Dinozorların yaşamı, Dünya'ya o meşhur asteroid çarpana kadar her zaman güllük gülistanlık değildi. Bazıları, çok daha küçük tehlikelerle çok daha önceleri mücadele etmek zorundaydı.
Yapılan yeni bir çalışma, günümüz Brezilya topraklarında yaklaşık 80 milyon yıl önce yaşayan çok sayıda uzun boyunlu dinozorun hayatını tehdit eden ölümcül bir kemik hastalığının varlığına dair kanıtlar buldu.
Bu canlılar, Güney Amerika'nın en büyük dinozorlarından bazıları olmasına rağmen, aslında çok küçük bir düşmanla karşı karşıyaydı.
Bilim insanları, Brezilya'dan elde edilen altı sauropodun iskeletinde osteomiyelit, yani bakteri, mantar, virüs veya parazit kaynaklı yıkıcı bir kemik enfeksiyonu belirtilerini tanımladılar.
Günümüzde bu enfeksiyon memelileri, kuşları ve sürüngenleri etkilemektedir.
Kretase Dönemi'nde ise dinozorların ölümüne neden olmuş olabilir. Dinozorların yaşadığı eski Brezilya toprakları, o dönemde patojenler ve onları taşıyan canlılar için uygun bir ortam sağlayan, sığ ve yavaş akan nehirler ile geniş su birikintilerinden oluşan bir ağa sahipti.
İyi ya da kötü, sauropodlar bu sulak ekosistemleri tercih etmiş gibi görünüyor. Ayak izleri ve diğer fosilleri sıklıkla eski taşkın yataklarında veya bataklıklarda bulunuyor.
Brezilya'daki Cariri Bölgesel Üniversitesi'nden baş yazar ve paleontolog Tito Aureliano, "Sauropodlarda enfeksiyon hastalıklarına dair az sayıda bulgu var, ilki yakın zamanda yayımlandı" dedi. "Analiz ettiğimiz kemikler zamansal olarak birbirine çok yakın ve aynı paleoekolojik bölgeden geliyor, bu da o dönemde bölgenin patojenlerin birçok bireyi enfekte etmesi için koşullar sağladığını düşündürüyor."
Belirtilmeyen türlere ait değerli fosiller, 2006 ile 2023 yılları arasında Brezilya'nın Sao Paulo eyaletindeki "Vaca Morta" bölgesinden toplandı.
Kemik lezyonlarının hiçbirinde iyileşme belirtisi görülmediği için, enfeksiyonların muhtemelen ölüm anında hala aktif olduğu düşünülüyor. Hatta ölümlerine katkıda bulunmuş bile olabilirler.
Aureliano ve meslektaşları, hastalık patolojisine dayanarak, kemik enfeksiyonunun hızla ilerlediğini savunuyor. Dinozor ısırık izlerinin aksine, kemik lezyonları "kaotik bir mimariye" sahip.
Bazı sauropod kemikleri yalnızca iç kısımlarında lezyonlar gösterirken, daha ileri enfeksiyonlara sahip olanlarda dış kısımlarda dairesel, tümsek benzeri çıkıntılar görülüyor. Bulgular, hastalığın dinozorlara veya etkene bağlı olarak farklı şekillerde ilerleyebileceğini gösteriyor.
Dinozorlar bir zamanlar yeryüzüne hükmetmiş olsalar da, en küçük patojenler bile onların saltanatını tehdit etmiş olabilir.
