Endonezya'nın Sulawesi adasında keşfedilen taş aletler, uzmanların bu bölgedeki insan evrimi hakkındaki düşüncelerini yeniden şekillendiriyor. Yaklaşık 1 ila 1.5 milyon yıl öncesine tarihlenen bu aletler, Sulawesi'nin henüz kendi türümüz evrimleşmeden çok önce bilinmeyen bir insan akrabası tarafından iskan edildiğini gösteriyor.
Yapılan kazılarda bulunan bu basit, keskin kenarlı taş yongaların, genel amaçlı kesme ve kazıma gereçleri olarak kullanıldığı düşünülüyor.
Araştırmacılar, bu aletlerin bulunduğu tortuları çeşitli tarihleme yöntemleriyle inceleyerek, yaşlarının 1.04 milyon ile 1.48 milyon yıl arasında olduğunu belirledi. Bu tarih aralığı, Endonezya'nın Cava adasına yaklaşık 1.6 milyon yıl önce ulaşan Homo erectus ile zamansal olarak örtüşüyor. Ancak Sulawesi'nin fosil kayıtları Cava kadar zengin değil.
Bugüne kadar bu adada bulunan en eski insan fosili kalıntısı, yaklaşık 25.000 ila 16.000 yıl öncesine ait bir üst çene kemiği parçası. Sulawesi ayrıca, en az 51.200 yıl öncesine tarihlenen dünyanın en eski anlatısal mağara sanatına da ev sahipliği yapıyor. Yeni bulunanlar dışındaki en eski taş alet ise yaklaşık 194.000 yaşında.
Bu yeni taş alet keşfi, insan akrabalarının Sulawesi'yi daha önce varsayılandan çok daha erken bir tarihte mesken tuttuğunu ortaya koyuyor. Bu durum, bu gizemli grubun “hobbit” boyutundaki insan akrabaları olan Homo luzonensis veya Homo floresiensis'in ataları olabileceği fikrini güçlendiriyor.
Araştırmacılar henüz hangi türün bu aletleri yaptığından emin değil. Ancak tarih aralığı göz önüne alındığında, aletlerin H. erectus veya H. floresiensis'e benzeyen bir tür tarafından yapılmış olması en olası senaryo olarak değerlendiriliyor. Flores homininlerinin kökeninin Sulawesi'ye dayandığı düşünülüyor.
Homininlerin bu aletleri ne için kullandıkları ise henüz netlik kazanmış değil. Kesme izleri veya avlanma işaretleri taşıyan hayvan kemiği kalıntıları bulunmaması, aletlerin yiyecek elde etme veya ahşap gibi bitkisel malzemeleri işlemek için kullanılmış olabileceği ihtimalini akla getiriyor.