Evrenin kayıp maddesi sonunda bulunmuş olabilir.
Astronomlar, evrendeki toplam kütlenin yaklaşık yüzde 15'ini oluşturan "normal" maddenin (yani karanlık madde olmayan maddenin) bir kısmını uzun süredir bulamıyordu. Yıldızlarda, galaksilerde ve gördüğümüz diğer kozmik yapılarda bu normal maddenin sadece yaklaşık yarısı tespit edilebiliyordu, diğer yarısı "kayıp" durumdaydı.
Ancak şimdi, uluslararası bir araştırma ekibi, çoğu galaksiyi çevreleyen dağınık hidrojen gazının, bilim insanlarının daha önce düşündüğünden önemli ölçüde daha geniş olduğunu keşfetti. Ekip, bu gazın o kadar yaygın olduğunu belirtiyor ki, evrenin kayıp maddesinin büyük bir kısmını açıklayabilir.
Yapılan ölçümlerin, kayıp gazın tamamını bulma olasılığıyla tutarlı olduğu ifade edildi. Araştırma, henüz ön baskı olarak bir sunucuda yayınlandı ve hakem değerlendirme sürecinden geçerek bilimsel bir dergide yayımlanması bekleniyor.
Kayıp madde avı
Araştırmacılar bu inceleme için Amerika Birleşik Devletleri'ndeki bir gözlemevindeki Geniş Alan Spektroskopik Cihazı (DESI) ve Şili'deki Atacama Kozmoloji Teleskobu'ndan elde edilen verileri kullandı.
Ekip, DESI gözlemlerini kullanarak yaklaşık 7 milyon galaksinin görüntülerini bir araya getirdi ve galaksilerin kenarlarındaki iyonize hidrojen gazının soluk halelerini ölçtü. Bu haleler genellikle normal yöntemlerle görülemeyecek kadar soluktur. Bu nedenle ekip, gazın evrende yaygın olan ve Büyük Patlama'dan arta kalan kozmik mikrodalga arka plan radyasyonunu ne kadar kararttığını veya parlattığını ölçerek ilerledi.
Ekip ayrıca iyonize hidrojen bulutlarının, galaksiler arasında neredeyse görünmez, hayaletimsi filamentler oluşturduğunu keşfetti. Eğer bu kozmik ağ evrendeki çoğu galaksiyi birbirine bağlıyorsa, daha önce tespit edilemeyen maddeyi açıklamak için rahatlıkla yeterince geniş bir alana yayılmış demektir.
Karadeliklerin rolü
Bu keşif, karadeliklerin davranışları hakkında bildiklerimizi de değiştirebilir. Bilim insanları başlangıçta çoğu galaksinin kalbindeki süper kütleli karadeliklerin gaz jetlerini yalnızca yaşam döngülerinin erken dönemlerinde fırlattığını düşünüyordu. Ancak bu kadar yaygın dağınık gaz bulutlarının varlığı, bu karadeliklerin muhtemelen daha önce düşünülenden daha sık aktif hale geldiğini gösteriyor.
Hipotezlerden biri, karadeliklerin zaman zaman bir "görev döngüsü" adı verilen süreçte açılıp kapanmasıdır.
Bir sonraki adım, yeni ölçümleri mevcut kozmolojik modellere dahil etmek olacak. Bu gazı içeren çok kapsamlı bir analiz yapmakla ilgilenen çok sayıda araştırmacı bulunuyor.
