Çinli yetkililer, ülkenin son derece gizli Tianwen 2 uzay aracının uzaya fırlatılmasından iki hafta sonra, keşif aracının ilk fotoğrafını yayınladı. Mevcut bir uzay aracına çarpıcı biçimde benzeyen bu keşif aracı, önümüzdeki yıl Dünya'nın gizemli 'yarı aylarından' birinden örnek toplama girişiminde bulunacak.
Tianwen 2 keşif aracı, 29 Mayıs'ta Çin'in güneybatısındaki Xichang uzay üssünden yerel saatle 01:31 civarında fırlatılan bir Long March 3B roketiyle başarıyla uzaya gönderildi.
Uzay aracının, Temmuz 2026'da Kamo'oalewa olarak bilinen 2016 HO3 asteroitine yakın bir geçiş yapması planlanıyor. Bu sırada keşif aracı, yaklaşık 40 ila 100 metre genişliğindeki bu uzay kayasına inerek daha sonra Dünya'ya geri getirilecek örnekler toplamaya çalışacak. Hawaii dilinde 'salınan gök cismi' anlamına gelen Kamo'oalewa, Dünya'nın bir yarı uydusudur. Bu, Güneş'in etrafında Dünya ile birlikte döndüğü ve gezegenimizin yörüngesinde daire çizdiği, ancak kütleçekimsel olarak ona bağlı olmadığı ve bir gün uzaklaşacağı anlamına gelir.
Tianwen 2 görevi oldukça gizli tutulmuştu. Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA) tarafından fırlatma canlı yayınlanmadı; başarılı kalkış, olayın üzerinden yaklaşık bir saat sonra duyuruldu. Şimdiye kadar, keşif aracının fotoğrafı hiç yayınlanmamıştı. Görünüşü hakkında bildiğimiz her şey, fırlatmadan sonra yayınlanan bazı oldukça temel sanatsal çizimlerden ibaretti.
Ancak 6 Haziran Cuma günü CNSA, keşif aracının planlandığı gibi çalıştığını ve halihazırda Dünya'dan yaklaşık 3 milyon kilometre (Ay'dan sekiz kat daha uzakta) mesafede olduğunu belirten bir açıklama yayınladı. Açıklama ayrıca, keşif aracının 10 kenarlı güneş panellerinden birinin uzayın boşluğuna doğru uzanırken çekilmiş sürpriz ilk fotoğrafını da içeriyordu.
Yeni fotoğraf, Tianwen 2 keşif aracının, aynı şekilde ongen güneş panellerine sahip olan ve şu anda Jüpiter'in etrafındaki 'Truva asteroitleri'ne doğru ilerleyen bir uzay aracına benzediğini gösteriyor. Bu, Çin'in Zhurong Mars aracını 2021'de Kızıl Gezegene taşıyan ve dikdörtgen güneş panellerine sahip olan Tianwen 1 uzay aracından da oldukça farklı görünüyor. (Tianwen kabaca 'Göğe Sorular' anlamına geliyor.)
Eğer Tianwen 2, Kamo'oalewa'ya başarıyla ulaşır ve hedeflenen örnekleri toplarsa, asteroit parçalarını 2027 sonlarında yapacağı yakın bir geçiş sırasında Dünya'ya geri bırakması planlanıyor. Örneklerin daha sonra, 2023 Eylül'ünde Utah çölüne inen OSIRIS-REx görevinden alınan örneklere benzer şekilde, bir geri dönüş modülünden alınması umuluyor.
Bundan sonra uzay aracı, Mars ve Jüpiter arasındaki ana asteroit kuşağında bulunan 311P/PanSTARRS adlı bir 'kuyruklu yıldız-asteroit melezi'ni yaklaşık 2035 yılına kadar ziyaret etmek üzere ikincil görevine başlayacak.
Yarı Ay
Kamo'oalewa, yaklaşık 40 ila 100 metre genişliğindedir ve Dünya'dan minimum 4,6 milyon km (2,9 milyon mil) mesafede bulunur. Gezegenimizin etrafında yaklaşık her 45 yılda bir döner ve milyonlarca yıl önce bir meteor çarpması sırasında Dünya'nın gerçek Ay'ından fırlamış bir parça olduğuna inanılmaktadır.
Dünya'nın, hepsi gezegenimizle birlikte Güneş'in etrafında dönen, ancak bize kalıcı olarak bağlı olmayan altı adet daha yarı uydusu bulunmaktadır. Bu uzay kayalarına bazen 'mini ay' adı verilir. Ancak bu terim genellikle, kısa süreler boyunca (genellikle bir yıldan az) çok daha yakın mesafelerde gezegenimizin etrafında geçici olarak yörüngede dönen nesneler için kullanılır.
Böyle bir mini ay, ilk olarak Eylül 2024'te keşfedilen ve yaklaşık üç ay boyunca Dünya'nın yörüngesinde dönen 2024 PT5 asteroiti idi.
Gökbilimciler, Dünya'nın etrafında keşfedilmeyi bekleyen çok daha fazla yarı ay ve mini ay olabileceğinden şüpheleniyorlar. Son araştırmalar, Venüs'ün etrafında da benzer 'ortak yörüngelilerin' gizlenmiş olabileceğini ve bunların bir gün gezegenimizin kütleçekimi tarafından çekilerek Dünya için bir tehdit oluşturabileceğini öne sürmüştür.
