Teknoloji dünyasında son dönemde yapay zekaya (YZ) yapılan yatırımlar ve bu alanla ilgili şirketlerin değerlemeleri hakkında önemli bir uyarı geldi. Bir ekonomi uzmanı, mevcut YZ şirketlerinin değerlemelerinin, 2000'lerin başındaki dot-com balonundan bile daha şişkin olduğunu ve bunun potansiyel olarak daha büyük bir çöküşe yol açabileceğini belirtti. Uzman, son yıllarda YZ alanındaki şirketlerin hisse senedi değerlerinin ve genel piyasa değerlerinin, gerçek kazanç potansiyelleriyle orantısız bir şekilde arttığını vurguluyor.
Bu durum, 2000'lerin başında internet şirketlerine yapılan yatırımlarla yaşanan dot-com balonunu akıllara getiriyor. O dönemde internet, yeni ve gelecek vaat eden bir teknoloji olarak görülüyor, bu da risk sermayedarlarının bu alana milyarlarca dolar yatırmasına neden oluyordu. Ancak hızla yükselen değerlemeler, sonunda pazarın çökmesiyle birlikte pek çok şirketin batmasına ve büyük yatırım kayıplarına yol açmıştı. Amazon gibi o dönemdeki dev şirketler bile yatırımlarından ve pazar paylarından büyük kayıplar yaşamıştı.
Şimdi ise aynı senaryonun yapay zeka şirketleri için geçerli olabileceği öne sürülüyor. Yapay zeka alanında öne çıkan büyük teknoloji şirketlerinin (Apple, Microsoft, OpenAI, Meta, Google/Alphabet, Amazon ve diğerleri) son dönemdeki değer artışlarının, yapılan YZ yatırımları tarafından körüklendiği belirtiliyor. Uzman, bu artışların şirketlerin gerçek kazançlarıyla uyumlu olmadığını ve bu durumun sürdürülebilir olmadığını ifade ediyor.
Bu YZ balonunun patlaması durumunda, dot-com çöküşünden daha şiddetli sonuçlar doğurabileceği öngörülüyor. Uzman, şirketlerin YZ yetenekleri için birbirleriyle rekabet ederken, yapay zeka alanında devasa yatırımlar yaptığını ve hatta çalışanlara milyonlarca dolarlık teklifler sunduğunu örnek gösteriyor. Bu tür büyük yatırımların, elde edilen kârlarla desteklenmediği takdirde finansal olarak sürdürülemez olduğu belirtiliyor.
Metaverse, NFT'ler ve blockchain gibi daha önceki teknolojik trendlerin de beklentileri tam olarak karşılayamadığına dikkat çekiliyor. Yapay zekanın ise bu trendlerden farklı olarak şimdiden hayatın birçok alanına nüfuz etmeye başladığı ancak henüz kârlı ürünler sunmadığı ifade ediliyor. Yapay zekanın büyük bir potansiyele sahip olduğu kabul edilse de, mevcut yatırımların büyüklüğünün bu potansiyelle orantılı olup olmadığı sorgulanıyor.
Eğer bu YZ balonu patlarsa, dot-com dönemindeki gibi büyük bir şirket konsolidasyonu yaşanması bekleniyor. Finansal olarak daha güçlü ve kârlı gelir modellerine sahip şirketlerin ayakta kalacağı, ancak daha spekülatif YZ şirketlerinin ise piyasadan çekilebileceği tahmin ediliyor. Dot-com çöküşünün interneti veya internet sitelerini ortadan kaldırmadığı gibi, YZ balonunun patlamasının da yapay zeka teknolojisini yok etmeyeceği, aksine teknolojinin gelişmeye devam edeceği ve faydalı bir araç olarak kalacağı belirtiliyor. Ancak bu durumun, ürünlerin üzerinde gereksiz yere "YZ" ibaresinin kullanılmasını önleyebileceği düşünülüyor.
