NASA'nın Mars kaşifi Curiosity, Kızıl Gezegen'de yaptığı yolculuk sırasında, önemsiz görünen bir kayaçta beklenmedik bir keşfe imza attı. Geçtiğimiz yılın Mayıs ayında, 899 kilogramlık ağırlığıyla bu kırılgan mineral kütlesinin üzerinden geçerken, kayaç kazara çatladı ve içerisinden parlayan sarı elementel kükürt kristalleri ortaya çıktı.
Mars'ta sülfatların oldukça yaygın olduğu bilinirken, bu keşif saf elementel kükürtün Kızıl Gezegen'de ilk kez bu formda bulunduğunu gösteriyor. Bu durum, bilim dünyasında büyük bir heyecan yarattı.
Daha da dikkat çekici olan ise, Curiosity'nin bu kayayı bulduğu Gediz Vallis Kanalı'nın, tesadüfen ezilmeden önce bu kükürt kayasına şaşırtıcı derecede benzeyen başka objelerle dolu olması. Bu, elementel kükürtün bu bölgede bazı yerlerde bol miktarda bulunabileceğini düşündürüyor.
Curiosity proje bilim insanlarından biri, bu keşfi "Çölde bir vaha bulmak gibi" sözleriyle özetledi. "Bunun orada olmaması gerekirdi, bu yüzden şimdi bunu açıklamamız gerekiyor. Garip ve beklenmedik şeyler keşfetmek, gezegen keşfini bu kadar heyecan verici kılan şeydir." ifadelerini kullandı.
Sülfatlar, kükürtün (genellikle bileşik formda) su içinde diğer minerallerle karışmasıyla oluşan tuzlardır. Su buharlaştığında, mineraller karışıp kurur ve geride sülfatları bırakır. Bu sülfat mineralleri, Mars'ın su geçmişi ve zamanla nasıl aşındığı hakkında bize önemli bilgiler verebilir.
Ancak saf kükürt, oldukça dar bir koşullar dizisi altında oluşur ve Curiosity'nin bu keşfi yaptığı Mars bölgesinde bu koşulların var olduğu bilinmemektedir. Mars'ın jeolojik tarihi hakkında bilmediğimiz birçok şey olduğu doğru, ancak Mars yüzeyinde bu kadar bol miktarda saf kükürt bulunması, gezegen hakkında henüz farkında olmadığımız büyük bir jeolojik süreç olduğuna işaret ediyor.
Kükürtün, tüm yaşam için temel bir element olduğunu anlamak önemlidir. Genellikle sülfatlar şeklinde alınır ve canlı organizmaların protein yapması için ihtiyaç duyduğu iki temel amino asidin üretiminde kullanılır. Mars'ta sülfatların varlığını zaten bildiğimizden, bu keşif o alanda yeni bir bilgi sunmuyor. Zaten Mars'ta henüz yaşam belirtisi bulamadık.
Ancak yine de, yaşam için yararlı olabilecek kimyasal bileşenler, su ve geçmişteki yaşanabilir koşullar gibi kalıntılarla karşılaşmaya devam ediyoruz. Dünyadan Mars'a erişimimiz oldukça sınırlı. Curiosity'nin araçları Gediz Vallis Kanalı'ndaki kükürtlü kayaçları analiz edebildi, ancak eğer üzerinden geçip birini kırmamış olsaydı, bu kükürtü bulmamız çok daha uzun sürebilirdi.
Şimdi bir sonraki adım, Mars hakkındaki bilgilerimize dayanarak bu kükürtün oraya tam olarak nasıl gelmiş olabileceğini çözmek olacak. Bu, Mars'ın jeolojik evriminin detaylı modellenmesini içeren biraz daha fazla çalışma gerektirecek. Bu sırada Curiosity, aynı konuda veri toplamaya devam edecek.
Gediz Vallis Kanalı, Mars tarihinin zengin olduğu bir bölge; milyarlarca yıl önce üzerinden akan kadim bir nehrin izlerini taşıyan kayaçlara sahip eski bir su yolu. Curiosity, kayaçlardan birinde bir delik açarak iç kısmından kimyasal analiz için toz örneği aldı ve kanal boyunca daha derinlere doğru ilerlemeye devam ediyor. Bakalım bir sonraki kayanın ardında bizi başka hangi sürprizler bekliyor?
