Tıpta bir dönüm noktası olarak kabul edilen genetiği değiştirilmiş domuz böbreğinin insan hastaya nakledildiği bir operasyon, etik açıdan önemli soruları beraberinde getirdi. Onlarca yıldır bilim kurgu filmlerine konu olan bu teknoloji, günümüzde gerçek bir umut ışığı haline geldi.
Bu tür nakiller, organ bağışı bekleyen binlerce insanın hayatını kurtarma potansiyeli taşıyor. Ancak, insan organlarını domuzlarda yetiştirme konusundaki etik endişeler ve buna karşılık genetiği değiştirilmiş domuz organlarının insanlara nakledilmesinin etik bulunması arasındaki çelişki dikkat çekiyor.
Bilim insanları, organ nakli bekleyen hastaların sayısının yetersiz donör sayısını aşması nedeniyle çaresizlik içinde farklı çözüm yolları arıyor. Bu arayışlardan biri, insan bağışıklık sisteminin yabancı olarak algıladığı organları reddetme eğilimini aşmak için genetiği değiştirilmiş domuz organlarını kullanmak. Bu organların insan dokusuna daha yakın hale getirilmesi için genetik modifikasyonlar yapılıyor.
Öte yandan, daha önceki yıllarda insan kök hücrelerini kullanarak domuz embriyolarında insan organları yetiştirme çalışmaları, etik kaygılar nedeniyle durdurulmuştu. Bu kaygılar, insan hücrelerinin hayvanların vücudunda yayılması ve hayvanların bilişsel durumlarını değiştirmesi gibi potansiyel riskleri içeriyordu. Bu durum, bazı etik uzmanlarca, insan organlarını domuzlarda yetiştirmenin etik olarak sakıncalı görülürken, domuz organlarının insanlara nakledilmesinin neden etik kabul edildiği konusunda bir paradoks oluşturuyor.
Bu durum, ahlaki statü kavramını da gündeme getiriyor. Bir canlının ahlaki statüsünün, onun çıkarlarının ahlaki olarak ne kadar önemli olduğu ve ne düzeyde korunması gerektiği ile ilgili olduğu belirtiliyor. Örneğin, acı çekebilen bir canlı ile kendisinin acı çektiğinin farkında olan bir canlı arasındaki fark, ahlaki statü açısından önem taşıyor. İnsan hücrelerinin hayvanların beynine nüfuz etmesi durumunda, hayvanların yeni acı biçimleri deneyimleyebileceği ve bu nedenle ahlaki statülerinin yükselebileceği endişesi dile getiriliyor.
Ancak, bu endişenin mantıksal bir temeli olmadığı savunuluyor. Eğer belirli bilişsel kapasiteler, daha yüksek ahlaki statü sağlıyorsa, o zaman insan hücreleri kadar gelişmiş bilişsel kapasiteye sahip başka türlerin hücrelerinin de aynı derecede endişe yaratması gerekirdi. Mevcut düzenlemelerde ise bu tür bir yaklaşım benimsenmiyor.
Sonuç olarak, genetiği değiştirilmiş domuz organlarının insanlara nakledilmesi, organ bekleyen hastalar için büyük bir umut sunarken, bu teknolojinin etik boyutları, özellikle de insan organlarını hayvanlarda yetiştirme konusundaki önceki kısıtlamalarla karşılaştırıldığında, daha derinlemesine tartışılmayı gerektiriyor.
