bu gök cismi, yaklaşık 130 ila 290 metre çapında. Eğer Dünya'ya çarpsaydı, büyük bir şehri yok edebilecek büyüklükte. Perşembe (18 Eylül) günü erken saatlerde Dünya'ya en yakın mesafesine ulaşacak olan asteroit, gezegenimizden yaklaşık 835.000 kilometre (Ay'ın uzaklığının iki katından biraz fazla) mesafeden geçecek. Bu sırada hızı saatte yaklaşık 38.600 kilometre olacak.
2025 FA22, Mart ayında Hawaii'deki Pan-STARRS 2 teleskobu tarafından keşfedildi. Asteroit, 23 Eylül 2089'daki bir sonraki yakın geçişinde Dünya'ya çarpma olasılığının %0.01 olduğu ortaya çıktığında hızla manşetlere taşınmıştı.
Çarpışma olasılığı düşük olmasına rağmen, uzay ajansları 2025 FA22'nin tehdidini ciddiye almış ve asteroit kısa bir süreliğine ESA'nın, gezegenimize çarpma olasılığı olan tüm yakın Dünya nesnelerini izleyen Risk Listesi'nin zirvesine yükseltilmişti.
Ancak, yapılan takip gözlemleri sayesinde gökbilimciler asteroitin yörüngesini hassas bir şekilde belirleyerek çarpışma riskini ortadan kaldırdı. ESA tarafından yapılan açıklamaya göre, 2025 FA22 Mayıs ayında ESA'nın Risk Listesi'nden tamamen çıkarıldı.
2025 FA22'nin artık tehlike arz etmeyen bu yakın geçişi, İtalya'nın Manciano kentindeki bir teleskopu kullanarak nesneyi takip edecek olan Sanal Teleskop Projesi (Virtual Telescope Project) tarafından ücretsiz bir canlı yayınla izleyicilere sunulacak. Canlı yayın, Çarşamba (17 Eylül) günü saat 23:00'te başlayacak.
Yakın geçişi sırasında asteroit, parlaklığı yaklaşık 13 kadir derecesine ulaşacak. Bu da onu, uygun bir amatör teleskop veya dürbünle görülebilecek kadar parlak yapacak. Gökyüzündeki konumunu TheSkyLive.com gibi kaynaklardan takip edebilirsiniz.
Gökbilimciler, asteroitin gerçek boyutunu ve şeklini daha iyi anlamak için NASA'nın California'daki Goldstone radar teleskobu da dahil olmak üzere dünya genelindeki gözlemevlerinden bu nesneyi yakından izleyecek.
Uluslararası Asteroit Uyarı Ağı (IAWN) da 2025 FA22'nin geçişini, asteroitin 2089'da hala çarpacakmış gibi davranarak acil durum protokollerini test etmek için bir fırsat olarak kullanıyor. 2025 FA22 IAWN Kampanyası adı verilen bu tatbikat, gelecekteki olası bir sapma görevi için asteroitin özelliklerini mümkün olduğunca doğru ölçmeyi amaçlıyor.
ESA temsilcileri, yaptıkları açıklamada, "2025 FA22 tehlike arz etmese de, bu özelliklerini ölçme yeteneğimizi pratik etmek, bir asteroidin çarpışma rotasını saptırmaya yönelik herhangi bir girişime nasıl tepki vereceğini etkilediği için önemlidir" dedi.
Gerçekte ise 2025 FA22, 2089'da Dünya'ya çok da yakın bir geçiş yapmayacak. NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı'nın en son hesaplamalarına göre, gezegenimizden yaklaşık 6 milyon kilometre (mevcut geçişinden yedi kattan fazla uzak) mesafeden geçecek.
Bununla birlikte, asteroit 2173 yılında çok daha yakın bir geçiş yapacak. Bu geçişte, Dünya'ya yaklaşık 320.000 kilometre mesafeye kadar yaklaşarak Ay'dan daha yakın olacak.
