Karanlık enerjinin zamanla değiştiğine dair son keşifler doğruysa, evrenin belirli bir zaman çizelgesinde kendi yerçekimi altında çökeceği öngörülüyor. Bu yeni hesaplamalara göre, evrenin ömrü sadece 33.3 milyar yıl olabilir.
Şu anda Büyük Patlama'dan bu yana 13.8 milyar yıl geçtiği düşünüldüğünde, geriye yaklaşık 20 milyar yıldan az bir süre kalmış oluyor. Fizikçilerin yaptığı yeni modele göre, evren 11 milyar yıl daha genişleyecek, ardından duracak ve yön değiştirerek varsayımsal Büyük Sıkışma (Big Crunch) ile sonlanacak.
Bu yeni modelde, evrenin sonsuza dek genişleyeceği yönündeki yaygın kanının aksine, kozmolojik sabitin negatif olduğu ve bunun sonucunda evrenin bir Büyük Sıkışma ile sonlanacağı belirtiliyor. Albert Einstein'ın genel görelilik teorisinde kullandığı kozmolojik sabiti (λ), evrenin genişlemesini açıklamak için ortaya atılmıştı. Eğer λ'nın değeri pozitifse, bu dışarı doğru iten bir kuvvet gibi davranarak evrenin genişlemesine katkıda bulunur. Ancak λ negatifse, sonsuza dek süren bir çekme kuvveti gibi davranarak genişlemeyi durdurabilir ve tersine çevirebilir.
Son gözlemler, karanlık enerjinin zamanla değişebileceğine işaret ediyor. Yeni modelde, araştırmacıların en iyi uyumu, küçük negatif bir λ değeri ile örtüşüyor. Ancak mevcut veriler, λ'nın sıfır olma ihtimalini de dışlamıyor. Negatif bir λ içe doğru çektiği için, evrenin genişlemesini desteklemek yerine engelleyecektir.
Buna rağmen, ezici kanıtlar evrenin hala genişlediğini gösteriyor. Ancak bu gözlemlenen evren davranışı, küçük negatif bir λ ile karanlık enerji gibi davranan ultra hafif bir aksiyon alanının birleşimiyle açıklanabilir. Aksiyonlar, uzun yıllar önce parçacık fiziğindeki bazı sorunlara çözüm olarak önerilmiş, uzay boyunca yayılan pürüzsüz, hayaletimsi bir alan olarak düşünülebilecek çok hafif parçacıklardır.
Yapılan yeni analizde, aksiyonun başlangıçta evrene hafif bir dışa doğru itme gücü verdiği, ancak zamanla bu etkinin azaldığı belirtiliyor. Şu anki durumda, aksiyonun etkisi hala baskın durumda ve cisimler birbirinden uzaklaştıkça yerçekimi zayıflayarak evrenin hızlanarak genişlemesine neden oluyor. Ancak yaklaşık 11 milyar yıl sonra, aksiyonun itme gücü yeterince zayıflayacak ve negatif λ'nın çekim gücü devreye girecek. Bu durum, evrenin genişlemesini durduracak ve evrenin mevcut boyutunun yaklaşık 1.7 katına ulaşmasını sağlayacak. Ardından evren büzülmeye başlayacak ve sadece 8 milyar yıl içinde bir Büyük Sıkışma ile sonlanacak.
Bu süreç, bisikletle yokuş yukarı çıkıp, rüzgarın desteğiyle ilerlemeye benzetilebilir. Rüzgar azaldıkça yokuş tırmanışı yavaşlar, zirvede duraklar ve ardından daha dik olan yokuş aşağı iniş başlar, hızla aşağı inersiniz. Kağıda göre, 'yokuş aşağı' daralma daha hızlı gerçekleşir çünkü aksiyonun kinetik enerjisi devreye girer ve artan yoğunluklar yerçekiminin çekimini güçlendirerek sıkışma aşamasını genişleme aşamasından daha kısa hale getirir.
Büyük Sıkışma, Büyük Patlama'nın tam tersi gibi bir durumdur; evrendeki tüm madde tek bir sonsuz yoğun tekilliğe geri döner.
Bu tahminin kesin bir sonuç olmadığını, ancak son ipuçlarının doğrulanması halinde ortaya çıkabilecek olası geleceklerden biri olduğunu belirtmek önemlidir. Karanlık enerjinin gerçekten de zamanla değişip değişmediğini belirlemek için çok daha fazla veri analizi gereklidir. Ayrıca, karanlık enerjinin ne olduğu hala bilinmiyor; belki de aksiyonlar veya aksiyon benzeri parçacıklar değil, tamamen farklı bir şey olabilir.
Bununla birlikte, bu çalışma kozmolojinin en büyük sorularından birine potansiyel bir cevap sunuyor. Yaşam için hem başlangıcın hem de sonun nasıl olacağını bilmek önemliyse, evren için de bir başlangıcı olup olmadığı ve bir sonu olup olmadığını bilmek ilgi çekicidir. 1960'larda evrenin bir başlangıcı olduğunu öğrendik. Sonraki soru 'bir sonu var mıydı?' oldu. Uzun yıllar boyunca birçok insan evrenin sonsuza dek devam edeceğini düşündü. Eğer veriler doğrulanırsa, evrenin bir sonu olacağını bilmek önemlidir.
Bu araştırma, Kozmoloji ve Astropatrcle Fiziği Dergisi'nde yayımlandı.
