Bilim dünyası, evrenin sınırlarını zorlayan yeni bir keşifle çalkalanıyor. Ulusal Bilim Vakfı (NSF) bünyesindeki Green Bank Gözlemevi'nin liderliğindeki bir bilim insanı ekibi, daha önce eşi benzeri görülmemiş, hızla dönen ve 'tek boynuzlu at' olarak adlandırılan olağanüstü bir nesne keşfetti. Uzun Periyotlu Radyo Geçici Kaynakları (LPT) olarak bilinen bu nadir nesnelerden biri olan CHIME J1634+44, mevcut fiziksel anlayışımızı sorgulatıyor.
LPT'ler, dakikalar hatta saatler süren çok uzun dönüş periyotlarına sahip olmalarıyla biliniyor. CHIME J1634+44 ise şimdiye kadar gözlemlenen tek LPT olarak, dönüş hızının artmasıyla dikkat çekiyor. Bu durum, nesnenin dönme periyodunun kısalmasıyla kendini gösteriyor ve olağanüstü polarizasyon özellikleri sergiliyor.
Bu özellikler, geçici nesneler hakkındaki mevcut anlayışımızı zorlarken, evreni yöneten fiziksel yasalara dair yeni soruları da beraberinde getiriyor. Bilim insanları, CHIME J1634+44'ün dönüş hızının neden arttığına dair kesin bir açıklama bulmakta zorlanıyor. Gözlemevi'nden bir araştırmacı, bu nesneyi 'tek boynuzlu at' olarak nitelendirerek, radyoyaylarının her 14 dakikada bir veya 841 saniyede bir tekrarlandığını, ancak 70 dakika (4206 saniye) gibi çok daha uzun ikincil bir periyodun da bulunduğunu belirtiyor. Bu durumun, bir nötron yıldızının yörüngesinde dönen başka bir cisim sisteminden kaynaklanabileceği düşünülüyor.
Bu önemli keşif, Green Bank Teleskobu'nun yanı sıra Very Large Array (VLA), Kanada Hidrojen Yoğunluk Haritalama Deneyi (CHIME) ve NASA'nın Neil Gehrels Swift Gözlemevi gibi güçlü teleskopların koordineli çalışmaları sayesinde mümkün oldu. LOw Frequency ARray (LOFAR) teleskobundan yapılan ek gözlemler de nesnenin anlaşılmasına katkı sağladı.
Normalde, nötron yıldızları gibi kompakt cisimler zamanla enerji kaybederek dönüş hızlarını yavaşlatır ve dönüş periyotları uzar. Ancak CHIME J1634+44'ün gözlemleri, bu nesnenin dönüş periyodunun kısalmakta olduğunu, yani hızlandığını gösteriyor. Tek bir yıldızın bu şekilde davranması için makul bir açıklama bulunmadığından, bilim insanları bunun azalan bir yörüngeye sahip ikili bir sistemin parçası olabileceği teorisini ortaya atıyor. Bu durum, ikili yıldızların yerçekimsel etkileşim yoluyla enerji kaybetmesi veya yerçekimsel dalgalar yaymasıyla açıklanabilir.
Bu davranış daha önce birbirine yakın yörüngede dönen beyaz cücelerde gözlemlenmiş olsa da, CHIME J1634+44'ün her yayında bu şekilde bir periyot kısalması gösteren bir nötron yıldızına daha önce rastlanmamıştı. Ayrıca, CHIME J1634+44'ten yayılan radyo sinyallerinin uzayda mükemmel bir dönme hareketiyle ilerlediği tespit edilmiş, bu da onların tamamen dairesel olarak polarize olduğunu gösteriyor. Bu, radyo dalgalarının üretim biçiminin bilinen diğer tüm nesnelerden farklı olduğunu düşündürüyor.
Bu keşif, CHIME J1634+44'ün bilinen LPT popülasyonunu genişlettiğini ve nötron yıldızları ile beyaz cücelere ilişkin mevcut modelleri zorladığını, keşfedilmeyi bekleyen daha birçok benzer nesne olabileceğini gösteriyor. Bu bulgular, radyo astronomisinde yeni ufuklar açıyor ve kozmosun en gizemli cisimlerinden olan dönen nötron yıldızlarının sırlarını çözmeye yardımcı olabilir.
