Çinli şirket Highlander, Şangay yakınlarında deniz altına yerleştirilecek bir sunucu podu inşa ediyor. Bu yenilikçi proje ile veri merkezlerinin soğutma için harcadığı enerji tüketiminin yüzde 90'a kadar azaltılması hedefleniyor. Highlander'ın bu deniz altı veri merkezlerini Ekim ayında suya indirmesi bekleniyor. Ticari faaliyet gösterecek olan tesiste, China Telecom gibi devlet destekli kurumların ilk müşteriler arasında yer alacağı belirtiliyor.
Bu, dünyada hayata geçirilen ilk deniz altı veri merkezi projesi değil. Daha önce Microsoft da 2024 yılında İskoçya kıyılarında benzer bir deneme yapmıştı. Microsoft'un bu deneyimden önemli dersler çıkardığı ifade edilse de, projeyi ticari bir ürüne dönüştürme kararı almamıştı.
Buna karşın, Çin 2023 yılında Hainan'da kendi deniz altı veri merkezi projesini başlatmış ve bu proje aktif olarak devam ediyor. Şangay'da inşa edilecek tesis, ülkedeki ikinci deniz altı veri merkezi olacak ancak müşteriye hizmet verecek ilk ticari operasyon özelliğini taşıyacak.
Deniz suyunu veri merkezlerini soğutmak için kullanmanın en büyük faydası, soğutma maliyetlerinde büyük bir düşüş sağlamasıdır. Highlander Başkan Yardımcısı Yang Ye, deniz altı operasyonlarının doğal avantajlara sahip olduğunu belirterek, enerji tüketiminde yaklaşık yüzde 90'lık bir azalma öngördüklerini dile getirdi. Şirket ayrıca, enerji ihtiyacının %95'inin yenilenebilir kaynaklardan karşılanacağını ve bunun da çevresel ayak izini daha da azaltacağını ekledi.
Ancak Highlander, bu projeyi hayata geçirirken önemli zorlukların da üstesinden gelmek zorunda kaldı. Projede görev alan mühendis Zhou Jun, deniz altı veri merkezinin tamamlanmasının, beklentilerin ötesinde inşaat zorlukları barındırdığını paylaştı.
Tuzlu su ve elektronik ekipmanların uyumsuzluğu nedeniyle şirket, sistemlerini korumak için özel önlemler aldı. Highlander'ın kullandığı yöntemlerden biri, çelik kapsülü korozyondan korumak için cam pul kaplama tekniğidir. Ayrıca, bakım ekipleri için bir erişim noktası görevi görecek deniz üstü bir bölüm de bulunacak.
Veri merkezlerinin deniz altına yerleştirilmesinin güç tüketimini azaltmaya yardımcı olacağı düşünülse de, bazı uzmanlar sürekli ısı çıkışının okyanus ısınması üzerindeki etkileri konusunda endişeli. University of Hull'dan Deniz Ekolojisi uzmanı Andrew Want, bu konuda henüz yeterli araştırma yapılmadığını ifade etti.
Yine de Highlander, test projeleri için yapılan bağımsız bir değerlendirmenin, sıcaklık değişimlerinin kabul edilebilir sınırlar içinde kaldığını gösterdiğini iddia ediyor. Ancak veri merkezleri büyüyüp megawatt ve gigawatt ölçeklerine ulaştıkça, termal kirlilik giderek daha ciddi bir sorun haline gelebilir.
