Bu hafta gökyüzü meraklılarını büyüleyecek, yılın en dikkat çekici çıplak gözle izlenebilecek manzaralarından biri bizleri bekliyor. Perşembe gününe kadar güneş doğmadan hemen önce uyanabilirseniz, doğu-güneydoğu ufkunda hilal şeklindeki Ay'ı, göz kamaştırıcı gezegen Venüs'ü ve Aslan (Leo) takımyıldızının en parlak yıldızı Regulus'u adeta dip dibe göreceksiniz.
Bu üç gök cismi arasındaki mesafe o kadar az olacak ki, bir serçe parmağının gökyüzüne tutulduğundaki genişliğinden bile daha az bir alanı kaplayacak. Çıplak gözle izlenebilecek böylesine üçlü bir kavuşum oldukça nadir görülen ve kaçırılmaması gereken bir olay.
Sabah gün doğumundan yaklaşık 90 dakika önce doğu göğünde alçakta belirecek olan bu soluk hilal Ay, yüzde 6 oranında aydınlık olacak. Ay'ın kendisi bile muhteşem bir görsel şölen sunacak. Bunun sebebi, Dünya'dan yansıyan güneş ışığının Ay'ın karanlık yüzünü aydınlatmasıyla oluşan 'toprak ışığı' bonusu. Bu büyüleyici manzara, hem çıplak gözle hem de basit dürbünlerle rahatlıkla izlenebilecek.
Venüs ve Regulus da Ay'a yakın konumda olacak. Ancak bulunduğunuz konuma göre gökyüzündeki tam yerleri biraz farklılık gösterebilir. Örneğin, gözlem noktanıza bağlı olarak hilal Ay, Venüs ve Regulus adeta gökyüzünde birer dereceden az bir alanı kaplayan dümdüz bir çizgi halinde dizilmiş gibi görünebilir. Bazı yerlerde ise bu üçlü, Ay, Venüs ve Regulus'un oluşturduğu belirsiz bir üçgenle daha yakın bir kümelenme şeklinde karşımıza çıkacak.
Parlaklık açısından belirgin bir sıralama söz konusu olacak. Ay, her şeyi geride bırakarak en parlak olarak görünecek. Ardından göz kamaştırıcı Venüs gelecek ve Regulus ise nispeten sönük kalacak. Hatta Venüs'ün parlaklığı (parlaklık derecesi -3.8), Regulus'un parlaklığından (parlaklık derecesi 1.3) yaklaşık 110 kat daha fazla olacak. Astronomide, düşük veya negatif parlaklık derecesi daha parlak nesneleri ifade eder.
Kuzeydoğu Kanada, Grönland, Batı Avrupa ve Kuzey Afrika'da bulunan gözlemciler daha da yakın bir kavuşum görecek. Bu bölgelerde Ay, kısa bir süreliğine Venüs'ün önünden geçerek onu gizleyecek. Gözlemcinin konumuna bağlı olarak bu üç cismin konumu değişecek. Ay'ın Dünya'ya bu kadar yakın olması, gökyüzündeki konumunun dünya çapında 2 dereceye kadar değişebileceği anlamına geliyor. Bu durum, Ay tutulmalarının da her zaman Dünya'nın yalnızca belirli bir kesiminden görülebileceğini gösteriyor.
Bu yakın kavuşumdan sonraki günlerde, hilal Ay giderek küçülecek ve 21 Eylül'de görünmez hale gelerek bir yeni Ay evresine geçecek. Bu durum, Yeni Zelanda, Antarktika ve Batı Pasifik'ten görülebilecek kısmi bir güneş tutulmasına yol açacak. 21 Eylül'de ise sonbahar ekinoksu, tüm dünyada yaklaşık olarak eşit gündüz ve gece süreleriyle Kuzey Yarımküre'de gökyüzü gözlem sürelerinin uzayacağını müjdeleyecek. Venüs ise ayın geri kalanında parlak bir 'sabah yıldızı' olarak gökyüzünde yerini koruyacak.
