Tüp bebek (IVF) teknolojileri sayesinde dünya genelinde yaşamını sürdüren insan sayısının 13 milyonu aştığına dair ilk tahminler yayınlandı. 1978 yılında ilk tüp bebek mucizesinin yaşanmasından bu yana, yardımcı üreme teknolojileri (ART) olarak bilinen yöntemlerle dünyaya gelen çocukların sayısı milyonlara ulaştı.
Günümüzde yaklaşık her 35 saniyede bir ART yöntemiyle bir bebek dünyaya geliyor. Tüp bebek, yani yumurtanın sperm tarafından bir tüpte döllenmesi işlemi, bu yöntemler arasında en yaygın kullanılanıdır.
Teknolojinin başlangıcından bu yana kaç bebeğin ART ile doğduğunu belirlemek amacıyla uluslararası bir araştırmacı ekibi, 101 farklı ülkeden sağlık verilerini derledi.
2018 itibarıyla araştırmacılar, ART yoluyla 10 ila 13 milyon arasında bebeğin dünyaya geldiğini tahmin ederken, 2018-2023 yılları arasındaki ön veriler ise bu sayıya 3 ila 4 milyon çocuk daha ekliyor.
Araştırmanın baş yazarlarından, epidemiyolog Georgina Chambers, daha önce her yıl doğan bebeklerin sayısını tahmin ettiklerini ancak şimdiye kadar eksik verileri de göz önünde bulundurarak dünya genelindeki toplam tüp bebek doğumu sayısını tahmin etmek için tutarlı bir metodoloji kullanmadıklarını belirtti.
Bu tahminlerin kusursuz olmasa da, Chambers ve meslektaşları, literatürdeki en güvenilir verilere dayanarak makul ve sağlam bir yaklaşım sunduklarını savunuyor. Bu bilgiler, Chambers'ın veri sorumlusu olduğu Uluslararası Yardımcı Üreme Teknolojilerini İzleme Komitesi'nden (ICMART) elde edildi.
1980'lerin başında Avustralya, dünyada ilk IVF veri tabanını kuran ülke oldu. Yüksek gelirli birçok ülke bu adımı takip ederken, Singapur gibi bazı ülkelerde ICMART'a rapor veren resmi veri tabanları bulunmuyor veya Çin'de olduğu gibi bu veri tabanları uzun süredir gecikmiş durumda.
Resmi kayıtlar tutulduğunda bile, Amerika Birleşik Devletleri, Hindistan ve bazı Afrika ülkelerinde olduğu gibi bazı bölgesel klinikler ICMART'a raporlama yapmıyor. Bu bilgi eksikliklerini gidermek için araştırmacılar, bir ülkedeki klinik sayısını dikkate alarak bu kapsama oranına göre ART oranlarını tahmin ettiler. Ayrıca, yalnızca ART gebeliklerinin raporlandığı durumlarda düşük oranlarını da hesaba kattılar.
Bulgular, ART'nin başlamasından bu yana geçen 40 yılda, 101 ülkeden 9,4 ila 12,4 milyon bebeğin üreme teknolojisi kullanılarak doğduğunu ve özellikle yüzyılın dönüm noktasıyla birlikte bu sayılarda katlanarak bir artış yaşandığını ortaya koyuyor. Avrupa, 3,6 ila 4,5 milyon bebekle IVF ile doğumda başı çekerken, Asya 3 ila 4 milyon, Kuzey Amerika ise 1,4 ila 1,6 milyon bebekle bu bölgeleri takip ediyor.
Son yirmi yılda IVF teknolojisi, daha ucuz, daha güvenli ve daha başarılı ebeveynlik yolları sunarak önemli gelişmeler kaydetti. IVF'nin başarı şansı kesin olmasa da, Birleşik Krallık'tan alınan sağlık verileri, dondurulmuş embriyo kullanılan ortalama IVF gebelik oranının 1990'lardaki yüzde 7'den 2021'de yüzde 36'ya yükseldiğini gösteriyor.
Gebelik şansını artırmak için artık birden fazla döllenmiş yumurtanın transfer edilmesi gerekmiyor. Sonuç olarak, ikiz ve üçüz IVF bebeklerinin doğum oranında keskin bir düşüş yaşanıyor. Chambers, günümüzde IVF döngülerinin yüzde 93'ünden fazlasının tek embriyo transferi içerdiğini ve bu durumun çoğul gebelik oranlarını yüzde 3'ün altına düşürdüğünü belirtiyor. Avustralya'daki IVF bebeklerinin çoğu artık dondurulmuş embriyolardan dünyaya geliyor.
Chambers, "Daha fazla bebek IVF ile doğdukça, güvenli, yüksek kaliteli bakıma erişimin dünya çapında daha eşit hale gelmesini ve insan haklarına dayanmasını umuyoruz" dedi.
