ABD Başkanı'nın "Tek Büyük Güzel Yasa" olarak bilinen teklifinin bir parçası olarak, gizemli X-37B uzay aracının programına 1 milyar dolarlık bir bütçe ayrıldı. Hava Kuvvetleri tarafından kullanılan ve Operasyonel Test Aracı (OTV) olarak da bilinen bu yarı sınıflandırılmış uzay aracı, son görevinin ardından California'daki Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü'ne iniş yaptı. Yörüngede geçirdiği 434 günün ardından sessizce dünyaya dönen X-37B'nin bu görevi, uzaydaki teknolojileri test etmek ve geliştirmek amacıyla gerçekleştirildi.
Bu devasa bütçenin nasıl harcanacağı ve bir sonraki X-37B görevinin ne zaman başlayacağı konusunda net bir bilgi bulunmuyor. Uzay aracının üreticisi Boeing, konuyla ilgili sorulara sadece bir teşekkür mesajı ile yanıt verirken, takvim ve bütçe detayları için Hava Kuvvetleri ile iletişime geçilmesi gerektiği belirtildi.
Uzay Test Platformu Olarak X-37B
Hava Kuvvetleri tarafından yapılan açıklamaya göre, ABD Uzay Kuvvetleri'nin X-37B programı, yeniden kullanılabilir uzay araçları için teknoloji risklerini azaltma, deneyler yapma ve operasyonel konseptler geliştirme amacı taşıyor. X-37B, uzaya taşınıp Dünya'ya geri getirilebilen çeşitli deneyleri gerçekleştirmek için esnek bir uzay test platformu olarak hizmet veriyor. Ancak, programın maliyeti ve bütçesi hakkında daha fazla detayın kamuoyu ile paylaşılmayacağı ifade edildi.
Yüksek Eliptik Yörüngede Görev
X-37B'nin son görevi olan OTV-7, aracın 28 Aralık 2023'te bir Falcon Heavy roketiyle yüksek eliptik bir Dünya yörüngesine fırlatılmasıyla başladı. Aerobraking (hava freni) tekniğini kullanarak alçak Dünya yörüngesine inen ve test hedeflerini tamamlayan uzay aracı, başarıyla yörünge terk ve iniş prosedürlerini gerçekleştirdi. Bu manevra, minimum yakıt harcayarak yörüngeleri değiştirmeyi sağlıyor.
Önceki OTV-6 görevi gibi, OTV-7 de uzay aracının yeteneklerini genişleten bir servis modülünü içeriyordu. Yapılan açıklamaya göre, X-37B'nin çevik ve esnek yetenekleri, Amerika Birleşik Devletleri Uzay Kuvvetleri için önemli bir avantaj sağlıyor. Görev sırasında, X-37B'nin güçlü manevra kabiliyetini gösteren ve uzay alanının anlaşılmasına yardımcı olan teknoloji deneylerinin de test edildiği belirtildi.
Uçuş Geçmişi
X-37B uzay aracının geçmiş görevlerine dair bilgiler ise şöyle sıralanıyor:
- OTV-1: 22 Nisan 2010'da fırlatıldı ve 3 Aralık 2010'da iniş yaparak 224 gün yörüngede kaldı.
- OTV-2: 5 Mart 2011'de fırlatıldı ve 16 Haziran 2012'de iniş yaparak 468 gün yörüngede kaldı.
- OTV-3: 11 Aralık 2012'de fırlatıldı ve 17 Ekim 2014'te iniş yaparak 674 gün yörüngede kaldı.
- OTV-4: 20 Mayıs 2015'te fırlatıldı ve 7 Mayıs 2015'te iniş yaparak yaklaşık 718 gün yörüngede kaldı.
- OTV-5: 7 Eylül 2017'de fırlatıldı ve 27 Ekim 2019'da iniş yaparak yaklaşık 780 gün yörüngede kaldı.
- OTV-6: 17 Mayıs 2020'de fırlatıldı ve 12 Kasım 2022'de iniş yaparak Dünya etrafında 908 gün döndü.
- OTV-7: 28 Aralık 2023'te fırlatıldı ve 7 Mart 2025'te iniş yaparak 434 gün yörüngede kaldı.
İlk Kullanım Teknolojileri
Aracın üreticisi Boeing, X-37B'nin uzayda ilk kez kullanılan birçok teknolojiye sahip olduğunu daha önce belirtmişti. Bu teknolojiler arasında, tüm iniş ve yörünge terk fonksiyonlarını otomatik hale getiren aviyonikler, hidrolik yerine tamamen elektromekanik aktüatörler kullanan uçuş kontrol sistemleri ve frenler, geleneksel alüminyum yerine daha hafif kompozit yapılar ve yüksek sıcaklıklara dayanıklı yeni nesil seramik kaplamalar yer alıyor.
ABD Uzay Kuvvetleri'nin, X-37B sistemini yeni teknolojileri denemek, potansiyel rakiplerin sistemlerini anlamak ve yeni eğitim ortamları tasarlamak için bir test alanı olarak kullandığı ifade ediliyor. Bu kapsamda, aracın keşif ve deneme yeteneklerinin önümüzdeki dönemde de artarak devam etmesi bekleniyor.
