Çin, veri merkezlerinde yerli üretimi daha fazla kullanma yönünde bir adım atarak, silikon tedariğinde kendine yeterliliği artırma çabalarını hızlandırıyor. Bu yeni düzenlemeyle birlikte, kamuya ait Çinli veri merkezi firmalarının çiplerinin %50'sinden fazlasını yerli üreticilerden tedarik etmesi gerekecek. Bu karar, daha önce Şangay Belediyesi tarafından Mart ayında yayımlanan yönergelerin ülkenin geneline yaygınlaştırıldığını gösteriyor ve Çin'deki çip benimsenmesi, yatırımları ve özellikle ABD menşeli işlemcilere olan ilgiyi önemli ölçüde etkileyebilir.
Bu gelişme, dünya genelinde veri merkezleri, yapay zeka ve işlemci üretimi alanlarındaki büyük yatırımların arttığı, kendine yeterlilik ve ileri teknolojiye yönelik milliyetçi yaklaşımların güçlendiği bir döneme denk geliyor.
Nvidia ve AMD gibi büyük ABD'li teknoloji firmaları, bir süredir Çinli firmalara en son çiplerini satma konusunda çeşitli engellerle karşılaşıyor. Mevcut durumda, bu şirketler ancak kısıtlı ve güncellenmiş versiyonlarını satabiliyor ve bu satışlardan elde edilen gelirin %15'ini ABD hükümetiyle paylaşmak zorunda kalıyor. ABD yönetiminin Çin ile olumlu ticari ilişkileri sürdürme niyetinde olduğu düşünülse de, son aylardaki dalgalı süreçler, ihtiyaç duydukları çiplere erişemeyen firmaların farklı yollar aramasına neden oluyor. Bu durum, çip kaçakçılığına yol açtığı gibi, Çin'in yerli çip üretimine yönelmesinde de etkili bir faktör olarak görülüyor.
Veri merkezi inşaatı ve ABD merkezli çip fabrikalarına milyarlarca dolar yatırım yapan Nvidia gibi Amerikan şirketlerinin adımlarına benzer şekilde, Çin de son yıllarda çok sayıda yeni veri merkezi projesi duyurdu. Bu projelerin büyük bir kısmının Nvidia ve benzeri şirketlerin en yeni grafik işlemcileri (GPU) ile desteklenmesi bekleniyordu. Ancak, süregelen ticaret engelleri ve Çin'in grafik kartlarına entegre edilebilecek takip donanımlarına yönelik güvenlik endişeleri, ülkeyi yerli üretimi desteklemeye yönlendiriyor. Geçtiğimiz hafta çıkan haberler, Çin'in Nvidia H20 gibi ürünlerin kullanımını caydırdığını ve bunun güvenlik kaygılarından kaynaklandığını ima ediyordu.
Bu politikanın bir sonucu olarak Çin'in yapay zeka alanındaki yenilikçiliğinde bir yavaşlama görülebilir. Yerli üretilen çiplerin yapay zeka çıkarımı (inference) için yeterli olduğu belirtilse de, eğitim (training) aşamasında en yeni Nvidia ve AMD GPU'ları kadar yetenekli olmadıkları düşünülüyor. En yeni tasarımlara ve gelecekteki gelişmelere sınırlı erişim, Çin'in bu alandaki yenilikçiliğini ciddi şekilde kısıtlayabilir. Yerli üretilen GPU'ların, Nvidia'nın son gelişmelerinin yıllarca gerisinde kaldığı söyleniyor. Özellikle, DeepSeek R2'nin yakın zamanda Huawei çiplerinden ziyade Pekin'in talimatıyla Nvidia donanımı yerine Huawei çipleriyle eğitildiği için gecikmelerle karşılaştığı bildirilmişti.
Ayrıca, bu Çin çiplerinin hangi yazılımlarla çalışacağı ve Amerikan işlemcileriyle nasıl bir entegrasyon sağlayacağı da merak konusu. Nvidia çiplerinin güçlü ve yaygın CUDA ekosisteminden faydalanabildiği düşünülürse, Çin menşeli çiplerin bu ekosistemden yararlanamayacağı anlamına geliyor.
