Yaklaşık 1.1 milyar yıl önce, Kuzey Amerika'nın en eski ve tektonik olarak en stabil bölümü olan Laurentia, hızla ekvatora doğru güneye hareket ediyordu. Laurentia, zamanla Grenville Orojenezi sırasında Dünya'nın diğer kara kütleleriyle çarpışarak süperkıta Rodinia'yı oluşturdu.
Paleomanyetizma sayesinde, Laurentia'nın o dönemdeki hareketi hakkında bilgi edinebiliyoruz. Bilim insanları, litosferdeki kayaların yönelimini ve manyetizmasını izleyerek, Rodinia'nın oluşumuna giden süreçte Laurentia'nın göreceli konumunu ve hareketini tahmin edebiliyorlar.
Kuzey Wisconsin ve Michigan'daki Superior Gölü'nün kenarındaki kayalar, Laurentia'nın hareketini izlemek için özellikle önem taşıyor. Kırmızı kumtaşları, silttaşları ve az miktarda çakıl taşından oluşan bu kayalar, Kuzey Amerika Midcontinent Rifti'nden kaynaklanan geniş tortullaşma sırasında birikti ve hematit gibi demir oksitler açısından zengindir. Hematit, biriktirildiği zaman manyetizma kazanabilir ve bu da o dönemde kayanın Dünya'nın kutuplarına göre nerede konumlandığını kaydeder.
Ancak mevcut paleomanyetik kayıtlar, 1.075 milyon ile 900 milyon yıl önceki dönem arasında bir boşluğa sahip, bu da Rodinia'nın nasıl, ne zaman ve nerede oluştuğuna dair anlayışımızı sınırlıyor.
Bu veri boşluğunu doldurmak için yapılan çalışmalarda, Superior Gölü yakınlarındaki Freda Formasyonu'ndan yeni örnekler toplandı. Bu formasyonun yaklaşık 1.045 milyon yıl önce taşkın yatağı ortamlarında oluştuğu tahmin ediliyor. Çalışmacılar, bu verileri stratigrafik yaş modellemesi ile birleştirerek, geçmişteki belirli bir zamana ait jeomanyetik kutbun konumu olan yeni bir sedimanter paleopol hesapladılar.
Önceki çalışmalar, 1.110 milyon ile 1.080 milyon yıl öncesine denk gelen 30 milyon yıllık bir sürede Laurentia'nın yaklaşık 60° Kuzey enleminden 5° Kuzey enlemine, yılda 30 santimetre hızla hareket ettiğini gösteriyor. Bu hız, Hindistan plakasının Avrasya ile çarpışarak Himalayalar'ı yükseltme hızından daha fazladır. Yeni çalışma ise, takip eden 30 milyon yıl boyunca Laurentia'nın ekvatoru geçerken hızının yılda 2.4 santimetreye yavaşladığını ortaya koyuyor.
Freda Formasyonu'nun tortulaşması sırasındaki bu yavaşlama, Grenville Orojenezi'nin başlangıcıyla örtüşüyor. Elde edilen sonuçlar, litosferin birden fazla bağımsız plaka yerine tek, sürekli bir plaka gibi davrandığı durağan tek-kabuk rejimi sırasında, bu zaman aralığında geçerli olmadığını doğruluyor.
