Uzay uçuşlarında görev yamaları onlarca yıllık bir gelenektir. Bu yamalar, soyut tasarımlardan figüratif çizimlere kadar geniş bir yelpazede olabilir ve bazen görevle ilgili değerli bilgiler sunarken, bazen de kafa karışıklığına yol açabilir. Hatta bazıları oldukça sıra dışıdır.
Geçmişte Çin'in uzay görevlerine ait yamalar, Batı'daki örneklere kıyasla genellikle daha az özgünlüğe sahipti. Örneğin, insanlı uzay görevleri için hazırlanan bir dizi yama, dairesel bir form ve kırmızı-mavi renklerin birleşimiyle formülleştirilmiş bir tasarıma sahipti. Ancak Çin'in son Shenzhou görevi için hazırlanan yama, kamuoyu oylaması sonucunda üçgen bir şekil alarak bu kalıbı kırdı.
Son iki ay içinde Çinli yetkililer tarafından fırlatılan bir dizi çok gizli uydu için yayınlanan yeni yama setiyse oldukça dikkat çekici. Bu dört yama, Budist tanrılarını tasvir ediyor. Sanatsal bir anlayış ve canlı renklerle Çin'in önceki uzay amblemlerinden belirgin şekilde ayrılan bu yamalar, belki de temsil ettikleri görevlerin doğası hakkında bize bir şeyler anlatıyor olabilir - ya da olmayabilir.
Dharma'nın Koruyucuları
Dört yama, Budizm'de dört ana yönde kötü güçlere karşı koruyucu tanrılar olan Dört Göksel Kral'ı tasvir ediyor. Bu tanrılar aynı zamanda Buda'nın öğretilerini, yani Dharma'yı dış tehditlere karşı korurlar.
Bu tanrıların farklı isimleri olsa da Çin'de Duōwén, Zēngzhǎng, Chíguó ve Guăngmù olarak bilinirler. Duōwén, kuzeyin komutanı ve koruyucusudur, genellikle bir şemsiye ile tasvir edilir. Güneyin koruyucusu Zēngzhǎng, büyümeyi temsil eden ve kılıç taşıyan bir tanrıdır. Doğunun koruyucusu Chíguó, ulusun savunucusudur ve telli bir müzik aleti tutar. Batıyı koruyan Guăngmù ise her şeyi gören bir tanrıdır ve genellikle bir yılanla birlikte tasvir edilir.
Mart ayından bu yana fırlatılan dört Çin uydusu için hazırlanan yamaların her biri, Dört Göksel Kral'dan birini canlandırıyor. Bu uydular hakkında isimleri ve konumları dışında çok az şey biliniyor. Çin'in ana devlete ait havacılık yüklenicisinin bir bölümü tarafından üretildikleri bildirilen bu uydular, Tongxin Jishu Shiyan (TJS) serisinin bir parçası olarak, Çin'in iletişim teknolojisi test uyduları olarak adlandırılıyor. Ancak bunun, uyduların gerçek amacını gizleyen bir örtü olduğu düşünülüyor.
Çin, ilk Göksel Kral maskotlu uydu TJS-15'i 9 Mart'ta Long March 3B roketiyle fırlattı. Long March 7A roketi TJS-16'yı 29 Mart'ta, başka bir Long March 3B ise TJS-17'yi 10 Nisan'da yörüngeye yerleştirdi. Son olarak 13 Mayıs'ta Long March 3C roketi, sıradaki TJS-18'i atlayarak TJS-19 uydusunu yörüngeye gönderdi.
Dört uydu da ekvatorun 36.000 kilometreden fazla yüksekliğindeki jeosenkron yörüngeye doğru ilerliyor veya zaten bu yörüngede faaliyet gösteriyor. Bu irtifada, uydunun yörünge hızı Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızıyla eşleşir ve uydunun gezegenin aynı noktası üzerinde kalmasını sağlar.
Dikkat çekici bir şekilde, yer tabanlı takipçiler TJS-15 ve TJS-17'den jeosenkron yörüngede ayrılmış görünen beklenmedik cisimler tespit etti. Bunlar, uyduların operasyonel yörüngelerine yerleşmesine yardımcı olan roket motorlarının kalıntıları olabilir, ancak daha önceki bazı Çin uyduları da kendi manevralarını yapmak üzere daha küçük uzay araçları bırakmıştı.
Yörüngede Gizem
Uzmanlar, Çin'in TJS uydularının çoğunu füze uyarısı veya casusluk görevleri için kullandığına inanıyor. İlk durumda, TJS uydularının bazıları, balistik füze fırlatmalarının termal izlerini tespit etmek için ısı sensörleriyle görev başında olan erken uyarı uydularına benzer olabilir. Keşif görevi üstlenen TJS uyduları ise, yabancı güçler tarafından iletilen sinyalleri toplamak için devasa şemsiye benzeri yansıtıcılara sahip olabilir.
Dört Göksel Tanrı ile Çin'in TJS uydularının uzayda muhtemelen gerçekleştirdiği görevler arasında bağlantılar kurmak zor değil. Şemsiyeli bir koruyucu mu? Her şeyi gören bir varlık mı? Bu bir olası bağlantı gibi görünüyor, ancak Çinli yetkililerin bu yamaları dış gözlemcileri yanıltmak için onaylamış olma ihtimali de var veya hiçbir bağlantı da olmayabilir.
TJS uydularının tamamı, Hindistan Okyanusu, Güneydoğu Asya veya Batı Pasifik üzerinde jeosenkron yörüngede park edilmiş durumda. Sadece bir tanesi, TJS-7, Doğu Pasifik üzerinde, tüm Amerika kıtasını iyi gören bir konumda bulunuyor.
Araştırmacılar, TJS-7'nin muhtemelen bir füze uyarı uydusu olduğunu, ancak aynı zamanda ABD topraklarından gelen sinyalleri gözetliyor olabileceğini belirtiyor.
Bazı TJS uydularının, yakın inceleme için diğer uyduların yakınına manevra yapabilme yeteneğine sahip olabileceği de düşünülüyor. Amerika Birleşik Devletleri ordusunun da jeosenkron yörüngede ilginç olayları yakından incelemek için kendi denetleyici uyduları bulunuyor ve bunları kullanıyorlar.
Ticari uydu takip şirketlerinin verilerine göre, bu Amerikan denetleyici platformlarından biri, TJS-16 ve TJS-17 uydularına 26 Nisan ve 29 Nisan tarihlerinde yaklaşık 16 kilometre mesafeye kadar yaklaştı. Yayınlanan animasyonlar, Amerikan uydusunun geçen ay Batı Pasifik Okyanusu üzerinde bu Çin uydularının her birine nasıl yakınlaştığını gösteriyor.
Görünüşe göre, Amerika Birleşik Devletleri'nin Uzay Kuvvetleri de Çin'in bu yeni çok gizli uydu görevlerinin yarattığı merakı paylaşıyor.