Yapılan yeni bir araştırma, elektronik sigara (vaping) kullanımının prediyabet (gizli şeker) riskini artırabileceğini ortaya koydu. Geleneksel sigara ve elektronik sigarayı birlikte kullananlarda ise bu riskin daha da yükseldiği belirtiliyor.
Prediyabet, kan şekeri seviyesinin normalin üzerinde olduğu ancak henüz tip 2 diyabete dönüşmemiş bir durumdur. Prediyabet geri döndürülebilir bir durum olsa da, kalp, böbrek ve sinirlerde bazı hasarların başlamış olabileceği anlamına gelir.
Sigara içenlerin diyabete yakalanma riskinin daha yüksek olduğu bilinmekle birlikte, elektronik sigaraların (nikotinli vaplar) kan şekeri üzerindeki etkileri henüz netlik kazanmamıştı.
Bu konuya açıklık getirme umuduyla, bir üniversitede görevli sağlık ekonomisti öncülüğündeki bir ekip, telefonla toplanan ve milyonlarca veri noktasını içeren bir ulusal sağlık anketini analiz etti.
Bu verilerle ekip, prediyabet veya diyabet ile elektronik sigara kullanımının yanı sıra, elektronik sigara ve geleneksel sigara kullanımının birlikte etkilerini inceledi.
Sadece elektronik sigara kullanan kişilerin, hiç sigara kullanmayanlara göre prediyabet geliştirme olasılığının yüzde 7 daha fazla olduğu görüldü. Bu durum, her bir milyon elektronik sigara kullanıcısı başına ABD'de 7.000 ek prediyabet vakası anlamına geliyor.
Karşılaştırma yapıldığında, sadece geleneksel nikotin ürünlerini (sigara, puro gibi) kullanan kişilerin, hiç sigara kullanmayanlara göre prediyabet geliştirme olasılığı yüzde 15 daha fazlaydı.
En yüksek risk grubunda ise hem elektronik sigara hem de geleneksel sigara kullananlar yer aldı. Bu kişilerin prediyabete yakalanma olasılığı, sigara kullanmayanlara göre yüzde 28 daha fazlaydı.
Araştırmacılar, "Tek başına elektronik sigara kullanımı, prediyabet olasılığını artırıyor ve her iki ürün tipini birlikte kullanmak ek bir risk oluşturuyor. Bu çalışma, iki ürün tipini birlikte kullanmanın potansiyel birleşik zararını vurgulamaktadır" şeklinde açıklamalarda bulundu.
Ekip ayrıca, hem elektronik sigara hem de geleneksel sigara kullananların tam teşekküllü diyabete yakalanma riskinin de arttığını belirledi. Bu risk, sigara kullanmayanlara göre yüzde 9 daha fazlaydı. Bu oran, sadece geleneksel sigara kullananların risk artışından (yüzde 7) daha yüksekti.
Araştırmacılar, "Elektronik sigaraların sigaraya 'daha güvenli' bir alternatif olarak pazarlandığı bir dönemde, bu durum onların gizli bir tehlike taşıyabileceğini ve prediyabet ve diyabet gibi uzun vadeli sağlık sorunlarına sessizce katkıda bulunabileceğini göstermektedir" ifadelerini kullandı.
Çalışma ayrıca, aşırı kilolu veya obez olan elektronik sigara kullanıcılarının, daha düşük kilodaki kullanıcılara göre prediyabet riski altında olduğunu buldu. Hispanik, Siyah ve Asyalı kişilerin de Beyaz kişilere göre daha yüksek risk taşıdığı tespit edildi.
Bu çalışmanın bazı sınırlılıkları bulunmaktadır. Öncelikle, gözlemsel bir çalışma olması nedeniyle vapingin prediyabetin nedeni olup olmadığını kesin olarak söylemek mümkün değildir. Prediyabet riskini artıran ve aynı zamanda vapinge yönelme olasılığını yükselten başka bir faktör de olabilir.
Araştırmacılar, "Yeterli gelir elde edemeyen insanlar zihinsel stres yaşarlar ve bu stresi azaltmak için sigara veya alkol kullanma eğilimindedirler, bu da bu artan risk faktörlerine yol açar" dedi.
Kendi bildirimlerine dayalı sağlık verilerinin her zaman doğru olmayabileceği ve bu çalışmada kullanılan bilgilerin kısa bir süre boyunca toplandığı için zaman içindeki değişimlere dair bir içgörü sağlamadığı belirtildi.
Bununla birlikte, bu sonuçlar büyük bir veri kümesinden elde edilmiştir. İnsanların net uzun vadeli yan etkiler geliştirene kadar vaping yapmaları beklendiği için, bu aşamada korelasyonlar ve hayvan çalışmaları elimizdeki en iyi verilerdir.
Araştırmacılar, "Elektronik sigara kullanımının hızla artmasıyla birlikte, sağlık üzerindeki daha geniş etkilerini anlamamız hayati önem taşımaktadır" diyerek, "Bu artık sadece akciğerlerle ilgili değil, tüm vücudu ve metabolik sağlığı ilgilendiren bir konu" şeklinde konuştu.
