Yeni bir çalışma, evrenin beklenen ömrünün tahmin edilenden çok daha kısa olabileceğini ve kozmosun sadece 10 milyar yıl sonra ölmeye başlayabileceğini öne sürüyor.
Bu, yalnızca olası bir teoridir ve evrenin ne zaman sona ereceği konusunda kesin bir bilgiye sahip değiliz.
Evrenin yok olabileceğine dair iki önde gelen teori bulunmaktadır: İlki, kozmosun genişlemeye devam ederek tüm yıldızların enerjilerini yitireceği ve mutlak sıfıra kadar soğuyacağı "Büyük Donma" teorisidir. Diğeri ise evrenin genişlemesinin geçici olduğu ve belirli bir noktadan sonra daralmaya başlayarak tersine bir "Büyük Patlama" ile çökeceği "Büyük Çöküş" teorisidir. Son gözlemler, evrenin ne kadar hızlı genişlediği konusunda belirsizlikler ortaya çıkardığı için bilim insanları hangisinin daha olası olduğu konusunda anlaşmakta zorlanıyor. Bu durum "kozmolojik bir kriz" olarak adlandırılıyor.
Bu krizi çözmenin bir yolu, kozmik genişlemeyi hesaplamak için kullanılabilecek teorik bir "sihirli sayı" olan kozmolojik sabitin gerçek değerini ortaya çıkarmaktır. Ancak bunu yapabilmek için öncelikle evrenin genişlemesini yönlendiren gizemli bir güç veya madde olan karanlık enerjinin izini sürmemiz gerekiyor.
Bu amaçla, henüz hakem denetiminden geçmemiş, 30 Haziran'da preprint sunucusu arXiv'e yüklenen yeni bir makalede, araştırmacılar Karanlık Enerji Araştırması (DES) ve Karanlık Enerji Spektroskopik Aracı (DESI) gibi son bulguları inceleyerek karanlık enerjinin aksonlardan oluştuğuna dair ipuçları elde etti.
Aksonlar, maddeyle nadiren etkileşime giren varsayımsal ultrha-hafif parçacıklardır. Eğer aksonlar varsa, bu durum kozmolojik sabitin negatif bir değere sahip olacağı ve bu da Büyük Çöküş'e yol açacağı anlamına gelir. Araştırmacıların argümanına göre, bu çöküş beklenenden daha erken gerçekleşecektir.
Araştırmacılar, Büyük Çöküş için geliştirdikleri yeni modeli kullanarak evrenin toplam ömrünün yaklaşık 33 milyar yıl olduğunu tahmin ediyor. Evrenin şu anda yaklaşık 13.8 milyar yaşında olduğu düşünüldüğünde, bu kozmosun toplam yaşamının üçte birinden fazlasını tamamladığı anlamına geliyor.
Yeni zaman çizelgesi doğruysa, evren yaklaşık 10 milyar yıl sonra genişlemeyi durduracak ve diğer modellerin daha önce öngördüğünden çok daha hızlı bir şekilde daralmaya başlayacaktır. Diğer modeller, Büyük Çöküş'ün yüz milyarlarca yıl sonra gerçekleşebileceğini öne sürüyor.
Ancak karanlık enerjinin gerçek kimliği bir sır olmaya devam ediyor, bu da yeni modelin tamamen teorik olduğu anlamına geliyor.
Diğer Olası Zaman Çizelgeleri
Büyük Çöküş'ün beklenenden daha erken başlayabileceğini öne süren ilk çalışma bu değil. 2022'de araştırmacılar, evrenin en fazla 100 milyon yıl içinde genişlemeyi durdurabileceğini öne sürmüştü.
Ancak evren bunun yerine Albert Einstein'ın da desteklediği Büyük Donma senaryosuyla sona ererse, ölümü muhtemelen çok daha geç gelecektir.
Son araştırmalar, Büyük Donma'nın en erken yaklaşık 1 quinvigintilyon (1'in arkasına 78 sıfır eklenmesiyle oluşan sayı) yıl sonra gerçekleşebileceğini öne sürüyor.
Diğer teoriler, kozmik genişlemenin birden çok kez aniden tersine dönebileceğini ve bu durumun her iki senaryo için de potansiyel zaman çizelgelerini daha da karmaşıklaştırdığını öne sürüyor. Stephen Hawking'in kara delikler üzerine yaptığı çalışmalar da evrendeki her şeyin bu senaryolardan herhangi biri gerçekleşmeden buharlaşabileceğini ima ediyordu.
Bazı uzmanlar ayrıca evrenimizin, sonsuz bir Büyük Patlama veya Büyük Sıçrama döngüsünün tekrarlarından biri olabileceğini ve bu durumun kozmosu ölümsüz hale getirebileceğini öne sürüyor. Diğerleri ise evrenin bir simülasyon veya hologram olduğunu ve bu da evrenin "gerçek" olup olmadığı sorusunu gündeme getiriyor.
Çoğu araştırmacının üzerinde anlaştığı tek şey, kimin haklı olduğunu anlamanın çok, çok uzun sürebileceğidir.
