Kilo verme ilacı semaglutidin (daha çok Wegovy ticari adıyla bilinen) daha yüksek dozunun, ciddi yan etki riski olmadan insanların vücut ağırlıklarının %25'ine kadar kaybetmelerine yardımcı olabileceği belirtildi. Bu bulgular, yakın zamanda yayımlanan iki klinik çalışmanın sonuçlarına dayanıyor.
Semaglutidin kilo verme konusunda etkili olduğu kanıtlanmış durumda. Ancak, ilacın onaylanmış en yüksek dozu kullanıldığında bile kilo kaybı genellikle bir yıl sonra plato yapıyor. Bu da hastaların kilo verme hedeflerine ulaşamamasına neden olabiliyor.
Bu nedenle araştırmacılar, daha yüksek bir dozun ciddi yan etkiler riski olmadan etkili olup olamayacağını anlamak için harekete geçti.
İlk çalışmada araştırmacılar, obezite hastalarında 7.2 mg semaglutid dozunun etkisini inceledi. Bu doz, Wegovy'de bulunan mevcut onaylı 2.4 mg dozunun üç katı.
Katılımcılar, 72 hafta boyunca haftada bir kez yüksek doz, standart doz veya bir plasebo ilacı alacak şekilde rastgele atandı. Katılımcılara ayrıca günlük kalori alımlarını yaklaşık 500 kalori azaltmaları ve haftalık fiziksel aktivite miktarını artırmaları (yaklaşık 150 dakika hedeflenerek) söylendi.
7.2 mg dozu alan katılımcılar ortalama olarak vücut ağırlıklarının yaklaşık %21'ini kaybetti. Standart doz alanlarda bu oran %17.5 iken, plasebo alanlarda ise sadece %2.4 oldu. Bu rakamlar, tedavi rejimine tam olarak uyanlara dayanıyor.
Yüksek dozu kullanan katılımcıların yaklaşık %33'ü, toplam vücut ağırlıklarının %25'ini veya daha fazlasını kaybederek çok yüksek düzeyde kilo kaybı yaşadı. Bu oran, standart doz grubunda yaklaşık %17'lik bir oranla karşılaştırıldığında iki katına yaklaşıyor.
Semaglutid kullanan katılımcılar, yalnızca plasebo alanlara kıyasla kardiyometabolik sağlıklarında da daha büyük gelişmeler gösterdi.
Beklendiği gibi, yüksek doz semaglutid alan kişilerde yan etkiler, düşük doz alanlara göre daha yaygındı. En sık görülen yan etkiler mide bulantısı veya ishal gibi gastrointestinal sorunlardı.
Yüksek dozu kullanan katılımcıların yaklaşık %3'ü ve standart dozu kullanan katılımcıların yaklaşık %2'si bu gastrointestinal sorunlar nedeniyle ilacı kullanmayı bıraktı.
İkinci bir çalışma ise, yüksek doz semaglutidin tip 2 diyabeti olan kişiler üzerindeki etkisini araştırdı.
Tip 2 diyabeti olan kişilerin diyabeti olmayanlara göre semaglutid ile daha az kilo verme eğiliminde olduğu iyi biliniyor. Bunun nedeni henüz tam olarak bilinmiyor. Bu nedenle ikinci çalışma, yüksek doz semaglutidin tip 2 diyabetli kişilerde de kilo kaybı üzerinde önemli bir etkiye sahip olup olmayacağını anlamayı amaçladı.
Bu kez, obezite ve tip 2 diyabeti olan 512 katılımcı dahil edildi. Önceki çalışma ile aynı çalışma tasarımı kullanıldı.
7.2 mg semaglutid ile tedavi edilenler vücut ağırlıklarının %13'ünden biraz fazlasını kaybetti. Standart doz grubunda kilo kaybı yaklaşık %10 iken, plasebo grubunda toplam vücut ağırlığının %4'ünden azı kaybedildi.
Kilo kaybının ötesinde, 7.2 mg semaglutid dozu metabolik sağlıkta ölçülebilir iyileşmeler sağladı. Ortalama olarak bel çevresi plasebo grubuna kıyasla 6.5 cm azaldı. Kan şekeri seviyeleri (diyabet kontrolünün bir ölçüsü olan HbA1c) de yüksek doz alanlarda yaklaşık %2 düştü.
Gastrointestinal sorunlar, semaglutid alanlarda yine en sık görülen yan etkilerdi. Çalışmaya katılanların yaklaşık %6'sı bu yan etkiler nedeniyle denemeyi bıraktı.
Hasta Faydası
Semaglutid, kan şekeri ve iştahı düzenlemeye yardımcı olan vücudun doğal GLP-1 hormonunu taklit ederek kilo kaybını destekler. Bu ilaçlar, enerji dengesini ve gıda alımını kontrol eden beyin yolları üzerinde etki ederek açlığı azaltır ve yemekten sonra daha erken doygunluk hissi verir. Bu da insanların daha az yemesine ve kilo vermesine yardımcı olabilir.
Daha yüksek semaglutid dozları, iştahı kontrol eden beyin bölgelerini daha güçlü aktive ederek, açlığı azaltır ve tokluk hissini artırır. Ayrıca mide boşalmasını daha etkili bir şekilde yavaşlatarak toplam gıda alımını azaltmaya yardımcı olur.
Bu iki çalışmanın sonuçları, daha yüksek doz semaglutidin hem güvenli hem de oldukça etkili olduğunu gösteriyor. Daha yüksek doz semaglutid kullanabilme imkanı, hastaların kilo yönetimi ve kan şekeri kontrolü konusunda daha fazla seçenek sunuyor. Ayrıca standart 2.4 mg doza yanıt vermeyen veya kilo kaybı plato yapan kişiler için de bir seçenek sunuyor.
Bu bulgular ayrıca semaglutidin, tirzepatid (Mounjaro) gibi diğer kilo verme ilaçlarıyla rekabet edebileceğini gösteriyor.
Daha önceki bir doğrudan karşılaştırma çalışmasında, 10-15 mg doz tirzepatid katılımcılarda %20 vücut ağırlığı kaybına yol açarken, standart doz semaglutid yaklaşık %14'lük bir vücut ağırlığı kaybına neden olmuştu.
Ancak bu son çalışmalar, daha yüksek doz semaglutidin karşılaştırılabilir düzeyde kilo kaybına yol açabileceğini gösteriyor.
Bu sonuçlar, doz artışının obezite tedavisinde gelecekte standart bakım haline gelip gelmeyeceği konusunda da soruları gündeme getirebilir.